Tusk: Mieszkanie prawem, nie towarem

Platforma Obywatelska ogłosiła propozycję nowego programu mieszkaniowego. Polega on m.in. na wprowadzeniu kredytów z zerowym oprocentowaniem dla osób kupujących pierwsze mieszkanie,  dopłat do czynszu oraz dodatkowych funduszy na remonty. Przewodniczący partii podsumował obietnice podczas wizyty w Pabianicach.

Natomiast podczas wyjazdowego posiedzenia klubu parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej Tusk podkreślił, że jego partia jest bardziej wiarygodna w kwestii mieszkalnictwa od obozu Zjednoczonej Prawicy.

Podkreślił, że za czasów, gdy to on piastował stanowisko premiera, rządowy program doprowadził do wybudowania 250 tys. mieszkań, natomiast z inicjatywy PiS w ostatnich latach zbudowano ich zaledwie 20 tys.

Sytuacja mieszkaniowa – Polska za Zachodem

Narodowy Program Mieszkaniowy (NPM) został przyjęty w 2016 roku. Jednym z jego celów do 2030 roku jest, że liczba mieszkań przypadająca na 1 tys. mieszkańców powinna osiągnąć wielkość mieszczącą się w aktualnej średniej Unii Europejskiej.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii szacuje, że wartość wskaźnika od 2014 roku wzrosła z poziomu 363 i wynosi obecnie ok. 407. Docelowo liczba ta ma wzrosnąć do poziomu 435 mieszkań na 1 tys. mieszkańców w 2030 roku.

Przywołana przez Tuska obietnica Mateusza Morawieckiego została wygłoszona podczas konwencji w kwietniu 2018 roku. Premier ogłosił wówczas, że w 2019 roku w budowie będzie 100 tys. mieszkań w ramach programu „Mieszkanie Plus”. Kilka dni później podkreślił, że jest to jego zobowiązanie, i dodał:

Programy dopłat do zakupu mieszkania w czasach premiera Tuska

W 2006 roku, czyli jeszcze przed objęciem stanowiska szefa rządu przez Tuska, przyjęta została ustawa o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania. To na jej podstawie funkcjonował program „Rodzina na swoim”.

Zgodnie z danymi przekazanymi przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BKG) program „Rodzina na swoim”, działający w latach 2007–2012, pomógł nabyć mieszkanie ponad 190 tys. Polakom.

Łącznie ponad 200 tys. przyjętych wniosków

W 2013 roku ustawą – w miejsce poprzedniego programu – powołano program „Mieszkanie dla młodych”. Nowy projekt zakładał dopłaty finansowe na nabycie pierwszego mieszkania – lokalu mieszkalnego albo domu rodzinnego, a także zwrot za część wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez osoby fizyczne, w związku z budową pierwszego własnego mieszkania.

Według sprawozdania z realizacji rządowego programu, przygotowanego przez BGK, wynika, że w ostatnim roku sprawowania urzędu premiera przez Tuska liczba zaakceptowanych wniosków wyniosła 9 141. Rok później, w 2015 roku, przyjęto 21 888 wniosków.

Polityka mieszkaniowa za rządów Zjednoczonej Prawicy

Z odpowiedzi na interpelację poselską, dotyczącą zasobów mieszkaniowych w Polsce, wynika, że według stanu na 30 listopada 2022 roku w ramach programu „Mieszkanie Plus” do użytku oddano ponad 18,4 tys. lokali mieszkalnych. Jednocześnie w budowie pozostaje kolejnych 24,6 tys. mieszkań.

Poza mieszkaniami program zakłada również tworzenie miejsc w schroniskach dla osób bezdomnych. Na 30 listopada ub.r. stworzono 359 takich miejsc, a 319 jest w trakcie tworzenia.

Najwyższa Izba Kontroli określiła program mianem „fiaska”, a kontrolerzy zwracają uwagę na brak skutecznych i spójnych ze sobą rozwiązań prawnych oraz na opieszałość we wdrażaniu aktów wykonawczych.

Równocześnie przez trzy lata rządów Zjednoczonej Prawicy wciąż obowiązywał program „Mieszkanie dla młodych”. W latach 2016–2018 liczba zaakceptowanych wniosków była równa kolejno: 27 085, 26 539 i 26 045. Daje to łącznie 79 669 wnioskodawców, którym udzielono wsparcia w nabyciu pierwszego mieszkania.

Większość nowych mieszkań budują deweloperzy i sami obywatele

Ogólne dane o budownictwie mieszkaniowym są gromadzone i udostępniane co roku przez Główny Urząd Statystyczny. Zdecydowanie największy udział w oddawaniu do użytku nowych mieszkań mają deweloperzy oraz inwestorzy indywidualni. W 2022 roku odpowiadali oni za 98,4 proc. ogółu nowo oddanych mieszkań.

Zgodnie z danymi GUS w ciągu ostatnich 15 lat liczba mieszkań oddawanych do użytku w ciągu roku zwiększyła się o ponad 100 tys. W latach 2007–2015 oddawano do użytku średnio 146,3 tys. mieszkań rocznie, a za rządów PiS było to dotychczas średnio 204 tys.