Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Czy cudzoziemcy będą dostawać 5 tys. zł kieszonkowego? Rządowe resorty dementują
W mediach społecznościowych pojawiają się wzmianki o tym, że uchodźcy mają otrzymywać w Polsce kilka tysięcy złotych tzw. kieszonkowego. Postanowiliśmy przyjrzeć się sprawie bliżej i zweryfikować najnowsze doniesienia – rządowe resorty twierdzą, że taki program nie istnieje.

fot. TikTok / Pexels / Modyfikacje: Demagog
Czy cudzoziemcy będą dostawać 5 tys. zł kieszonkowego? Rządowe resorty dementują
W mediach społecznościowych pojawiają się wzmianki o tym, że uchodźcy mają otrzymywać w Polsce kilka tysięcy złotych tzw. kieszonkowego. Postanowiliśmy przyjrzeć się sprawie bliżej i zweryfikować najnowsze doniesienia – rządowe resorty twierdzą, że taki program nie istnieje.
ANALIZA W PIGUŁCE
- W sieci krążą informacje (1, 2) o tzw. kieszonkowym dla cudzoziemców – świadczenie miałoby wynosić nawet 5 tys. złotych, co wzbudza kontrowersje.
- Jak dowiedzieliśmy się w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) oraz w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA), nie ma programu, który przyznawałby 5 tys. złotych tzw. kieszonkowego dla cudzoziemców. Obecnie nie trwają prace legislacyjne, które zmierzałyby do przyznania takiej kwoty.
- Termin „kieszonkowe” funkcjonuje jedynie w odniesieniu do pewnej formy pomocy finansowej dla ludzi zakwaterowanych w specjalnych ośrodkach i ubiegających się o przyznanie statusu uchodźcy. Tę pomoc przyznaje się tylko osobom, które nie jeszcze nie zalegalizowały swojego pobytu. Kwota świadczenia jest duża niższa niż 5 tys. złotych.
W ostatnim czasie głośno zrobiło się na temat powstających w Polsce Centrów Integracji Cudzoziemców (CIC), które będą służyć jako punkty informacyjne zapewniające różne usługi dla obcokrajowców przebywających w Polsce legalnie. Temat wzbudza kontrowersje (1, 2), co sprzyja rozwojowi różnych fałszywych teorii. Jak opisała już redakcja Konkret24, te punkty informacyjno-usługowe często są mylone z ośrodkami pobytu dla migrantów, którzy ubiegają się o status uchodźców.
Informacje na ten temat bywają wykorzystywane w dezinformacji – w różnych kontekstach. Jedna z narracji rozpowszechnianych w sieci zakłada, że oprócz nowych punktów z wieloma usługami migranci otrzymają tzw. kieszonkowe w wysokości 5 tys. złotych – z takimi teoriami można spotkać się m.in. na TikToku oraz na Facebooku.
Internauci wydawali się oburzeni taką formą wsparcia uchodźców. Jeden z nich w sekcji komentarzy napisał [pisownia oryginalna]: „5 tys. miesięcznie? ja tyle nawet na rękę nie mam za cały miesiąc pracy”. Inny opisywał sprawę w podobnym tonie [pisownia oryginalna]: „5 tysiakow za nic i mieszkanko a emeryt po 40 lat pracy nędzne 2 z groszami”.
Czy uchodźcy otrzymują lub będą dostawać 5 tys. złotych „kieszonkowego”?
W celu zweryfikowania, czy istnieje lub będzie istnieć plan pomocy w postaci świadczenia w wysokości 5 tys. złotych dla uchodźców, zwróciliśmy się z zapytaniem do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) oraz do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA). Pierwszy z resortów przekazał nam, że nie istnieje program, który przyznawałby taką kwotę, i obecnie nie ma też planów wprowadzania takiego rozwiązania:
„Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie realizuje żadnego programu, w ramach którego uchodźcy otrzymywaliby tzw. »kieszonkowe « w wysokości 5 tys. złotych. Nie ma również żadnych planów wprowadzenia takiego świadczenia”.
Podobnie przedstawiciele rzecznika MSWiA w przygotowanej dla nas odpowiedzi zaznaczyli, że nie ma takiego programu i określili, że trwają prace nad uszczelnieniem systemu świadczeń:
„Przedmiotem analiz resortu są przeciwstawne działania, które mają na celu uszczelnienie systemu świadczeń pobieranych przez cudzoziemców”.
Na czym mogą bazować doniesienia o „kieszonkowym” dla uchodźców?
Termin „kieszonkowe” funkcjonuje jedynie w odniesieniu do pewnej formy pomocy finansowej dla osób, które są zakwaterowane w specjalnych ośrodkach dla osób w procedurze uchodźczej – tzn. ubiegających się o przyznanie statusu uchodźcy. To oznacza, że jest to pomoc przeznaczona tylko dla osób, które nie zalegalizowały jeszcze swojego pobytu. W dodatku jest to kwota duża niższa niż 5 tys. złotych. Jak wskazuje Urząd do Spraw Cudzoziemców, takim osobom we wskazanych w ośrodkach przysługuje:
- zakwaterowanie,
- wyżywienie,
- zwrot kosztów za przejazdy środkami komunikacji publicznej (ale tylko w określonych przypadkach, w tym m.in. związanymi z postępowaniem o nadanie statusu uchodźcy, stawieniem się na badania lekarskie oraz szczepienia ochronne czy w innym uzasadnionym przypadku),
- stała pomoc pieniężna na zakup środków higieny osobistej (20 zł miesięcznie) oraz tzw. kieszonkowe (50 zł miesięcznie),
- jednorazowa pomoc pieniężna na zakup odzieży i obuwia (140 zł jednorazowo),
- ekwiwalent pieniężny za wyżywienie dla dzieci do 6 roku życia oraz dzieci realizujących obowiązek szkolny (11 zł dziennie).
Pozostali cudzoziemcy w procedurze uchodźczej poza ośrodkiem mogą uzyskać świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania, gdy wymagają tego względy organizacyjne lub gdy wynika to z innych zapisów ustawy. Ta forma pomocy wynosi 750 zł miesięcznie dla jednej osoby i zwiększa się w zależności od liczby członków rodziny. Oprócz tego wszyscy cudzoziemcy w ramach omawianej procedury (niezależnie od tego, czy przebywają w ośrodku, czy nie) mają zapewniony dostęp do: szkół publicznych oraz pomocy dydaktycznych, bezpłatnej nauki polskiego i opieki medycznej. Mogą również otrzymać pomoc w dobrowolnym powrocie.
Jaka pomoc przysługuje po legalizacji pobytu cudzoziemcy?
Jeżeli cudzoziemiec zalegalizuje swój pobyt (np. uzyska status uchodźcy, ma zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE), to przysługują mu również inne formy – możliwe jest wtedy uzyskanie wsparcia socjalnego na okres 12 miesięcy w ramach tzw. indywidualnego programu integracji (IPI). Kwoty zależą od liczby osób w gospodarstwie domowym – od 2022 roku suma możliwych świadczeń wynosi od 721 zł do 1450 zł.
Ponadto osoby zarejestrowane jako uchodźcy mogą skorzystać z innych rodzajów pomocy socjalnej oraz z programów socjalnych – na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Cudzoziemcy z zalegalizowanym pobytem będą mogli korzystać również ze wspomnianych Centrów Integracji Cudzoziemców, w których skorzystają z dodatkowych form pomocy.
Przekaż nam 1,5% podatku!
Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter