Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Islam a austriackie prawo. Wyjaśniamy przepisy
Islam a austriackie prawo. Wyjaśniamy przepisy
W tej chwili np. w Warszawie ma powstać kolejny meczet, finansowany z zagranicy. Ja uważam, że my powinniśmy ustanowić tak jak Austria prawo, które uniemożliwia finansowanie rozwoju islamu z zagranicy.
- W 2015 roku austriacki parlament przyjął ustawę zwaną „Islamgesetz”.
- Zgodnie z paragrafem 6. ust. 2 tego aktu prawnego fundusze niezbędne do prowadzenia działalności islamskich wspólnot wyznaniowych mogą być pozyskiwane wyłącznie na terenie kraju (s. 3).
- Zmianę tę uzasadniano koniecznością przeciwdziałania tworzeniu się międzynarodowych zależności, które mogłyby wywierać wpływ społeczno-polityczny.
Krzysztof Bosak o zagranicznym finansowaniu islamu w Austrii
Poseł Konfederacji Krzysztof Bosak był 17 maja gościem audycji Gość Radia ZET. W wywiadzie wicemarszałek Sejmu stwierdził, że Polska jest ciągle bardzo spokojnym państwem.
– I to, co mnie napawa obawą, to że jesteśmy też narodem nieco beztroskim, który tej swojej wielkiej zalety nie potrafi zauważyć, docenić i ochronić, np. przez mądrą politykę imigracyjną – dodał [czas nagrania: 17:50]. Jako przykład przedstawił inicjatywę powstania nowego meczetu w Warszawie, finansowanego z zagranicy.
Polityk uznał, że Polska – tak jak Austria – powinna wprowadzić prawo, które uniemożliwi finansowanie rozwoju islamu z zagranicy [czas nagrania: 18:09].
Jak wygląda austriackie prawo?
Ustawa nazwana „Islamgesetz” została przyjęta przez austriacki parlament w 2015 roku. Doszło do tego po trwającej około trzech lat debacie na temat nowych rozwiązań prawnych, zapoczątkowanej w 2012 roku spotkaniem „Dialogforum Islam”. Ustawę przedstawiono jako tworzącą nowoczesne podstawy prawne dla islamskich wspólnot religijnych. Zostały w niej określone prawa i obowiązki islamskiej wspólnoty religijnej w Austrii (s. 4).
Paragraf 6. ust. 2 przyjętej ustawy dotyczy finansowania islamskich wspólnot wyznaniowych. Fundusze niezbędne do prowadzenia działalności wspólnot wyznaniowych muszą być od tego czasu pozyskiwane wyłącznie na terenie kraju przez te podmioty bądź ich członków (s. 3). Warto podkreślić, że zakaz zagranicznego finansowania dotyczy jedynie wspólnot muzułmańskich.
Paragrafy 11. oraz 12. uregulowały także m.in. prawo do opieki religijnej w szpitalach czy w wojsku, edukacji dzieci i młodzieży czy organizacji produkcji wyrobów spożywczych zgodnie z wytycznymi stowarzyszenia religijnego. Wprowadzona została również państwowa ochrona islamskich świąt i nabożeństw, takich jak ramadan czy Aszura (par. 13.).
Burzliwa debata parlamentarna
Projekt rozwiązań prawnych zaprezentowany został przez ministra sztuki i kultury, konstytucji i mediów Josefa Ostermayera oraz ministra spraw zagranicznych Sebastiana Kurza. Przepisy te przedstawiono jako przeciwdziałanie tworzeniu międzynarodowych zależności, które mogłyby wywierać wpływ społeczno-polityczny.
– Nie chcemy imamów, którzy są pracownikami innych rządów – podkreślił Kurz. Polityk zwrócił także uwagę, że bycie pobożnym muzułmaninem i pewnym siebie Austriakiem nie powinno stać ze sobą w sprzeczności.
Projekt ustawy w niższej izbie parlamentu poparli politycy rządzącej koalicji Socjaldemokratycznej Partii Austrii (SPÖ) i Austriackiej Partii Ludowej (ÖVP). Przeciwni wprowadzeniu nowego prawa byli politycy opozycji. Zarzucali m.in., że przedstawione rozwiązania nie są właściwą odpowiedzią na niepokojące wydarzenia, nie są możliwe do wdrożenia w praktyce ani nie powstrzymają radykalizacji.
Mimo tego sprzeciwu projekt przyjęty został również w Radzie Federalnej, wyższej izbie austriackiego parlamentu. Po przejściu całej procedury legislacyjnej ustawa została opublikowana w Federalnym Dzienniku Ustaw. Weszła w życie 31 marca 2015 roku.
Poprzednie regulacje prawne
Poprzednie przepisy, pochodzące z 1912 roku, powstały przed uchwaleniem austriackiej konstytucji i przyjęciem obecnych ogólnych regulacji dotyczących religii (s. 2). Ich celem było zagwarantowanie praw muzułmanom i oficjalne uznanie ich religii na terytorium Austro-Węgier (s. 24). Po upadku Cesarstwa prawo to pozostało w mocy, mimo że ludność muzułmańska była praktycznie nieobecna w granicach Austrii (s. 2).
Populacja wyznawców Islamu zaczęła wzrastać wraz z napływem muzułmańskich robotników z Turcji i Jugosławii w latach 60. i 70. XX wieku (s. 8). W związku z konsekwentnie trwającym rozrostem tej społeczności władze zdecydowały, że prawo z 1912 roku wymaga zmian. Jak czytamy na stronie internetowej Kanclerza Austrii, uznano, że przepisy te nie regulowały dostatecznie wielu sfer życia, a także nie spełniały już współczesnych oczekiwań społecznych (s. 2).
Mniejszość muzułmańska w Austrii
Według danych Statistik Austria, federalnego austriackiego biura statystycznego, w 2021 roku kraj ten zamieszkiwało około 8 mln 900 tys. osób. Ostatnie dostępne dane dotyczące liczebności wspólnot religijnych pochodzą właśnie z tamtego roku. Zgodnie z nimi 8,3 proc. tamtejszej populacji stanowili wówczas muzułmanie. Przekłada się to na liczbę około 746 tys. osób.
Z kolei z informacji zaprezentowanych przez biuro Kanclerza Austrii wynika, że w 2015 roku Austrię zamieszkiwało około 570 tys. muzułmanów. Zarówno wówczas, jak i w 2021 roku stanowili oni drugą co do wielkości wspólnotę religijną w państwie.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter