Fake news w pigułce

W drugiej połowie stycznia 2024 roku w ciągu kilku dni w internecie, na różnych platformach, pojawiły się informacje o tym, że prezydent Rosji Władimir Putin miał podpisać dokument, na mocy którego uznano sprzedaż Alaski za nielegalną. Różne informacje o Alasce i o „dekrecie Putina” pojawiły się m.in. na platformie X (wcześniej Twitter), na TikToku oraz na strona internetowych, np. o2, Onet, Niezależna.pl, TV Republika.

Na Facebooku opublikowano wiele postów na ten temat [np. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7]. Według różnych przekazów dokument ma „uznawać sprzedaż za „nielegalną” oraz za „nieważną”, a sama Alaska od teraz jest uznawana za teren „okupowany”. W jednym z postów napisano, że „Putin domaga się zwrotu Alaski”.

Źródło: www.facebook.com

Czy dokument publikowany w mediach społecznościowych jest wiarygodny?

Stany Zjednoczone odkupiły Alaskę od Rosjan w 1867 roku. Teraz, według różnych doniesień w internecie [np. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7], sprzedaż ta miałaby być unieważniona czy też – w myśl treści pisma rzekomo podpisanego przez Władimira Putina – „nielegalna”. O tym, że sprzedaż Alaski uznano za nielegalną napisał serwis o2, Onet, Niezależna.pl, TV Republika, Fronda.

Doniesienia o dekrecie dotyczącym Alaski sprawdziły m.in. serwisy Maldita, Snopes i Konkret 24. W jednym z omawianych przez nas postów widzimy dokument w języku rosyjskim. Znajdziemy go również na rosyjskich stronach rządowych.

Jak donosi redakcja Snopes, pojawił się on na platformie X 20 stycznia 2024 roku razem z tłumaczeniem na język angielski na profilu Igora Sushko, który napisał, że „Putin podpisał rozkaz sugerujący, że sprzedaż Alaski Stanom Zjednoczonym w 1867 roku była nielegalna” [wytłuszczenie – Demagog].

Putin signed an order insinuating the sale of Alaska to the United States in 1867 was illegitimate.
This mofo is trolling the West and our leaders shake in their boots in response. pic.twitter.com/2bLu6ShHDb

— Igor Sushko (@igorsushko) January 20, 2024

Czego dotyczy dokument? Nie wspomina wprost o Alasce

Pismo, o którym mowa, dotyczy finansowania jednostki zajmującej się poszukiwaniem i zabezpieczaniem nieruchomości rosyjskich poza granicami kraju, w tym – według tłumaczenia z serwisu factcheckingowego Maldita – „na terenach scedowanych przez Imperium Rosyjskie i Związek Radziecki”. Podpisano go 18 stycznia 2024 roku. 

Jak zauważa Konkret24, taka informacja wpisuje się w doniesienia, które pojawiły się w amerykańskiej przestrzeni medialnej już wcześniej. Jako jeden z przykładów podaje informacje z serwisu amerykańskiego „Newsweeka”, który w lutym 2023 roku opublikował artykuł o dyskusji w rosyjskim talk-show na temat Alaski i jej ewentualnego „odzyskania” od Stanów Zjednoczonych.