Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
4 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
4 min czytania
Zełenski zezwolił na przeszczepy organów bez zgody dawcy? Fałsz
Ukraińskie prawo wciąż pozwala na odmowę oddania organów do przeszczepu.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Zełenski zezwolił na przeszczepy organów bez zgody dawcy? Fałsz
Ukraińskie prawo wciąż pozwala na odmowę oddania organów do przeszczepu.
Analiza w pigułce
- Na Facebooku pojawił się film (1, 2, 3, 4) dotyczący pobierania organów do przeszczepu w Ukrainie. Jak możemy usłyszeć, prezydent Zełenski miał zezwolić na pobieranie narządów bez zgody dawcy [czas nagrania 0:05].
- Ukraińcy wciąż mogą zdecydować, czy chcą zostać dawcami, czy nie.
- Kwestia handlu organami jest jednym z motywów pojawiających się w rosyjskich dezinformacyjnych przekazach na temat Ukrainy.
„Zełenski podpisał ustawę, która pozwala Ukraińcom na pobieranie narządów bez zgody”. Tak zaczyna się nagranie, które pojawiło się w wielu miejscach na Facebooku (1, 2, 3, 4).
Obok szokującego doniesienia o rzekomym braku możliwości odmowy oddania organów do transplantacji w wideo pojawiają się także tematy dotyczące m.in. broni biologicznej.
„Handel organami to kolejny mroczny biznes reżimu Zełenskiego, obok sprzedaży chłopaków do machiny wojennej, testowania broni biologicznej na obywatelach, handlu dziećmi i wynajmu kobiet na potrzeby rozrodcze” – pisze na swoim profilu Mateusz Jarosiewicz. To osoba, która od dłuższego czasu promuje fałszywe narracje o wojnie w Ukrainie czy pandemii COVID-19.
Fot. www.facebook.com, 14.06.2024
Nagranie zdobyło popularność na Facebooku, o czym może świadczyć liczba postów, które je zawierały. Wśród komentarzy pod wpisem Mateusza Jarosiewicza przeczytamy [pisownia oryginalna]: „Tam mnie już nic nie zdziwi, mordowali dzieci dla organów, pobierają ścięgna a z kości robią proszek, z którego można np zrekonstruować kawałek szczęki czy kości”, „Szokujący przestępczy proceder , żeby wycinać organy bez zgody i tak mocno poszkodowanego żołnierza”, „Handel narządami? Zełenski to przestępcą i powinien odpowiedzieć za to wdzystko”.
Pobranie organów do przeszczepu bez zgody? Przepisy o tym nie mówią
Na nagraniu pojawia się zrzut ekranu ze strony ukraińskiej agencji prasowej Ukrinform, gdzie rzekomo znalazły się informacje o tym, że Zełenski pozwolił na pobieranie organów bez zgody dawcy. Notkę prasową, do której odnosi się film, opublikowano w styczniu 2022 roku, a jej tytuł to: „Zełenski podpisuje ustawę regulującą przeszczepy”.
Jak wynika z treści notki, ustawa podpisana przez prezydenta Ukrainy regulowała przede wszystkim kwestię płacenia za wykonanie przeszczepów. W dokumencie podkreślono, że operacje tego typu są dla pacjenta darmowe, a ich koszty pokrywa państwo.
W ustawie uregulowano także działanie systemu informacji o przeszczepach (art. 11). Jak czytamy, znalazły się w nim m.in. dane dotyczące tego, kto wyraził zgodę na zostanie dawcą lub odmówił pośmiertnego oddania organów do przeszczepu. Dodajmy, że zgodnie z ukraińską ustawą z 2018 roku żywym dawcą organów może zostać osoba, która dobrowolnie wyraziła zgodę na pobranie materiału do przeszczepu (art. 1).
Handel organami i broń biologiczna to tematy rosyjskiej narracji dezinformacyjnej
To nie pierwszy raz, kiedy temat handlu organami pojawia się w mediach społecznościowych w związku z wojną w Ukrainie. Jak opisał portal EUvsDisinfo, doniesienia o sprzedawaniu narządów za granicę krążą w sieci od 2014 roku (czyli od rosyjskiej aneksji Krymu).
W marcu 2023 roku opisywaliśmy historię ukraińskich żołnierzy, których rzekomo przewozi się do Polski i wycina im organy, a ich ciała zakopuje w kopalni Bogdanka. Przedstawiciele kopalni w informacji przesłanej do Demagoga zdementowali fałszywe doniesienia. Informacje pierwotnie pojawiły się na koncie rozpowszechniającym prorosyjski i antyamerykański przekaz.
Testowanie broni biologicznej na obywatelach Ukrainy ma podłoże w fałszywych doniesieniach o istnieniu laboratoriów produkujących rzekomo tego typu broń. Jak sprawdzaliśmy w naszych analizach (1, 2), wyrwane z kontekstu wypowiedzi miały na celu usprawiedliwić pełnoskalową rosyjską inwazję rozpoczętą w lutym 2022 roku.
Były dziennikarz Fox News i promotor spisków – kim jest autor nagrania?
Analizowany fragment wideo pierwotnie pojawił się na kanale Redacted News, obecnym na platformach Rumble (znanej ze sprzyjania osobom promującym teorie spiskowe) i YouTube.
Mężczyzna z nagrania to Clayton Morris, były dziennikarz Fox News, który w 2019 roku opuścił Stany Zjednoczone w atmosferze skandalu związanego z jego działalnością deweloperską.
Na współprowadzonym z żoną kanale Redacted News powiela on fałszywe informacje m.in. na temat pandemii COVID-19. Redakcja Health Feedback opisywała jego błędne tezy dotyczące ćwiczeń „Catastrophic Contagion”, które zdaniem Morrisa były zapowiedzią pojawienia się wirusa SARS-CoV-2. Doniesienia te weryfikował także Demagog.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
