CPK – nie pierwszy raz to temat kampanii wyborczej

W maju 2018 roku większość parlamentarna przyjęła ustawę o powstaniu Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), przygotowaną przez rząd PiS. Kilka miesięcy później, w październiku, odbyły się wybory samorządowe, w których o urząd prezydenta Warszawy rywalizowali Rafał Trzaskowski i Patryk Jaki. Obaj kandydaci przedstawili odmienne stanowiska wobec planowanej inwestycji. Patryk Jaki wyraźnie popierał projekt, podczas gdy Rafał Trzaskowski krytykował jego zasadność.

Podczas spotkania wyborczego z mieszkańcami Trzaskowski argumentował, że analizy przygotowane przez rząd Mateusza Morawieckiego nie mają solidnego potwierdzenia w danych [czas nagrania 31:48]. Opowiadał się za inwestowaniem w rozwój istniejących lotnisk, takich jak Modlin i Okęcie, zamiast budowy nowego portu lotniczego [czas nagrania 32:22]. W Radiu TOK FM powiedział: „Ja uważam, że to [budowanie CPK – przyp. Demagog] gigantomania” [czas nagrania 11:43]. W swoich wypowiedziach, zarówno podczas spotkania z mieszkańcami, jak i w rozmowie w TOK FM, Trzaskowski nawiązał do budowanego wówczas lotniska w Berlinie i wskazał na jego potencjalną konkurencję wobec CPK.

Od tamtego czasu zaczęto przypisywać Trzaskowskiemu pogląd, że budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego jest zbędna z uwagi na istnienie dużego portu lotniczego w Berlinie. O tym, dlaczego jest to manipulacja, napisaliśmy w innej analizie.

Rafał Trzaskowski nie zmienił zdania o CPK

Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego jest także jednym z tematów trwającej prekampanii prezydenckiej. Podczas listopadowych spotkań Rafała Trzaskowskiego w Katowicach i w Krakowie działacze Konfederacji wywiesili baner z hasłem: „CPK w Polsce, nie w Berlinie”.

Rafał Trzaskowski przekonywał, że nie jest przeciwnikiem budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego, a jego wcześniejsza krytyka dotyczyła sposobu realizacji inwestycji przez PiS.

– To nie ja zmieniłem swoje zdanie. Tylko w tej chwili rozmawiamy o konkretnym projekcie, który ma szansę realizacji, a nie o jakichś nieprzygotowanych mrzonkach. Paru gości pilnowało pustego pola za jakieś kosmiczne pieniądze. No klasyczny PiS. Na tym to właśnie polega. Hucpa, bezczelność, żadnych planów – mówił podczas spotkania z mieszkańcami Katowic w listopadzie 2024 roku.

Podobnego określenia Trzaskowski użył 7 grudnia br. na konwencji Platformy Obywatelskiej w Gliwicach: – Zobaczcie, co opowiadał PiS. Mówili o wielkich inwestycjach, ale żadnej nie przygotowali. Paru ludzi za miliony pilnowało pola.

Budowa CPK za rządów PiS. Co udało się zrobić?

Historia planów budowy Centralnego Portu Lotniczego w Polsce sięga lat 70. Budowę lotniska w Baranowie rozważano już w 2005 roku (1, 2, 3), gdy rządziło SLD. W 2017 roku rząd PiS przyjął uchwałę potwierdzającą lokalizację nowego lotniska w Baranowie i przedstawił projekt budowy węzła przesiadkowego i rozwoju kolei szybkich prędkości.

W kolejnym roku Sejm przyjął ustawę o Centralnym Porcie Komunikacyjnym i powołał spółkę celową. Przyjęto dwuetapowe wieloletnie plany (1, 2) na realizację inwestycji. Pierwszy obejmował lata 2020–2023. W 2022 roku Naczelna Izba Kontroli przygotowała raport sygnalizujący zagrożenia w realizacji projektu m.in. opóźnienie w etapie przygotowawczym. NIK wskazała, że nie wiadomo, ile dokładnie będzie kosztować CPK, ani skąd będą pochodzić pieniądze na ten projekt.

CPK to nie tylko lotnisko. Rozwój infrastruktury kolejowej

W styczniu 2024 roku opublikowano raport, który podsumowywał realizację projektu CPK w latach 2017–2023. Według niego, do 2023 roku m.in.: wykupiono 1 260 ha gruntów, uzyskano decyzję środowiskową i promesę Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz przygotowano projekt koncepcyjny dworca i terminala (s. 12).

Projekt CPK zakłada także rozwój infrastruktury kolejowej. Do 2023 roku były gotowe (lub w trakcie realizacji) studia wykonalności dla 1 500 km linii kolejowych (s. 12). We wrześniu 2023 roku rozpoczęła się także budowa tunelu dalekobieżnego CPK w Łodzi. W październiku 2023 roku ustępujący rząd PiS przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na kolejne 6 lat, który miał ustanowić ramy finansowe i warunki dalszej realizacji inwestycji.

Centralny Port Komunikacyjny – nowy rząd kontynuuje inwestycję

Po wyborach 15 października 2023 roku, po których premierem został Donald Tusk, pojawiły się wątpliwości, czy nowy rząd będzie kontynuował budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego (1, 2, 3). W czerwcu 2024 roku premier Tusk przedstawił zmiany w niektórych założeniach dotyczących CPK, ale zadeklarował, że inwestycja będzie kontynuowana. W listopadzie br. Tusk poinformował, że zdecydował o dofinansowaniu spółki, która realizuję budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego. Premier Tusk wyraził nadzieję, że ta informacja rozwieje wątpliwości i dezinformację dotyczące przyszłości CPK.

– Podjąłem decyzję o przekazaniu 3,5 mld zł, to są papiery skarbowe. Te pieniądze dofinansują spółkę. Będzie to związane z pracami projektowymi dla terminala dworca kolejowego i węzła przesiadkowego transportu publicznego oraz prace przygotowawcze dla budowy portu lotniczego CPK – powiedział Donald Tusk.

Aktualizacja 17.12.2024

Ocena wypowiedzi Trzaskowskiego. Dlaczego manipulacja, a nie fałsz?

Podsumowując, Rafał Trzaskowski stwierdził, że w czasach PiS nie przygotowano żadnej inwestycji, czego dowodem jest fakt, że w miejscu w którym miało stać CPK nie ma żadnego lotniska, a tylko puste pole. W tym sensie rzeczywiście nie przygotowano żadnego budynku dla pasażerów, pasa startowego, wież kontroli lotów itp., mimo iż dotąd wydano na ten projekt, jak deklaruje obecny prezes spółki CPK, ponad 3 mld zł.

Z tej przyczyny wypowiedzi prezydenta Warszawy nie można ocenić po prostu na fałsz. Pominął on jednak ważny fakt – przygotowanie inwestycji to nie tylko stawianie budynków, lecz także planowanie, projektowanie i realizowanie inwestycji towarzyszących. W tym sensie w okresie rządów PiS przygotowywano projekt CPK. 

Rafał Trzaskowski, nie wspominając o tym fakcie, zasugerował, że w okresie rządów PiS w związku z Centralnym Portem Komunikacyjnym niczego nie udało się stworzyć. Umniejszył tym samym rolę swoich adwersarzy w realizacji tego projektu. Dlatego jego wypowiedź oceniamy na manipulację.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam