Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Zdrowie 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
Fake News
Czy Polacy muszą obawiać się „tajemniczych mgieł”? Ekspert dementuje teorię spiskową
7 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
7 min czytania
Czy Polacy muszą obawiać się „tajemniczych mgieł”? Ekspert dementuje teorię spiskową
W sieci krąży teoria spiskowa na temat mgły, która niedawno pojawiła się w Polsce i na świecie. Wielu użytkowników zakładało, że może ona być tzw. inteligentnym pyłem, zbudowanym z mikroskopijnych cząsteczek zdolnych do przesyłania danych oraz do wpływania na człowieka. Postanowiliśmy przyjrzeć się temu bliżej.
fot. Pexels / Threads / Modyfikacje: Demagog
Czy Polacy muszą obawiać się „tajemniczych mgieł”? Ekspert dementuje teorię spiskową
W sieci krąży teoria spiskowa na temat mgły, która niedawno pojawiła się w Polsce i na świecie. Wielu użytkowników zakładało, że może ona być tzw. inteligentnym pyłem, zbudowanym z mikroskopijnych cząsteczek zdolnych do przesyłania danych oraz do wpływania na człowieka. Postanowiliśmy przyjrzeć się temu bliżej.
Analiza w pigułce
- W mediach społecznościowych udostępniono nagrania (1, 2, 3, 4) dotyczące mgły – stwierdzono w nich, że ta obserwowana w ostatnim czasie w Europie nie jest zwyczajnym i naturalnym zjawiskiem, lecz tajemniczą „inteligentną mgłą”, która podobno może wpływać na ludzi oraz wywoływać różne objawy i choroby.
- Zaobserwowane mgły nie są tajemniczym zagrożeniem. Profesor dr hab. Krzysztof Markowicz, fizyk atmosfery z Instytutu Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, zdementował te doniesienia. Jak przekazał w komentarzu dla naszej redakcji: „nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że mgła zawiera »inteligentny pył«, wyposażony w mikrourządzenia do zbierania danych czy kontroli ludzi […]”.
- Realne zagrożenia są inne – na nasze zdrowie może wpływać smog, który w pewien sposób jest powiązany z mgłami. Jak tłumaczył ekspert: „mgła i smog są ze sobą powiązane, a w wielu przypadkach ich występowanie może się pokrywać […] To właśnie smog, a nie »inteligentny pył«, może powodować podrażnienia dróg oddechowych i inne problemy zdrowotne”.
Czy mgła może stać się tematem teorii spiskowej? Tak, czego dowodem są wpisy opublikowane w ostatnim czasie w mediach społecznościowych. Na TikToku (1, 2, 3, 4), na Facebooku oraz w serwisie Threads udostępniono informacje, z których miało wynikać, że otaczająca nas wieczorna lub nocna mgła nie jest normalnym zjawiskiem.
W jednym z tiktoków z relacją pewnego użytkownika słyszymy, że: „ta mgła przesuwała się stopniowo […] Mgła ogólnie, jak jest mgła, ona sobie siądzie i już, a ta po prostu szła jednym tempem na północ” [czas nagrania 1:36]. W innym materiale stwierdzono: „to ścierwo [mgła – przyp. Demagog] znowu się zaczęło pokazywać. Ta niby mgła, ale to nie jest, słuchajta, zwykła mgła” [czas nagrania 0:11].
Źródło: www.tiktok.com
Na ten temat pojawił się też artykuł, w którym przekonywano, że „nie unosi się ona [mgła – przyp. Demagog] naturalnie w powietrzu, nie rozprasza w słońcu, a jej zapach przypomina fajerwerki”. W tekście stwierdzono również, że powoduje problemy zdrowotne, jak np. ból gardła czy utratę głosu. Jej występowanie powiązano z technologią tzw. inteligentnego pyłu (smart dust), który ma składać się z „bezprzewodowych mikroelektromechanicznych systemów” mających zdolność do monitorowania i przesyłania danych.
Czy zatem mgła może być tajemniczym zjawiskiem zdolnym do śledzenia ludzi i do powodowania chorób, a także czy taki typ mgły w ogóle istnieje? Postanowiliśmy sprawdzić źródła i zapytać o to eksperta.
Czym jest mgła? To zwykłe zjawisko, które może mieć różne formy
Na temat mgły powstało wiele ogólnodostępnych opracowań (1, 2, 3). Warto z nich skorzystać, zanim wysnujemy jakąś nietypową teorię na ten temat. Jedną z publikacji możemy znaleźć na stronie amerykańskiej agencji naukowej National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), zajmującej się badaniem atmosfery, klimatu i oceanów. Jak można przeczytać na temat tego zjawiska atmosferycznego:
„Zarówno chmury, jak i mgła powstają, gdy para wodna skrapla się lub zamarza, wskutek czego tworzą się małe kropelki lub kryształy w powietrzu. Chmury mogą tworzyć się na różnych wysokościach, podczas gdy mgła powstaje tylko w pobliżu ziemi […] Mgła to rodzaj chmury, która dotyka ziemi. Mgła tworzy się, gdy powietrze w pobliżu ziemi ochładza się na tyle, że para wodna zamienia się w ciekłą wodę lub lód”.
