Mazowsze od lat z uchwałą antysmogową

Uchwała antysmogowa dla województwa mazowieckiego weszła w życie w listopadzie 2017 roku, a następnie w 2022 roku została przyjęta jej nowelizacja. Wprowadzono m.in. wymogi dla kotłów na paliwa stałe oraz miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwa stałe, które wynikają z unijnego rozporządzenia.

23 września 2024 roku na blogu Lega Artis został opublikowany tekst zatytułowany: „Od 1 października zakaz palenia w piecach na węgiel i drewno w mazowieckim. Sprawdź, jakie kary grożą za złamanie przepisów!”. 

W treści wskazano jednak, że zakaz „może wejść w życie”. „Nowe przepisy będą mogły mieć na celu poprawę jakości powietrza, szczególnie w regionach o dużym zanieczyszczeniu smogiem” – czytamy w Lega Artis. Warto zwrócić uwagę, że pierwotnie w tekście napisano, że „zakaz wchodzi w życie od 1 października”. Ta informacja została potem zmieniona. 

Paweł Usiądek powiela treści ze strony słynącej z dezinformacji?

Lega Artis to serwis, który wielokrotnie (1, 2, 3) publikował nieprawdziwe informacje dotyczące Ukrainy, o czym pisaliśmy na łamach Demagoga. Co więcej, jak wykazał „Press”, Ignacy Michałowski – domniemany autor tekstu o rzekomym zakazie palenia w piecach na węgiel i drewno – w rzeczywistości nie istnieje. 

Paweł Usiądek mógł podać dalej informacje opublikowane właśnie przez Lega Artis. Jest to bowiem jedyne źródło, na jakie natrafiliśmy, które pisało o nowym zakazie rzekomo obowiązującym na Mazowszu od 1 października 2024 roku.

Nieprawdziwe informacje były już wcześniej dementowane

Podana przez Pawła Usiądka informacja dotycząca zakazu palenia drewnem na Mazowszu była już wielokrotnie dementowana w przeszłości. W 2023 roku serwis factcheckingowy Fakehunter PAP tłumaczył, że „w województwie mazowieckim można palić drewnem w kominku pod warunkiem, że urządzenie spełnia unijne normy emisji spalin i po 1 stycznia 2024 r. nic się w tej kwestii nie zmieni”. 

Nieprawdziwe doniesienia w tym zakresie dementował także producent kominków i pieców. Ponadto informacje zamieszczone w specjalnym poradniku przygotowanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie we współpracy ze stowarzyszeniem Krakowski Alarm Smogowy, który odpowiada na pytania mieszkańców na temat uchwały antysmogowej, przeczą tym udostępnianym przez polityka Ruchu Narodowego.

Dlaczego Mazowieckie przyjęło ustawę antysmogową?

Jak czytamy w poradniku dla mieszkańców zawierającym odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania na temat nowej regulacji, „uchwała antysmogowa wprowadzona na terenie województwa mazowieckiego stanowi akt prawa miejscowego i obowiązuje wszystkich mieszkańców województwa, samorządy oraz podmioty działające na jego terenie” (s. 3).

W dokumencie napisano, że „głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza powodującymi powstawanie smogu są stare instalacje, w których spalane jest najgorsze jakościowo paliwo” (s. 4). Takie spalanie powoduje „dużą emisję do powietrza substancji mających negatywny wpływ na zdrowie ludzi, a także na stan środowiska naturalnego” (s. 4).

Tym samym „wymiana przestarzałych kotłów i stosowanie paliw dobrej jakości wpłynie na znaczną poprawę czystości powietrza, a także zdrowia mieszkańców” (s. 4).

Od 1 października 2024 roku nie wchodzi żaden nowy zakaz

Nie jest prawdą, że od 1 października 2024 roku w województwie mazowieckim wchodzi w życie zakaz palenia w piecach i kominkach na węgiel oraz drewno.

Warto dodać, że już od 1 października 2023 roku w granicach administracyjnych m. st. Warszawy nie wolno stosować węgla kamiennego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla (s. 6). 

Od tego momentu, czyli od 1 października 2023 roku, nie można w całym województwie mazowieckim eksploatować kotłów na paliwa stałe (w tym biomasę) w nowo budowanych budynkach, dla których wniosek o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie zostały złożone po 1 stycznia 2023 roku, jeżeli istnieje techniczna możliwość podłączenia budynku do sieci ciepłowniczej (s. 5).

Nie ma żadnych nowych ograniczeń w tym zakresie, które zostałyby wprowadzone 1 października 2024 roku.

A co z zakazem palenia w kominkach?

Jeśli chodzi o kominki, należy pamiętać, że od 1 stycznia 2022 roku obowiązują w Polsce przepisy unijne, które ograniczają możliwość palenia w kominkach. 

Według wymogów tzw. ekoprojektu od początku 2022 roku w sprzedaży mogą znajdować się wyłącznie kominki, które spełniają normy emisji spalin (m.in. emitują nie więcej niż 40 mg/m³ pyłów zawieszonych). Ograniczenie dotyczy sprzedaży nowych kominków, ale te niespełniające wymogów mogą być nadal użytkowane. 

Taki stan będzie obowiązywał do 1 stycznia 2028 roku, kiedy mieszkańcy Mazowieckiego będą mogli nadal eksploatować kominki, jeżeli zostaną doposażone w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie (s. 6).