Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Adam Jarubas
fot. © European Union - EP / Modyfikacje: Demagog
WYPOWIEDZI:
18
Prawda - 13
Częściowa prawda - 0
Fałsz - 4
Manipulacja - 1
Nieweryfikowalne - 0
fot. © European Union - EP / Modyfikacje: Demagog
ZŁOŻONE OBIETNICE WYBORCZE:
0Złożona - 0
Zrealizowana - 0
Zrealizowana z opóźnieniem - 0
Częściowo zrealizowana - 0
Zamrożona - 0
W trakcie realizacji - 0
Działania niepodjęte - 0
Niezrealizowana - 0
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
Prawda
Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:
- istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację,
- zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi,
- dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
Manipulacja
Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:
- pominięcie ważnego kontekstu,
- wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,
- wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking),
- używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,
- wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza,
- pozamerytoryczne sposoby argumentowania.
Nieweryfikowalne
Wypowiedź uznajemy za nieweryfikowalną, gdy:
- jest niemożliwa do weryfikacji w żadnym dostępnym źródle,
- odnosi się do źródeł przestarzałych, na podstawie których nie można stawiać osądów dotyczących teraźniejszości,
- dotyczy danych szacunkowych, obarczonych dużą dozą niepewności, zawiera stwierdzenia nieprecyzyjne lub zbyt ogólnikowe,
- z innych obiektywnych przyczyn jest niemożliwa do weryfikacji.
Częściowa prawda
Wypowiedź uznajemy za częściową prawdę, gdy:
- zawiera połączenie informacji prawdziwych z fałszywymi. Obecność nieprawdziwej informacji nie powoduje jednak, że teza zawarta w weryfikowanym stwierdzeniu zostaje wypaczona bądź przeinaczona,
- rzeczywiste dane w jeszcze większym stopniu przemawiają na korzyść tezy autora.
Prawda
6 min czytania
W rankingu wolności mediów Polska, można powiedzieć, spadła dramatycznie z 18. na 64. miejsce. Przed nami jest wiele krajów Afryki.
Prawda
Fałsz
5 min czytania
Prawo i Sprawiedliwość chce zwalczyć TVN, bo oglądalność „Faktów” jest zdecydowanie lepsza niż „Wiadomości”.
Fałsz
Fałsz
1 min czytania
Pesa stworzyła pociąg homologowany na 250 km/h.
Fałsz
Pesa stworzyła pociąg homologowany na 250 km/h.
1 min czytania
Prawda
2 min czytania
I jeśli dzisiaj mówi się o zarzutach, że to Węgry rozbijają europejską solidarność, no to ja się pytam, a co robiły wtedy Niemcy, kiedy budowały właśnie gazociąg północny, czy Francja, przymierzając się do sprzedaży broni nie na Ukrainę, tylko do Rosji właśnie i to się działo już po wybuchu konfliktu wokół Krymu. Francja jeszcze wtedy dyskutowała o tym, jak zrobić żeby sprzedać Rosji, a nie Ukrainie broń.
Prawda
I jeśli dzisiaj mówi się o zarzutach, że to Węgry rozbijają europejską solidarność, no to ja się pytam, a co robiły wtedy Niemcy, kiedy budowały właśnie gazociąg północny, czy Francja, przymierzając się do sprzedaży broni nie na Ukrainę, tylko do Rosji właśnie i to się działo już po wybuchu konfliktu wokół Krymu. Francja jeszcze wtedy dyskutowała o tym, jak zrobić żeby sprzedać Rosji, a nie Ukrainie broń.
2 min czytania
Fałsz
2 min czytania
Premier Cameron wywiązuje się przez to, szkoda, że tak późno z memorandum budapesztańskiego, kiedy to Wielka Brytania i Stany Zjednoczone wespół z Rosją przy gwarancjach integralności dla Ukrainy, przy przekazaniu broni jądrowej Rosji dały te gwarancje integralności dla Ukrainy.
Fałsz
Premier Cameron wywiązuje się przez to, szkoda, że tak późno z memorandum budapesztańskiego, kiedy to Wielka Brytania i Stany Zjednoczone wespół z Rosją przy gwarancjach integralności dla Ukrainy, przy przekazaniu broni jądrowej Rosji dały te gwarancje integralności dla Ukrainy.
2 min czytania
Prawda
2 min czytania
To [wojna z Ukrainą] jest też można powiedzieć efekt samej polityki Władimira Putina i na tym też tracą Rosjanie i myślę, że za jakiś czas Władimir Putin zda sobie sprawę, że to również dobija rosyjską gospodarkę, to już dzisiaj pokazują te wskaźniki makroekonomiczne i prezydent Rosji powinien mieć tego świadomość.
