Rozwój nowych technologii cyfrowych, umożliwił dostęp do nowoczesnych narzędzi tworzących dezinformację. Jednym z jej typów jest manipulacja obrazem. Dzięki programom jak Gimp czy Photoshop, użytkownicy nieposiadający specjalnych umiejętności mogą tworzyć własne fotomontaże. Niektóre z nich poznamy od razu, na pierwszy rzut oka widać, że zdjęcie zostało zmanipulowane. Przy innych natomiast, trzeba skorzystać ze specjalnych narzędzi, które umożliwiają nam przeszukiwanie sieci za pomocą obrazu.

22 lipca na grupie „Jarosław Kaczyński największy Polski Realista” został opublikowany post. Zawiera on grafikę, która przedstawia twarz Jarosława Kaczyńskiego utworzoną przez kibiców na stadionie. Opatrzono ją podpisem:

To nie jest fejk. Na zachodzie kibice chcieli pokazać poparcie dla naszego wspaniałego Jarosława!!! ??????

www.facebook.com

Post doczekał się ponad 50 komentarzy. Czytamy między innymi: „Patrzcie jak oddają szacunek wielkiemu człowiekowi” czy „Wielki szacunek dla kibiców z zagranicy”. 

Pojawiają się również głosy pytające o źródło i mocne komentarze informujące, że jest to fotomontaż „Jacy wy jesteście idiotami to jest fotoshop jeszcze partacko zrobiony fotka wklejona Lecha Kaczyńskiego z 2005 roku. a o to oryginał. I takie pelikany mają prawa wyborcze…”

Czy kibice rzeczywiście oddali „hołd” Jarosławowi Kaczyńskiemu?

Jak sugerują użytkownicy w komentarzach, zdjęcie miało być wykonane „na zachodzie”, a dokładnie w Niemczech. Nie jest to prawdą. Zdjęcie jest fotomontażem. Oryginalna grafika pochodzi z kampani reklamowej zaprojektowanej przez Ogivly, z okazji Indian Premier League w 2010. 

Stworzenie takiej przeróbki, często jest możliwe za pomocą programów graficznych automatycznie zamieniających zdjęcia. Przykładowo możemy skorzystać z Image Chef. Poniżej porównujemy oryginał z fejkiem.

Jak zweryfikować zdjęcia? 

Odwrócone wyszukiwanie obrazem umożliwia nam sprawdzenie, czy dana grafika pojawiła się już w sieci. Podstawowe możliwości daje nam Google Grafika. Narzędzia jak Yandex czy TinEye pomogą nam w bardziej zaawansowanych poszukiwaniach.