Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
4 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
4 min czytania
Irański atak na Izrael: zbiór filmów z fałszywym kontekstem
Użytkownicy mediów społecznościowych ilustrują wydarzenia w Izraelu nieaktualnymi materiałami.
fot. Facebook / Modyfikacje: Demagog
Irański atak na Izrael: zbiór filmów z fałszywym kontekstem
Użytkownicy mediów społecznościowych ilustrują wydarzenia w Izraelu nieaktualnymi materiałami.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- W sieci pojawiło się sporo nagrań (1, 2, 3), które miały ilustrować irański atak na Izrael z wykorzystaniem dronów i rakiet. Wśród wpisów pojawia się również materiał wideo przedstawiający uradowanych Palestyńczyków.
- Wybrane nagrania z ataków rakietowych pokazują wydarzenia sprzed kilku lat oraz incydenty z innych krajów. Z kolei nagranie z uradowanymi Palestyńczykami powstało przed kwietniowym atakiem i ma związek z dobiegającym końca ramadanem.
W sobotę 13 kwietnia br. Iran przeprowadził atak na terytorium Izraela z wykorzystaniem dronów oraz pocisków balistycznych. Powodem nalotu był rzekomo izraelski atak na konsulat Iranu w Syrii, w którym zginęło dwóch irańskich generałów. W związku z tymi wydarzeniami użytkownicy mediów społecznościowych rozpowszechnili nagrania, które miały przedstawiać skutki irańskiego ataku na Izrael – ale nie wszystkie materiały były prawdziwe (1, 2, 3).
Fot. Facebook.com
Wśród filmów pojawia się także materiał, który przedstawiał Palestyńczyków rzekomo uradowanych z bombardowania Izraela. Na innym nagraniu widać ponoć irański dron wiszący na linii wysokiego napięcia, który został zatrzymany przez izraelskie siły bezpieczeństwa.
Fot. Facebook.com
Nagrania pochodzą sprzed ataku i nie mają z nim żadnego związku
Jak opisała redakcja Associated Press, ostrzał z minionego weekendu był pierwszym bezpośrednim atakiem Iranu na Izrael. Wśród filmów, które rzekomo miały pokazywać jego skutki, znalazły się jednak nagrania (1, 2, 3) niezwiązane z tym wydarzeniem.
Jeden z filmów, który znalazł się w tym wpisie, pokazuje pocisk, który trafia w budynek. Z treści wpisu wynika, że jest to aktualne nagranie, tymczasem materiał wideo powstał w maju 2021 roku. Ostrzał był wynikiem działań Hamasu, a nie – Iranu.
הירי על ישראל | דיווח ראשוני: פגיעה ישירה בבית בראשון לציון, נפגעים קל מריצה למקלט@ittaishick (צילום: דיווחים בזמן אמת) pic.twitter.com/QZmQxAoJIO
— כאן חדשות (@kann_news) May 12, 2021
W innym wpisie znalazły się fotografie, na których rzekomo widać efekt nalotu irańskich dronów. W rzeczywistości te zdjęcia pochodzą przynajmniej z października ubiegłego roku i ponownie przedstawiają atak Hamasu na Izrael.
Wyświetl ten post na Instagramie
Wyjątkowym nagraniem jest film, który najpierw pojawił się na portalu X, a potem został przekopiowany na Facebooka. Jak przeczytamy w opisie nagrania: „Wojna, to nie zabawa. Przekonali się też Żydzi. Iran wypuścił tylko niewielką próbkę swojej siły. Zrobił im takie małe Drezno”.
Film ten nawet nie powstał w Izraelu. W materiale przedstawiono wybuch składu chemikaliów w chińskiej miejscowości Tiencin w 2015 roku.
Palestyńczycy się cieszą, ale nie z powodu irańskiego ataku
„Palestyńczycy świętują w meczecie Al-Aksa po usłyszeniu wiadomości o irańskim ataku rakietowym” – to treść wpisu, do którego dołączono nagranie z widocznym tłumem ludzi przed meczetem w Jerozolimie.
Oryginalne nagranie nie jest jednak w żaden sposób związane z ostatnimi wydarzeniami. 6 kwietnia 2024 roku pojawiło się ono na YouTubie i jak opisał dziennikarz BBC Verify Shayan Sardarizadeh – jest związane ze świętowaniem ostatniego piątku ramadanu.
Dron wisiał na linii wysokiego napięcia, ale w innym kraju
W niedzielę 14 kwietnia rzecznik prasowy Sił Obronnych Izraela przekazał, że 99 proc. pocisków wystrzelonych przez Iran, w tym dronów, zostało przechwyconych. Jeden z użytkowników na Facebooku wskazywał, że jeden z tych dronów miał ponoć zawisnąć na linii wysokiego napięcia.
Film z wiszącym dronem pochodzi z lutego 2024 roku. Do wypadku doszło w pobliżu miejscowości Dajr az-Zaur w Syrii.
#ديرالزور
سقوط طائرة مُسيّرة مجهولة التبعية في قرية #قمر_الدين التابعة لبلدة #أبوخشب شمال غرب ديرالزور#الشرقية24#سوريا pic.twitter.com/ivue2uO4x0— شبكة الشرقية 24 (@alsharqia24news) February 20, 2024
Uwaga – nagłe wydarzenia to okazja do powstawania fałszywych informacji
To nie pierwszy raz, kiedy nagłe wydarzenie na świecie skutkuje szybkim pojawieniem się fałszywych informacji. Podobnie było przy okazji zeszłorocznego ataku Hamasu na Izrael (1, 2, 3), a także wcześniej w związku z rozpoczęciem pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę (1, 2, 3).
Warto pamiętać, że zwłaszcza w obliczu głośnych medialnie wydarzeń i rzekomych doniesień z nimi związanych wyjątkowa ważna jest dokładna weryfikacja autentyczności materiałów rozpowszechnianych w mediach społecznościowych, ponieważ internet jest zalewany niesprawdzonymi treściami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
