Polacy odchodzą od Kościoła

Joanna Scheuring-Wielgus gościła w audycji Poranek Radia TOK FM 21 lipca. Podczas programu posłanka rozmawiała z prowadzącym m.in. o skandalach pedofilskich, do których dochodzi w kościele. Z naszej niedawnej analizy dowiesz się, ilu księży jest wydalanych ze stanu duchownego za przestępstwa seksualne.

Scheuring-Wielgus stwierdziła, że nie interesują ją decyzje podejmowane przez biskupów w sprawie wspomnianych skandali. Dla posłanki ciekawsze jest to, co o sprawach sądzą osoby należące do wspólnoty kościelnej. Podkreśliła, że osoby te powinny zastanowić się nad dalszym wspieraniem tej instytucji. W dalszej części wypowiedzi posłanka przywołała dane obrazujące skalę odchodzenia Polaków z Kościoła. Dodała również, że odsetek osób praktykujących raz w tygodniu wynosi 32 proc.

Coraz mniej Polaków zjawia się regularnie w kościele

Na dwa lata przed pandemią, w marcu 2018 roku, Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło badanie, którego wyniki uwzględniono również w najnowszej odsłonie badania z 2022 roku. Celem sondaży było porównanie zmian w religijności Polaków po zniesieniu stanu epidemii w kraju.

Ankietowanych pytano m.in. o częstotliwość udziału w obrzędach religijnych z pominięciem jednorazowych wydarzeń rodzinnych takich jak śluby, chrzty i pogrzeby.

Z kolei w styczniu 2020 roku uczęszczanie co niedzielę do kościoła deklarowało 41 proc. badanych. Częściej niż raz w tygodniu w nabożeństwie uczestniczyło 4 proc. ankietowanych, a 1 proc. deklarował chodzenie do kościoła codziennie.

Łącznie te trzy grupy stanowiły 46 proc. wszystkich badanych. Wyniki te sugerują, że między rokiem 2018 i 2020 doszło do spadku o 3 punkty proc. osób regularnie praktykujących.

Kolejny spadek w 2022 roku

W tym zestawieniu najliczniejsze okazały się osoby, które w tych obrzędach biorą udział raz w tygodniu (32 proc.). Jednocześnie ta grupa zaliczyła spadek 9 punktów proc. w stosunku do 2020 roku i 13 punktów proc. w stosunku do 2018 roku. Na drugim miejscu są osoby praktykujące częściej niż raz w tygodniu, ale niecodziennie (4 proc.) i osoby robiące to codziennie (1 proc.).

Wzrósł udział grupy Polaków praktykujących rzadziej niż w święta oraz niepraktykujących w ogóle

Zgodnie z badaniem CBOS udział osób praktykujących raz w miesiącu w 2022 roku (18 proc.) lub w święta (13 proc.) utrzymuje się na podobnym poziomie co przed pandemią. Udział osób deklarujących jeszcze rzadsze praktykowanie z kolei wzrósł.

Osoby deklarujące, że nigdy nie chodzą do kościoła, stanowiły 10 proc. odpowiedzi w 2018 roku. Dwa lata później, na chwilę przed pandemią, grupa ta stanowiła 11 proc. ankietowanych, natomiast po pandemii wzrosła do 15 proc. Osoby mające trudności z jednoznaczną odpowiedzią lub te, które odmówiły odpowiedzi, utrzymywały się mniej więcej na podobnym poziomie ok. 3 proc.

Polacy podchodzą do wiary bardziej refleksyjnie

Z badania CBOS dowiemy się, że w przeciągu ostatnich czterech lat zmalał odsetek Polaków, którzy swoją wiarę wynieśli z domu, a w życiu dorosłym podtrzymują tradycję, w której zostali wychowani. Jeszcze w 2018 roku było to 69 proc. respondentów, dzisiaj jest to 58 proc.

Powolny spadek dorosłych deklarujących się jako osoby wierzące

Z innego raportu CBOS pt. „Źródła zasad moralnych” wynika, że odsetek osób dorosłych deklarujących się jako wierzące spadł z 94 proc. w 1992 roku do 87 proc. w 2021 roku. W badaniu tym zwrócono również uwagę na to, że w badanym okresie zmniejszył się odsetek dorosłych Polaków regularnie praktykujących: z 70 proc. w 1992 roku do ok. 43 proc. w 2021 roku.

Jak czytamy dalej w raporcie, częściowo wzrosła liczba osób praktykujących nieregularnie, ale aż o 15 punktów proc. wzrósł odsetek osób niepraktykujących i wyniósł 24 proc. w 2021 roku.

Najwięcej niewierzących wśród najmłodszych grup wiekowych

Z kolei w raporcie „Religijność młodych na tle ogółu społeczeństwa” również przygotowanym przez CBOS można znaleźć informację, że najszybciej przybywa niewierzących w kategorii wiekowej od 18 do 24 lat. W 1992 roku odsetek ten stanowił 93 proc., podczas gdy w pierwszych ośmiu miesiącach 2021 roku odsetek wierzących w analogicznej grupie wiekowej wyniósł już 71 proc.

Prawie połowa Polaków wypowiada się krytycznie o Kościele

Z raportu z badania „Zmiany religijności Polaków po pandemii” dowiemy się również, że 46 proc. respondentów ma krytyczną opinię na temat współczesnego Kościoła w Polsce.

Co piąta ankietowana osoba zapytana o opinię, odpowiedziała, że „Kościół jest niedostosowany do dzisiejszych czasów, dlatego nie przyciąga mnie do siebie”. Kolejne 26 proc. osób powiedziało, że zgadza się ze stwierdzeniem, że „Kościół to księża i biskupi, którzy tym co mówią i robią zniechęcają mnie do siebie”.