Strona główna Fake News Laboratoria broni biologicznej – sposób na obwinienie ofiary

Laboratoria broni biologicznej – sposób na obwinienie ofiary

Post na Facebooku podaje fałszywe informacje na temat wojny w Ukrainie.

Laboratoria broni biologicznej – sposób na obwinienie ofiary

Fot. Polina Tankilevitch / Pexels

Laboratoria broni biologicznej – sposób na obwinienie ofiary

Post na Facebooku podaje fałszywe informacje na temat wojny w Ukrainie.

FAKE NEWS W PIGUŁCE

  • Na Facebooku pojawił się film dotyczący rzekomych laboratoriów broni biologicznej USA w Ukrainie. W opisie nagrania napisano, że „specjalna rosyjska operacja wojskowa” w Ukrainie miała powstrzymać działalność tych obiektów.
  • Na terytorium Ukrainy nie ma tajnych amerykańskich laboratoriów broni biologicznej. Doniesienia te były dementowane zarówno przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy, jak i podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ w marcu 2022 roku.
  • W Ukrainie trwa wojna, nie „specjalna rosyjska operacja wojskowa”. Przedstawianie jej w taki sposób może być sposobem na usprawiedliwienie działań Rosji, która jest agresorem w tym konflikcie.

Temat wojny w Ukrainie pozostaje w kręgu zainteresowań osób rozpowszechniających dezinformujące treści. 16 maja 2023 roku na Facebooku pojawił się post na temat „biolaboratoriów USA”.

Czytamy w nim, że „w krajach graniczących z Rosją, Stany Zjednoczone rozmieściły sieć laboratoriów biologicznych”, spośród których „ponad 30” znajduje się „we Lwowie, Charkowie, Połtawie”. „Specjalna rosyjska operacja wojskowa” miała „powstrzymać” działalność tych placówek. Do wpisu dołączono nagranie mające potwierdzać istnienie w Ukrainie tajnych laboratoriów broni biologicznej.

Zrzut ekranu omawianego posta, w którym zamieszczono nagranie dotyczące rzekomych laboratoriów broni biologicznej w Ukrainie. Widoczny jest człowiek w ubraniu ochronnym idący korytarzem i dłonie w rękawiczkach trzymające probówkę.

Źródło: www.facebook.com

Wpis z nagraniem cieszy się popularnością na Facebooku. Zdobył niemal 500 reakcji, wyświetlono go ponad 11 tys. razy. Wśród komentarzy możemy znaleźć takie głosy: „To jest prawda”; „Brawo Rosjanie. Jezeli Putin nie zlikwyduje Banderyzmu i nazizmu w Banderowskiej ukrainie to Banderyzm i nazizm rozszezy sie na polske a pozniej dalej.!!!”.

Film pojawił się również w serwisie gloria.tv. Zarówno tam, jak i na Facebooku w prawym górnym rogu jest widoczny znak InfoDefense – logo kanału informacji określanego jako powielający dezinformację sprzyjającą Rosji. Śledztwo przeprowadzone przez Digital Forensic Research Lab wykazało, że profil InfoDefense na Telegramie jest częścią prokremlowskiej siatki rozpowszechniającej dezinformujące treści.

Laboratoria broni biologicznej w Ukrainie – stara teoria spiskowa powraca

W omawianym poście czytamy, że „Stany Zjednoczone rozmieściły sieć laboratoriów biologicznych”. Wiadomość ta nie jest ani prawdziwa, ani też nowa. Wielokrotnie na łamach Demagoga analizowaliśmy podobne twierdzenia, jakoby na terytorium Ukrainy znajdowały się tajne laboratoria broni biologicznej stworzone przez Stany Zjednoczone.

Ponad trzy lata temu do sprawy odniosła się Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU), która zaprzeczyła tym doniesieniom. W swoim komunikacie SBU zaznaczyła, że przekazy na ten temat nie odwołują się do „żadnych faktów i źródeł”.

Oskarżenia wobec Ukrainy zakładające, że na terytorium tego kraju mają znajdować się laboratoria broni biologicznej, były również jednym z tematów na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa ONZ w marcu 2022 roku. Wysoki Przedstawiciel ONZ ds. Rozbrojenia Izumi Nakamitsu podkreśliła wtedy, że ONZ „nie ma informacji o żadnych programach broni biologicznej” prowadzonych na terytorium Ukrainy. Doniesieniom tym zaprzeczyła także delegatka USA:

Nie ma ukraińskich laboratoriów broni biologicznej wspieranych przez Stany Zjednoczone – ani w pobliżu granicy z Rosją, ani nigdzie indziej”.

