Wypowiedź Aleksandry Gajewskiej uznajemy za fałszywą, ponieważ w programie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości z 2019 roku znalazły się wzmianki dotyczące praw zwierząt. Partia akcentowała konieczność prowadzenia działalności rolniczej w oparciu o dobrostan zwierząt i proponowała wprowadzenie programu „Dobrostan plus”, którego beneficjentami mieliby stać się m.in. przetwórcy stosujący humanitarne metody uboju.

Konwencja programowa PiS

7 września 2019 roku, czyli na miesiąc przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi, odbyła się konwencja programowa Prawa i Sprawiedliwości. Udział w niej wzięli najważniejsi politycy partii na czele z Jarosławem Kaczyńskim i Mateuszem Morawieckim. W trakcie wydarzenia zaprezentowane zostały założenia programowe na najbliższe lata oraz obietnice wyborcze. Wszystko to zostało zawarte w liczącym 232 strony dokumencie pt. „Polski model państwa dobrobytu”.

„Dobrostan zwierząt”

Założenia programowe na najbliższe lata zawarto w rozdziale III pt. „Dokonania i plany”. Warto zaznaczyć, że żaden z podrozdziałów nie został poświęcony osobno kwestii praw zwierząt i ich humanitarnego traktowania. Nie oznacza to jednak, że w programie temat ten w zupełności pominięto. Stosunkowo ogólne sformułowania znajdziemy na początku podrozdziału piątego „Troska o wieś i rolnictwo” (s. 141). Jak czytamy w jednym z punktów:

Popieramy rolnictwo przyjazne środowisku, chroniące bioróżnorodność i dobrostan zwierząt, jako alternatywę dla niekorzystnego dla środowiska i dla zdrowia ludzi intensywnego rolnictwa przemysłowego.

Określenie „dobrostan zwierząt” w programie pada dziesięciokrotnie. Autorzy na tym jednak nie poprzestali – jeden z podpunktów podrozdziału piątego dotyczy realizacji inicjatywy „Dobrostan plus”:

Wprowadzimy „Dobrostan plus” – kompleksowy program wsparcia dla naturalnej hodowli zwierząt, będący wielką szansą dla setek tysięcy gospodarstw, wszechstronnie korzystny dla rolników, dla środowiska i konsumentów, aktywizujący lokalne przetwórstwo.

Według autorów główne założenie tego programu polega na zmniejszeniu zakresu transportu zwierząt, transportu mięsa i transportu pasz do gospodarstw rolnych, dzięki czemu – realizując wymagane przez UE priorytety – osiągnie się redukcję emisji dwutlenku węgla (ochrona klimatu), redukcję emisji zanieczyszczeń powietrza (ochrona środowiska) oraz poprawę dobrostanu zwierząt (s. 147).

PiS podkreśla, że inicjatywa „Dobrostan plus” jest dobrowolna, a jej beneficjentami mogą zostać rolnicy spełniający szereg warunków, a także przetwórcy skupujący zwierzęta od gospodarstw objętych programem i stosujących humanitarne metody transportu i uboju (s. 149).

To jednak nie koniec kwestii związanych z ochroną zwierząt. Wzmianki na jej temat pojawiają się także w podrozdziale szóstym pt. „Ochrona Środowiska”. Zgodnie z założeniem rządzących ochrona środowiska to filar nowoczesnego państwa dobrobytu i warunek zrównoważonego rozwoju. Nie da się tego osiągnąć m.in. bez humanitarnego traktowania zwierząt (s. 161). Jedna ze złożonych deklaracji dotyczy podejmowania działań zabezpieczających, tak aby Polska mogła być nadal domem dla niezliczonej liczby gatunków zwierząt i roślin (s. 170).

Program z roku 2014

W roku 2014 PiS opublikowało program wyborczy, w którym znalazły się założenia na przyszłoroczne wybory do Sejmu i Senatu. Już wtedy w publikacji posługiwano się terminem „dobrostan zwierząt”. Poniżej prezentujemy wybrane cytaty:

Rozwój na wsi ma być oparty na rodzinnych gospodarstwach rolnych, prowadzących produkcję rolną w zgodzie z wymogami środowiska i zasadami dobrostanu zwierząt.

Prawo i Sprawiedliwość zwiększy kontrolne funkcje państwa i nie dopuści do funkcjonowania takich wielkoprzemysłowych ferm hodowlanych, które zagrażają zdrowiu ludzi, środowisku naturalnemu, a także nie spełniają norm dobrostanu zwierząt.

Naszą politykę rolną, w tym finansowanie ze środków na rozwój obszarów wiejskich, oprzemy na wspieraniu jedynie tych gospodarstw, które produkują metodami naturalnymi, w zgodzie z zasadami ochrony środowiska, dobrostanem zwierząt oraz produkcją żywności zdrowej.

Porównując programy z lat 2014 i 2019, widzimy, że kwestia praw zwierząt odnosi się w nich do szeroko rozumianego dobrostanu zwierząt.

Należy również pamiętać, że programy wyborcze nie są jedynym źródłem składanych obietnic. Kwestia ochrony zwierząt została poruszona przez Jarosława Kaczyńskiego w listopadzie 2017 roku w spocie dla stowarzyszenia Viva!. Wówczas do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt, która ostatecznie nie była procedowana.

Realizację tej obietnicy sprawdziliśmy w naszym raporcie 100 Obietnic Zjednoczonej Prawicy.

Prawa zwierząt w programie Koalicji Obywatelskiej

W programie wyborczym Koalicji Obywatelskiej przed wyborami parlamentarnymi w 2019 roku znalazł się punkt mówiący wprost o prawach zwierząt. Koalicja deklarowała realizację dwóch obietnic: zakaz hodowli futer, a także zakończenie cierpień zwierząt w cyrkach. W programie czytamy:

Przemysłowa hodowla zwierząt jest jednym z głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych. Jej ograniczenie jest niezbędne ze względów klimatycznych, zdrowotnych i etycznych. Dlatego doprowadzimy uchwalenia ustawy prowadzącej do zamknięcia ferm norek, lisów i innych zwierząt hodowanych na futra. Zakażemy też wykorzystywania zwierząt w cyrkach i zakończymy okrutne polowania na ptaki.