Prawda
To [wojna z Ukrainą] jest też można powiedzieć efekt samej polityki Władimira Putina i na tym też tracą Rosjanie i myślę, że za jakiś czas Władimir Putin zda sobie sprawę, że to również dobija rosyjską gospodarkę, to już dzisiaj pokazują te wskaźniki makroekonomiczne i prezydent Rosji powinien mieć tego świadomość.
2 min czytania
Prawda
1 min czytania
Każdorazowo po 1990 roku wystawialiśmy kandydatów w wyborach prezydenckich.
Prawda
Prawda
1 min czytania
Miedziana Góra, gdzie pracuje [moja żona – przyp.], nie jest w czołówce efektywności uzyskiwania funduszy unijnych.
Prawda
Prawda
1 min czytania
Przecież mój brat nie został radnym sejmiku w wyniku nominacji marszałka województwa. Uzyskał w wyborach ponad 5300 głosów.
Prawda
Manipulacja
Prawda
1 min czytania
Natomiast jeśli pan redaktor powiedział, że to jest ta sama partia dalej, to ja bym sobie życzył, żeby ta sama partia w taki sam sposób odniosła sukcesy wyborcze jak w ostatnich wyborach samorządowych. W moim województwie to było 33% w wynikach do sejmików, w całym kraju ponad 16%.
Prawda
Prawda
Prezydenckie
Organizowane co 5 lat wybory najwyższego przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej.
Parlamentarne
Organizowane co 4 lata wybory do Sejmu i Senatu.
Prezydenckie 2015
Organizowane co 5 lat wybory najwyższego przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej.
Parlamentarne 2015
Organizowane co 4 lata wybory do Sejmu i Senatu.
Parlamentarne 2019
Organizowane co 4 lata wybory do Sejmu i Senatu.
Parlamentarne 2023
Zrealizowana
Obietnicę uznajemy za zrealizowaną, jeśli została całkowicie wykonana w założonym okresie na to przeznaczonym, np. w trakcie kadencji partii rządzącej.
Zrealizowana z opóźnieniem
Obietnicę uznajemy za zrealizowaną z opóźnieniem, jeśli jej całkowite wykonanie przekroczyło wyznaczony na to termin, np. ustawa miała zostać uchwalona w trakcie pierwszych stu dni nowego rządu, ale uchwalono ją później.
Częściowo zrealizowana
Obietnicę uznajemy za częściowo zrealizowaną, kiedy deklarowane rozwiązania urzeczywistnione zostały tylko w sposób częściowy, tzn. zostały podjęte pewne kroki w celu ich realizacji. Na podstawie analizy źródeł można stwierdzić, że ostatecznie przyjęte rozstrzygnięcia wpisują się w założenia pierwotnie złożonej obietnicy, nie realizując jej jednak w sposób całościowy.
W trakcie realizacji
Ocena „w trakcie realizacji” zostaje przydzielona obietnicy, której realizacja trwa, ale nie została jeszcze ostatecznie zamknięta w momencie publikacji analizy. Zostały np. podjęte działania zmierzające do uchwalenia danej ustawy (ustawa jest w trakcie procesu legislacyjnego) lub też zmiany wprowadzone w już uchwalonej ustawie nie weszły jeszcze w życie.
Zamrożona
Obietnica zostaje uznana za zamrożoną w sytuacji, gdy zachodzą zewnętrzne przesłanki uniemożliwiające jej realizację, np.: brak wymaganej większości w Sejmie umożliwiającej przegłosowanie danej ustawy, sprzeciw organów unijnych blokujący wprowadzenie danych przepisów, orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego uniemożliwiające zmianę prawa. Ocena ta jest przyznawana również obietnicom składanym przez partie opozycyjne, które będą mogły podjąć działania dopiero po przejęciu władzy.
Działania niepodjęte
Ocena ta przydzielana jest obietnicy, wobec której nie zostały do tej pory podjęte żadne działania zmierzające ku jej urzeczywistnieniu, ale nie przekroczyła ona jeszcze założonego ostatecznego terminu jej realizacji, np. końca kadencji.
Niezrealizowana
Obietnicę uznajemy za niezrealizowaną, jeżeli wraz z upłynięciem określonej cezury czasowej nie zostały podjęte żadne działania podmiotu w kierunku jej realizacji. Ta kategoria oceny służy weryfikacji obietnic zarówno w trakcie kadencji (jeśli dana obietnica miała dokładnie określony horyzont czasowy realizacji, np. uchwalenie ustawy w ciągu pierwszych stu dni rządu), jak i po jej zakończeniu (w przypadku obietnic, które nie miały wyraźnie zadeklarowanego terminu realizacji).
Złożona
Jest to wyjściowa ocena każdej obietnicy spełniającej nasze kryteria weryfikowalności. Taka ocena obietnicy oznacza, że będziemy monitorować stan jej realizacji w toku trwania kadencji danego organu.