Linda Thomas-Greenfield podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ 11 marca 2022 roku

Co mogło być przyczyną spekulacji o laboratoriach broni biologicznej

Jak pisaliśmy w jednej z naszych analiz, fałszywe przekazy na temat tajnych laboratoriów broni biologicznej w Ukrainie mogą mieć źródło w informacjach o współpracy pomiędzy tym krajem a USA w celu zwalczania zagrożenia terroryzmem wykorzystującym broń biologiczną. Jak podkreśliła SBU, działania w tym zakresie odbywają się wyłącznie w ramach ustawodawstwa ukraińskiego i w interesie samej Ukrainy.

Od niemal trzydziestu lat pomiędzy Ukrainą a Stanami Zjednoczonymi obowiązuje umowa, której celem jest „eliminowanie strategicznej broni jądrowej” i „zapobieganie rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia”. W 2005 roku Ministerstwo Zdrowia Ukrainy i Departament Obrony USA podpisały porozumienie w celu „zapobiegania rozprzestrzenianiu się technologii, patogenów i wiedzy”, które mogłyby zostać wykorzystane do opracowania broni biologicznej.

Dokumenty te (1, 2), świadczące o współpracy Ukrainy ze Stanami Zjednoczonymi, mogły stać się przyczyną spekulacji na temat działań, które rzekomo mają być prowadzone przez te państwa, a które wykraczają poza postanowienia umów. SBU zaznaczyła jednak – już ponad trzy lata temu – że dba o ochronę szczepów patogenów i kontroluje działalność instytucji, które w Ukrainie zajmują się bezpieczeństwem biologicznym. Podkreślono też, że placówki te są finansowane z budżetu Ukrainy, nie przez USA.

Usprawiedliwianie działań Rosji

Treść posta, jak i dołączone do niego nagranie, wpisują się w narracje znane z rosyjskich działań dezinformujących. Teoria o amerykańskich laboratoriach broni biologicznej w Ukrainie ma w łatwy sposób wyjaśniać skomplikowane realia wojny. Narracja ta służy usprawiedliwieniu rosyjskiego ataku na Ukrainę, gdyż w tej wizji rzeczywistości Rosja ma działać w obronie przed śmiercionośną bronią, w której posiadaniu są rzekomo Ukraińcy.

Wybrzmiewa to zresztą w ostatnim zdaniu posta, w którym czytamy, że „specjalna rosyjska operacja wojskowa powstrzymała” działalność rzekomych laboratoriów broni biologicznej. W Ukrainie trwa wojna, co potwierdzają informacje m.in. agencji prasowych czy organizacji międzynarodowych, jak również relacje świadków. Z powodu działań wojennych zginęło już ponad 6,8 tys. ukraińskich cywilów (stan na 15 maja 2023 roku). Liczba ta została udostępniona przez biuro wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych ds. praw człowieka (OHCHR), które podkreśla, że „faktyczne dane są znacznie wyższe”.

Agresorem w tej wojnie jest Rosja. To Rosja od 2014 roku dążyła do eskalacji konfliktu. W 2021 roku to Rosja gromadziła wojska przy granicy z Ukrainą i to Rosja podjęła decyzję o inwazji na pełną skalę w lutym 2022 roku.

Wypowiedź Victorii Nuland nie dowodzi istnienia amerykańskich laboratoriów broni biologicznej w Ukrainie

filmie dołączonym do posta znalazła się wypowiedź Victorii Nuland, amerykańskiej podsekretarz stanu do spraw politycznych (czas nagrania 00:57). Na nagraniu widzimy napis tłumaczący słowa kobiety: „Na Ukrainie są ośrodki badań biologicznych. Boimy się, że Rosja przejmie nad nimi kontrolę” (czas nagrania 00:57).

Tajemnicze dźwięki w tle wypowiedzi Nuland w połączeniu z wcześniej przekazanymi doniesieniami o tajnych laboratoriach broni biologicznej USA w Ukrainie tworzą niepokojącą atmosferę i sprzyjają interpretacji słów Amerykanki jako rzekomego dowodu na istnienie spisku.

