FAKE NEWS W PIGUŁCE

Od czasu inwazji Rosji na Ukrainę minęły już 4 miesiące. Z tego powodu wielu obywateli ukraińskich zdecydowało się opuścić kraj i znaleźć schronienie w innych częściach świata, w tym również w Hiszpanii i Portugalii.

Na blogu Kancelarii Lega Artis opublikowano artykuł zatytułowany „Przesiedlonym Ukraińcom nie chce się pracować”. W tekście stwierdzono, że „z ponad 180 tys. ukraińskich »uciekinierów wojennych«, którzy dotarli do Hiszpanii i Portugalii, pracę znalazło już około 7 tys. osób – wynika z danych rządów obu państw”. Ukraińskich uchodźców określa się jako przesiedlonych, co sugeruje, że osoby te nie uciekły z kraju z własnej woli, a w wyniku zaplanowanej akcji przesiedleńczej.

Artykuł został zamieszczony na facebookowym fanpage’u o nazwie Centrum Usług Prawnych. 

Źródło: www.facebook.com

Ilu uchodźców z Ukrainy trafiło do Hiszpanii, a ilu z nich pracuje?

W artykule czytamy, że „z ponad 180 tys. ukraińskich »uciekinierów wojennych«, którzy dotarli do Hiszpanii i Portugalii, pracę znalazło już około 7 tys. osób – wynika z danych rządów obu państw”. Tekst podaje, że w Hiszpanii pracuje »blisko 4 tys. « spośród 137 tys. ukraińskich uchodźców, natomiast w Portugalii pracuje »ponad 3 tys. « z 44 tys. osób, które z powodu wojny w Ukrainie uciekły do tego kraju.

Na 30 kwietnia w Hiszpanii zatrudnionych było ponad 3 tys. ukraińskich uchodźców. Ministerstwo Integracji, Ubezpieczeń Społecznych i Migracji informowało, że już tamta liczba „stanowi odpowiedni odsetek, jeśli weźmiemy pod uwagę obecność w tej grupie kobiet z dziećmi na utrzymaniu oraz brak znajomości języka hiszpańskiego”.

Jak się prezentują liczby w Portugalii?

Z kolei liczba ukraińskich uchodźców przebywających w Portugalii, według danych UNHCR, wynosi 44 tys., czyli tyle, ile podano na blogu Kancelarii Lega Artis.

Ana Catarina Mendes, portugalska wiceminister ds. parlamentarnych, poinformowała 1 czerwca 2022 roku, że w Portugalii podpisano około 3 tys. umów o pracę. Przekazała także, że spośród 12,5 tys. dzieci uchodźców, 4,6 tys. włączono do portugalskiego systemu edukacji.

Na początku czerwca portugalski dziennik „Diário de Notícias” opublikował dane, z których wynika, że spośród ponad 39 tys. ukraińskich uchodźców posiadających wtedy ochronę czasową w Portugalii, ponad 25 tys. stanowią kobiety. Ponad 35 tys. z tych osób miało dokumenty niezbędne do podjęcia pracy.

Regionalna sekretarz ds. integracji społecznej i obywatelstwa Madery Rita Andrade przyznała, że integracja ukraińskich uchodźców na rynku pracy jest utrudniona. Zwróciła uwagę, że „zdecydowana większość uchodźców na Maderze to kobiety”, mające pod opieką dzieci, przez co występują trudności z ich wejściem na rynek pracy. Podkreśliła jednak, że Ukraińcy uczą się języka portugalskiego „bardzo szybko”, co może ułatwić im odnalezienie się na tamtejszym rynku pracy.

Ukraińcom „nie chce się pracować” – wzbudzanie negatywnych emocji w stosunku do Ukraińców

Stwierdzenie, że Ukraińcom „nie chce się pracować” jest uogólnieniem prowadzącym do dezinformacji i stanowi element antyuchodźczej narracji, zgodnie z którą osoby uciekające przed wojną są leniwe i roszczeniowe, a do innych krajów przyjeżdżają ze względu na czekające na nich przywileje.

Dezinformujące przekazy, takie jak np. tekst Lega Artis, przedstawiają Ukraińców jako grupę osób niepracujących, otrzymujących wszystko „za darmo” od państw, do których trafili. W ten sposób starają się za pomocą generalizacji wywołać negatywne odczucia wobec uchodźców. Wzbudzając poczucie niesprawiedliwości, mają one na celu nastawić odbiorców krytycznie w stosunku do całej grupy Ukraińców.

Uchodźcy z Ukrainy nie są przesiedleńcami

Sam tytuł artykułu zawiera twierdzenie, że osoby z Ukrainy, które uciekły z tego kraju to „przesiedleńcy”. W tekście określenie „uciekinierzy wojenni” zostało ujęte w cudzysłów, co ma oznaczać, że uchodźcy z Ukrainy tak naprawdę nie uciekli przed wojną.

To nie pierwszy raz, kiedy ukraińscy uchodźcy są nazywani „przesiedleńcami”. Pisaliśmy już na ten temat na naszym portalu. W analizie na temat języka w dezinformujących materiałach można przeczytać więcej o negatywnych określeniach stosowanych w kontekście uchodźców z Ukrainy.

Podsumowanie

W artykule Kancelarii Lega Artis dane dotyczące liczby ukraińskich uchodźców w Hiszpanii zostały wyolbrzymione, natomiast liczba uchodźców pracujących w tym kraju została zaniżona o połowę, co – powodując wrażenie większej różnicy między tymi wartościami – prowadzi do dezinformacji.

Pomimo przedstawienia w tekście prawdziwych danych dotyczących liczby uchodźców z Ukrainy, którzy przybyli do  Portugalii, oraz prawidłowej liczby osób pracujących wśród nich, porównywanie tych dwóch wartości może wprowadzać w błąd, jeśli nie informuje się o różnych momentach pochodzenia tych danych.

W artykule określa się uchodźców z Ukrainy jako osoby „przesiedlone”, co nie jest zgodne z prawdą. Z kolei stwierdzenie, że Ukraińcom „nie chce się pracować”, jest elementem antyuchodźczej narracji mającej na celu negatywne nastawienie odbiorców wobec uchodźców.