Warto wiedzieć, że wygląd mgły nie jest jednolity. Zgodnie z informacjami amerykańskiej agencji prognostycznej National Weather Service (NWS) można wyróżnić m.in. następujące rodzaje mgły:
- radiacyjna – powstaje w nocy na skutek wypromieniowania ciepła z powierzchni, zwykle jest nieruchoma i czasem może ograniczać całkowicie widoczność,
- adwekcyjna – powstaje w wyniku napływu wilgotnego i ciepłego powietrza, jest podobna do radiacyjnej, przy czym może odznaczać się poziomym ruchem wzdłuż podłoża,
- zamarzająca – tworzy się, gdy kropelki wody pozostają w stanie ciekłym, dopóki nie zetkną się z powierzchnią, na której mogą zamarznąć,
- parowa lub mieszana – powstaje, gdy odpowiednia ilość pary wodnej jest dodawana do powietrza przez parowanie, a wilgotne powietrze miesza się z chłodniejszym, suchym powietrzem,
- gradowa – tworzy się po burzy gradowej.
Czy trzeba obawiać się „inteligentnej mgły”? Ekspert komentuje
O komentarz na temat teorii o mgle poprosiliśmy Centrum Współpracy i Dialogu Uniwersytetu Warszawskiego (CWID). Odpowiedzi udzielił nam prof. dr hab. Krzysztof Markowicz, fizyk atmosfery z Instytutu Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego:
„Nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że mgła zawiera »inteligentny pył « wyposażony w mikrourządzenia do zbierania danych czy kontroli ludzi. Teoria o »inteligentnym pyle « odnosi się do badań nad miniaturowymi sensorami, które teoretycznie mogłyby zbierać dane o środowisku. Jednak obecne technologie nie pozwalają na masowe, niewidoczne i skuteczne rozprzestrzenianie takiego pyłu w zwykłej mgle. Poza tym, gdyby takie cząsteczki rzeczywiście unosiły się w powietrzu w ogromnych ilościach, byłyby wykrywalne przez standardowe metody pomiarowe, np. analizatory jakości powietrza”.
Czy mgła może powodować problemy zdrowotne?
Nie trzeba obawiać się „inteligentnej mgły”, która wpływa na nasze zdrowie i zachowanie. Prawdziwe zagrożenia są inne. Jak wskazał prof. dr hab. Krzysztof Markowicz:
„W okresie jesienno-zimowym mgła może występować jednocześnie z wysokim poziomem zanieczyszczenia powietrza. Większość mgieł w Polsce powstaje przy niskiej prędkości wiatru i inwersji temperatury – czyli w warunkach sprzyjających kumulacji zanieczyszczeń tuż przy powierzchni ziemi. To właśnie smog, a nie »inteligentny pył«, może powodować podrażnienia dróg oddechowych i inne problemy zdrowotne. […] Można powiedzieć, że mgły powstające w chłodnych porach roku zawierają więcej zanieczyszczeń niż mgły występujące późną wiosną lub latem. Choć mgła jest zjawiskiem naturalnym, do jej powstania są niezbędne tzw. jądra kondensacji – mogą to być zarówno aerozole naturalne, jak i cząstki zanieczyszczeń. Tym samym mgła i smog są ze sobą powiązane, a w wielu przypadkach ich występowanie może się pokrywać”.
Dlaczego w pewnych miejscach jest więcej mgły i czy to dziwne?
Powstawanie i przemieszczanie mgieł jest złożonym procesem, który zależy od wielu warunków atmosferycznych. Jak komentuje prof. dr hab. Krzysztof Markowicz:
„W dolinach i w pobliżu zbiorników wodnych mgła utrzymuje się dłużej, ponieważ powietrze jest tam chłodniejsze i bardziej wilgotne. Z kolei w centrach dużych miast, ze względu na efekt miejskiej wyspy ciepła, mgły występują znacznie rzadziej niż na obszarach podmiejskich. Może się również wydawać, że mgła się przemieszcza, gdy wiatry przenoszą wilgotne masy powietrza nad różne tereny. W rzeczywistości mgła może formować się i zanikać w różnych miejscach w zależności od lokalnych warunków mikrometeorologicznych. Ponadto istnieje rodzaj mgły zwany mgłą adwekcyjną, która przemieszcza się wraz z ciepłym frontem atmosferycznym”.
Przekaż nam 1,5% podatku!
Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