Podczas zeznań przed Senacką Komisją Spraw Zagranicznych USA 8 marca 2022 roku Nuland faktycznie powiedziała, że w Ukrainie znajdują się ośrodki badań biologicznych, oraz że Stany Zjednoczone współpracują z Ukrainą, by „zapobiec wpadnięciu któregokolwiek z materiałów badawczych w ręce sił rosyjskich” (czas nagrania 47:18). Wypowiedź kobiety nie dowodzi istnienia w Ukrainie laboratoriów broni biologicznej USA.

Senator Marco Rubio: „Czy Ukraina ma broń chemiczną lub biologiczną?”.

Victoria Nuland: „Ukraina posiada obiekty badań biologicznych, co do których rzeczywiście obawiamy się, że siły rosyjskie mogą starać się przejąć nad nimi kontrolę. Dlatego pracujemy z Ukraińcami nad tym, jak mogą zapobiec wpadnięciu któregokolwiek z materiałów badawczych w ręce rosyjskich sił”.

Marco Rubio: „Jestem pewien, że zdaje sobie pani sprawę, że rosyjskie grupy propagandowe już publikują wszelkiego rodzaju informacje o tym, jak odkryły spisek Ukraińców (…) Jeśli dojdzie do incydentu lub ataku z użyciem broni biologicznej lub chemicznej w Ukrainie, czy ma pani jakiekolwiek wątpliwości, że w 100 proc. staliby za tym Rosjanie?”.

Victoria Nuland: „Nie mam wątpliwości, senatorze. I to jest klasyczna rosyjska technika obwiniania przeciwnika za to, co sami planują zrobić”.

Fragmenty zeznań Victorii Nuland przed Senacką Komisją Spraw Zagranicznych USA 8 marca 2022 roku

Źródło informacji prosto z Kremla

nagraniu pojawia się także Jeffrey Sachs (czas nagrania 00:44), który w latach 2001-2018 – jak zgodnie z prawdą podano w filmie pełnił funkcję specjalnego doradcy sekretarzy generalnych ONZ: Kofiego Annana, Ban Ki-moona (2008-16) i António Guterresa (2017-18). Nie jest on naukowcem zajmującym się biologią czy chemią, a ekonomistą.

Obecność Amerykanina w filmie ma za zadanie uwiarygodnić przedstawiane w nim tezy. Jeffrey Sachs w lutym 2023 roku wziął udziałobradach rosyjskiej komisji parlamentarnej badającej działalność laboratoriów biologicznych w Ukrainie. Na rosyjskiej stronie rządowej czytamy, że Sachs stwierdził, że podejrzenia Rosji w kwestii laboratoriów w Ukrainie są „uzasadnione”. Identyczna informacja pojawia się w omawianym filmie (czas nagrania 00:46).

„Gdy zapytaliśmy Pana Sachsa o jego ocenę udziału personelu wojskowego w tworzeniu i pracy laboratoriów biologicznych na całym świecie, wyraził swój negatywny stosunek do faktu, że resorty wojskowe są zaangażowane w tajne, niebezpieczne badania biologiczne” – powiedziała wiceprzewodnicząca Dumy Państwowej Irina Yarovaya. Źródłem tej wiadomości są rosyjskie władze, a jak wspomnieliśmy powyżej w analizie, w Ukrainie nie ma żadnych tajnych amerykańskich laboratoriów broni biologicznej.

Wobec Jeffrey’a Sachsa wystosowano list otwarty dotyczący jego twierdzeń na temat wojny w Ukrainie. Dokument został podpisany przez grupę ekonomistów, którzy byli „zbulwersowani” wypowiedziami Sachsa w tym zakresie i z tego powodu czuli się w obowiązku, by zająć się „przeinaczeniami i błędami logicznymi” w przekazach mężczyzny. Wykazali, że Sachs wielokrotnie mijał się z prawdą, twierdząc m.in., że za wybuch wojny w Ukrainie odpowiedzialne są NATO i USA, jak również że Krym należy do Rosji.

Podsumowanie – kolejne próby udowodnienia teorii spiskowej

Doniesienia o tajnych amerykańskich laboratoriach broni biologicznej nie po raz pierwszy pojawiają się w sieci. Choć były już wielokrotnie obalane, wciąż stanowią narrację powielaną przez prorosyjskich aktorów dezinformacji.

Wyrwane z kontekstu wypowiedzi, jak np. fragment wystąpienia Victorii Nuland przed Senacką Komisją Spraw Zagranicznych USA, mają rzekomo dowodzić istnienia amerykańskich laboratoriów biologicznych w Ukrainie. W istocie są próbą manipulacji, by przekonać internautów do wiary w teorię spiskową.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać