Analiza w pigułce

W piątek 26 lipca na Florydzie kandydat na prezydenta USA Donald Trump spotkał się z premierem Izraela Benjaminem Netanjahu. Amerykańska stacja informacyjna CNN wspomina, że to pierwsze oficjalne spotkanie tych polityków odkąd trzy lata temu zakończyła się kadencja Trumpa jako prezydenta USA.

Kilka dni przed tym spotkaniem pojawiło się nagranie na TikToku, które przedstawiało polityków. Widzimy, że Benjamin Netanjahu podaje rękę Trumpowi, jednak ten wstaje i odchodzi bez uściśnięcia jego dłoni. Dołączono do niego napis [pisownia oryginalna]: „!!SZACUN!! Syjonista nie doświadczył jednak uścisku przyszłego prezydenta USA… #MAGA”. Natrafiliśmy na ten materiał wideo również na YouTubie oraz na platformie X (gdzie udostępnił je m.in. poseł Konrad Berkowicz oraz polityk Marcel Pająk).

Źródło: TikTok, 23.07.2024

Filmik zdobył duże zasięgi. Na TikToku polubiło go ponad 30 tys. razy i skomentowało ponad 5 tys. internautów oraz internautek. Kolejne ponad 9 tys. osób udostępnił nagranie dalej. Nagranie przekonało wybranych internautów [pisownia oryginalna]: „Wie co robi brawo” – napisał jeden z komentujących. Z drugiej strony pojawiły się też głosy sceptyczne: „Filmik jest dobrze poprzycinany, Trump przed wstaniem podał mu reke.

Donald Trump odwiedził premiera Izraela, ale w 2017 roku

Fragment materiału udostępniony na TikToku przedstawia wydarzenie z przeszłości. A konkretnie sprzed 7 lat. 22 maja 2017 roku Donald Trump, wówczas prezydent Stanów Zjednoczonych, odwiedził Jerozolimę, gdzie spotkał się premierem Benjaminem Netanjahu. Potwierdza to oficjalna strona Białego Domu oraz ambasady Izraela.

Oryginalny film z tego wydarzenia znajdziemy m.in. na stronie amerykańskiej telewizji C-SPAN. Na YouTubie obejrzysz również transmisję z konferencji prasowej, na której politycy wystąpili razem [1, 2]. Co istotne, nagranie przedstawione na TikToku zostało wycięte z kontekstu. Widzimy jedynie moment, w którym Donald Trump wstaje od stołu, a Benjamin Netanjahu podaje mu rękę.

Trump uścisnął wtedy rękę Netanjahu. I to dwa razy

Natomiast na oryginalnym nagraniu z tego wydarzenia zauważymy, że politycy uścisnęli sobie rękę zarówno tuż przed tym momentem, jak i zaraz po nim. Na początku podali sobie dłonie, gdy jeszcze siedzieli [czas nagrania 05:20], a chwilę później, gdy Trump już wstał i po chwili odwrócił się, jeszcze raz podał rękę Netanjahu [czas nagrania 05:33]. 

Potwierdza to również brytyjska telewizja Sky News. To z filmu opublikowanego przez ten serwis pochodzi fragment wycięty do tiktoka, ponieważ widoczne jest na nim logo tej stacji. W dłuższym fragmencie opublikowanym przez Sky News widzimy, że Donald Trump podał rękę Netanjahu dwukrotnie.

Znana technika dezinformacji – manipulacja kontekstem

Odpowiednio przycięte nagranie potrafi wprowadzić w błąd. Nawet gdy film jest prawdziwy, to za pomocą montażu lub wycięcia wybranego fragmentu można nadać mu inny wydźwięk. Ponadto stare nagranie (np. sprzed kilku lat jak w omawianym przypadku) bez odpowiedniego podpisu może mylnie sugerować, że oglądamy aktualne wydarzenia.

To popularna technika tworzenia fałszywych informacji. Z tego powodu to ważne, aby upewnić się, że oglądane przez nas zdjęcia i nagrania nie zostały wycięte z ich oryginalnego kontekstu i czasu powstania. Ponadto istotne jest upewnienie się, że zostały odpowiednio podpisane.