Stan realizacji obietnicy aktualny na dzień 28 września 2023 roku.

3. edycja programu przypadła na rządy PiS

W trakcie kampanii wyborczej w 2019 roku program Prawa i Sprawiedliwości zawierał m.in. konieczność zwiększenia wydatków na infrastrukturę drogową (s. 86). Tym samym rząd zadeklarował budowę nowych dróg oraz 100 obwodnic.

Program Budowy Dróg Krajowych (PBDK) po raz pierwszy został ustanowiony w roku 2007 i zawierał plany na lata 2008–2012. W 2011 roku powstał nowy program przedstawiający perspektywę na lata 2011–2015. Obecnie trwająca edycja na lata 2014–2023, której wykonanie przypadło na rządy PiS, została uchwalona 8 września 2015 roku.

PiS czterokrotnie zwiększał wydatki na drogi

Pierwotnie Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014–2023 zakładał, że maksymalne wydatki wyniosą 107 mld zł. W czerwcu 2017 roku limit ten został podniesiony do 135 mld zł. 

Druga podwyżka limitu miała miejsce w 2019 roku, wtedy zwiększono kwotę o 7,2 mld zł. W 2020 roku po raz trzeci przesunięto limit ze 142,2 mld do 163,9 mld zł. W roku 2022 po raz ostatni podniesiono zakres wydatków do 166,5 mld zł. 

Obiecane autostrady są prawie gotowe

Jak wynika z zebranych przez nas danych udostępnionych w podsumowaniach Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) od 2019 roku do końca 2022 roku oddano łącznie 1 345 km dróg.

Spośród oddanych do użytku dróg najbliżej zadeklarowanego celu są autostrady. Przez ostatnie 4 lata oddano do użytku 179 km autostrad z 252,2 km zadeklarowanych. Oznacza to, że na koniec ubiegłego roku 70 proc. obiecanych autostrad było oddanych do użytku.

Nieco gorzej wypadają drogi ekspresowe i inne drogi

W przypadku dróg ekspresowych w latach 2019–2022 do użytku oddano łącznie ok. 1 026,66 km dróg, z zadeklarowanych 2 641,1 km. Oznacza to, że rząd oddał do użytku 38,8 proc. obiecanych dróg ekspresowych.

W grudniu 2022 rząd uchwalił nowy program inwestycyjny. Obejmuje on perspektywę czasową do 2030 roku, z możliwością przedłużenia do 2033. Koszta programu zostały obliczone na 294,4 mld zł. Według najnowszych założeń do 2030 roku inwestycje drogowe obejmą łącznie ok. 6,1 tys. km dróg.

100 obwodnic otrzymało osobny program

W 2021 roku Rada Ministrów przyjęła uchwałę dotyczącą nowego programu budowy 100 obwodnic. Program został rozpisany na lata 2020–2030, a liczbę obwodnic podzielono pomiędzy wszystkie województwa. 

Koszt programu obliczono na 27,9 mld zł. W 2022 roku rozszerzono je do 28 mld zł. Według założeń łączna długość zbudowanych 100 obwodnic powinna wynieść ok. 820 km.

Na stronie GDDKiA znajdujemy informację, że w sierpniu 2023 istniały już 2 obwodnice wybudowane w ramach nowego programu budowy 100 obwodnic o długości 10,3 km. Dodatkowo GDDKiA podaje, że 16 obwodnic o łącznej długości 127,2 km jest obecnie w trakcie realizacji. 

W ramach PBDK powstało 16 obwodnic

Budowa obwodnic, poza wspomnianym programem 100 obwodnic, jest realizowana także w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych. Jak ustaliliśmy, od 2019 roku do końca 2022 roku z funduszy PBDK zbudowano 16 obwodnic.

Łącząc obwodnice utworzone w ramach PBDK i te z programu 100 obwodnic, wciąż otrzymujemy liczbę daleką od obiecanej setki. Razem to 18 ukończonych inwestycji.

Inwestycje od 2014 roku w liczbach

Postanowiliśmy zapytać Ministerstwo Infrastruktury o dane dotyczące inwestycji drogowych. Z otrzymanej odpowiedzi możemy wyczytać, że od 2014 roku do czerwca 2023 roku oddano do użytku łącznie 319 km autostrad, 1 955,5 km dróg ekspresowych oraz 310,5 km odcinków klasy GP (dróg głównych ruchu przyspieszonego). 

Ze wspomnianego pisma dowiadujemy się także, jak wyglądała realizacja budowy obwodnic. Od 2014 roku wybudowano łącznie 423,4 km obwodnic 45 miejscowości. Większość z nich sklasyfikowano jako odcinki GP.

Inwestycje trwają, efekty mniejsze od oczekiwanych

PiS czterokrotnie zwiększał limit finansowania inwestycji drogowych. Od momentu ogłoszenia planowanych inwestycji w programie wyborczym w 2019 roku do końca 2022 roku oddano łącznie 1 345 km dróg z obiecanych 4 tys.

Najgorzej pod tym względem rząd PiS wypadł pod względem budowy obwodnic. Od 2019 roku ukończono budowę jedynie 16 obwodnic w ramach PBDK. Z kolei w ramach programu budowy 100 obwodnic powstały dwie. W 2022 roku przyjęty został nowy horyzont czasowy na inwestycje, a stary przestał obowiązywać.

W związku z powyższym, zgodnie z naszą metodologią, obietnicę uznajemy za częściowo zrealizowaną.