Edukacja 
Ekologia 
Klimat 
Energetyka 
Fact-checking 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
4 min czytania
Fake News
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
4 min czytania
Ukraińcy pobierający 500+? Nie, na zdjęciu jest polska rodzina!
Ukraińcy pobierający 500+? Nie, na zdjęciu jest polska rodzina!
Zmanipulowany kontekst zdjęcia przysłużył się rozpowszechnianiu dezinformacji antyuchodźczej.
Fake news w pigułce
- W sieci zamieszczono zdjęcie wielodzietnej rodziny, które wykorzystano do propagowania antyuchodźczych narracji, sugerując, że Ukraińcy wyzyskują finansowo Polaków. Zgodnie z przekazem mieliby pozyskiwać świadczenia socjalne i wracać do Ukrainy.
- Zdjęcie wcale nie przedstawia Ukraińców, lecz polską rodzinę Barnusiów, która żyła w Ukrainie przez wiele lat, zachowując polskie tradycje i polski język. Na ich temat powstał materiał dostępny w TVP Polonia (został opublikowany 23.02 – przed wojną).
- Ukraińcy, którzy pobierają w Polsce 500+ i korzystają z innych programów socjalnych, tracą dostęp do świadczeń, jeżeli wyjadą z Polski (niezależnie dokąd) na okres powyżej jednego miesiąca. Takie rozwiązanie jest zapewnione przez tę samą ustawę pomocową, która umożliwia im uzyskiwanie świadczeń.
Dezinformacja wpisująca się w schemat przedstawiania Polaków jako obywateli „drugiej kategorii” we własnym państwie wzbudziła w ostatnich miesiącach bardzo duże zainteresowanie. W wielu przypadkach Ukraińców przedstawia się jako „wyzyskiwaczy”. Jeden z przekazów wpisujących się w prorosyjską propagandę dotknął bezpośrednio pewną rodzinę. Jak się okazuje, wcale nie ukraińską, lecz polską.
Źródło: www.facebook.com
Na zdjęciu rozpowszechnianym w sieci jest polska rodzina, która żyła w Ukrainie
Dezinformacja rozpowszechniana w czasie wojny może niesłusznie deprecjonować ludzką krzywdę i generalizować poszczególne grupy społeczne niezależnie od ich narodowości.
Podobnie jest i w tym przypadku, gdzie wpisy rozpowszechniane w mediach społecznościowych wykorzystywały zdjęcie wielodzietnej rodziny i informacje o pozyskiwaniu zasiłków do budowania niechęci wobec Ukraińców czy działań pomocowych.
Nie każdy zauważył jednak, że fotografia przedstawia polską rodzinę, która mieszkała w Ukrainie. Reportaż na temat rodziny Barnusiów – bo takie nazwisko noszą jej członkowie – ukazał się w TVP Polonia 23.02.2022 roku, tuż przed wojną. Rodzina żyła w trudnych warunkach w Mościskach, w obwodzie lwowskim. Jak możemy przeczytać w opisie dokumentu:
„Ich dziadkowie, chociaż o tym marzyli, nie wsiedli w 1945 roku do pociągu wraz z Kargulami i Pawlakami. Zostali na ukraińskiej ziemi. Taki był los wielu naszych rodaków. Barnusiowie nie zatracili katolickiej wiary, ani ojczystej mowy. W domu zawsze rozmawiali w języku polskim, a dzieci uczyły się w polskiej szkole w Mościskach. Pewnie żyliby dłużej w wielkiej biedzie, gdyby nie spotkanie w 2017 roku. Rodzinę Barnusiów odkryli wrocławscy wolontariusze Akcji Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia, którzy w okolicach Mościsk porządkowali zapomniane polskie nekropolie”.
Materiał pt. „Barnusiów droga do Polski – reportaż” wyprodukowany przez TVP Polonia
Czy Ukraińcy mogą pobierać 500+ i dodatkowe 12 tys. zł na dziecko, przebywając w Ukrainie?
Ukraińcy, którzy przebywają na terytorium Polski legalnie, mogą ubiegać się o 500+ na pierwsze i kolejne dzieci do 18. roku życia, mieszkające pod jednym dachem i pozostające na ich utrzymaniu. Takie osoby – podobnie jak Polacy – mogą ubiegać się również o dodatkowy rodzinny kapitał opiekuńczy do 12 tys. złotych na drugie i kolejne dzieci od 12. do 35. miesiąca życia, który wypłaca się w formie 500 zł przez 24 miesiące lub w formie 1 000 zł przez 12 miesięcy, jeżeli mieszka i jest utrzymywane przez rodzica.
O tym, co potwierdza legalność pobytu w Polsce, można przeczytać na stronie www.gov.pl, w sekcji poświęconej omówieniu świadczeń Rodzina 500+ i Rodzinny Kapitał Opiekuńczy.
Uchodźcy z Ukrainy, którzy wyjadą z Polski (niezależnie dokąd) na okres powyżej jednego miesiąca, tracą prawo do pobytu oraz wszystkie uzyskiwane świadczenia (art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy).
W konsekwencji obywatel Ukrainy, udając się z powrotem do swojego kraju na dłużej niż miesiąc, nie będzie mógł korzystać z 500+ ani z kapitału opiekuńczego. Na ten temat pisała już m.in. redakcja PAP #FakeHunter.
Podsumowanie
Fałszywe i dezinformujące przekazy rozpowszechniane w sieci mogą wykorzystywać wiadomości tekstowe w połączeniu z obrazami w celu generowania negatywnych uczuć i antagonizacji w stosunku poszczególnych grup społecznych. Podobnie stało się w przypadku wpisów, które przedstawiały wielodzietną rodzinę, którą powiązano z anegdotycznym przekazem o Ukraińcach, którzy pobierają świadczenia i wracają do swojego kraju.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
