Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Szwecja nie wstrzymała testów PCR do wykrywania wirusa SARS-CoV-2
Błędna interpretacja danych powodem dezinformacji.
Szwecja nie wstrzymała testów PCR do wykrywania wirusa SARS-CoV-2
Błędna interpretacja danych powodem dezinformacji.
21 maja 2021 roku na prywatnym profilu facebookowym opublikowano post, który informuje o tym, że w Szwecji zaprzestano używać testów PCR, ponieważ wykrywają one RNA wirusów kilka miesięcy po zakażeniu. W jego treści znalazły się zacytowane fragmenty komunikatu opublikowanego na stronie Szwedzkiej Agencji Zdrowia Publicznego dotyczące testów PCR (w komentarzu autor posta pozostawił link do artykułu, który stanowił kopię wspomnianego komunikatu i został opatrzony zdjęciem wykonanym w Kanadzie w 2020 roku).
Analizowany post zdobył prawie 600 reakcji i został udostępniony ponad 1,5 tys. razy. Wśród komentarzy pojawiły się wypowiedzi osób, które uwierzyły, że Szwecja wstrzymała stosowanie testów PCR do wykrywania wirusa SARS-CoV-2: „Mam nadzieję ze Polska i Norwegia itd pójdą w slad za Szwecją”, „Super wiadomość”, „Potrzebowali tylko lekko ponad rok. Dajmy im jeszcze z 10 lat może dojdą do tego, że szczepienia nie przerywają transmisji wirusa”.
Było też sporo głosów kwestionujących fałszywą informację zawartą w treści posta, które pochodziły od internautów znających dobrze sytuację w Szwecji: „Mieszkam w Szwecji i oficjalnie nie ma takiej informacji. Rownoczesnie Ministerstwo Zdrowia wymaga zeby osoby wjezdzajace do kraju pokazywaly negatywny wynik testu….”, „W Szwecji jak narazie testy pracowników 2x w tygodniu”, „Artykuł ma tylko formę informacyjną, testy są nadal dostarczane. Mieszkam w Sztokholmie gdzie od kwietnia roku 2020 dostarczanych jest dziennie w zależności od zamówień do osób prywatnych czyli do ich domostw od 2000 do 4000 testów. Dotyczy to tylko okręgu sztokholmskiego”.
Testy PCR jedną z najdokładniejszych metod diagnostycznych
Testy PCR są wykorzystywane w diagnostyce chorób zakaźnych od lat. To obecnie jedna z najdokładniejszych i najbardziej powszechnych metod testowania pacjentów w kierunku COVID-19. Testy PCR charakteryzują się dużą czułością, ich dokładność diagnostyczną ocenia się na 98-99 proc. O testach tego typu w kontekście COVID-19 pisaliśmy niejednokrotnie na łamach Demagoga – omawialiśmy szczegółowo, jak działają, i dementowaliśmy nieprawdziwe informacje dotyczące testów, które pojawiły się w mediach społecznościowych (Testy PCR nie nadają się do diagnozy zakażeń? To fake news!, Nie, WHO nie ukrywa oszustw poprzez zmianę kryteriów testowania PCR, Testy PCR nie mogą dawać pozytywnego wyniku u każdej osoby, Testy PCR na koronawirusa mają sens z naukowego punktu widzenia).
Wykryte RNA wirusa miesiąc po zakażeniu nie oznacza, że dana osoba nadal zaraża
Szwedzka Agencja Zdrowia Publicznego opublikowała na swojej stronie informację na temat testów PCR, zostały one jednak źle zinterpretowane przez internautów. We wspomnianym komunikacie napisane jest, że testy PCR wykrywają obecność materiału genetycznego wirusa SARS-CoV-2. Nie określają natomiast tego, czy ktoś zaraża. Mówi o tym poniższy fragment opublikowanej informacji, który cytowano również w analizowanym przez nas poście:
„(…) Technologia PCR stosowana w testach do wykrywania wirusów nie jest w stanie odróżnić wirusów zdolnych do infekowania komórek od wirusów, które zostały zneutralizowane przez układ odpornościowy, dlatego testy te nie mogą służyć do określenia, czy ktoś jest zaraźliwy, czy nie. RNA z wirusów często można wykryć przez tygodnie (czasami miesiące) po chorobie, ale nie oznacza to, że nadal zarażasz. Istnieje również kilka badań naukowych, które sugerują, że zakaźność COVID-19 jest największa na początku okresu choroby (…).”
Może zdarzyć się więc, że test PCR wykryje RNA wirusa SARS-CoV-2 nawet kilka miesięcy po zakażeniu, ale nie jest to równoznaczne z obecnością zakaźnego wirusa. Nie oznacza to jednak, że Szwecja uważa testy PCR za bezużyteczne w kontekście testowania w kierunku COVID-19, tylko wskazuje na to, że nie mogą być one wykorzystywane do wykrywania osób, które mogą zarażać. Testy nadal są wiarygodne w diagnozowaniu choroby COVID-19.
W kolejnym fragmencie komunikatu pojawiają się zalecenia dotyczące określania zakaźności. Kryteria te zostały opracowane we współpracy z ekspertami od chorób zakaźnych, mikrobiologii klinicznej, higieny i kontroli zakażeń. Według nich nosiciel wirusa SARS-CoV-2 przestaje zarażać, gdy nastąpiła u niego stabilna poprawa kliniczna (ustąpiła gorączka) i upłynęło 7 dni od wystąpienia objawów (14 dni w przypadku bardziej nasilonych objawów, natomiast u pacjentów, u których przebieg choroby był ciężki, sytuację powinien indywidualnie ocenić lekarz).
Szwecja nadal korzysta z testów PCR
„Możemy potwierdzić, że Szwecja nie zawiesiła stosowania testów PCR (…) Testy są uważane za bezpieczne, biorąc pod uwagę, że są wykonywane zgodnie z przepisami dotyczącymi oceny jakości, zgodnie z ustawą o zdrowiu i usługach medycznych”.
Anna Wetterqvist dla The Associated Press
Na stronie Szwedzkiej Agencji Zdrowia Publicznego znaleźć można szczegółowe informacje na temat tego, w jakich sytuacjach należy wykonać test w kierunku COVID-19 (ostatnia aktualizacja artykułu miała miejsce 24 maja 2021 roku). Jest tutaj wyraźne zalecenie, aby w sytuacji, gdy pojawiają się objawy COVID-19, nawet po uzyskaniu wyniku z testu antygenowego potwierdzić go testem PCR.
„(…) Testy antygenowe w formie autotestów, które wykonuje się i analizuje samemu, mogą być wykorzystywane do badań przesiewowych w niektórych miejscach pracy, ale nie należy ich stosować, gdy pojawiają się objawy COVID-19. Pozytywny wynik testu antygenowego należy potwierdzić za pomocą testu PCR (…)”
Szwecja nadal korzysta z testów PCR w diagnostyce COVID-19. Na stronie Szwedzkiej Agencji Zdrowia Publicznego znaleźć można każdego tygodnia informacje na temat ilości wykonanych tego typu testów. Poniżej dane na temat pięciu ostatnich tygodni (21 tydzień to tydzień od 24 do 30 maja 2021 roku):
Podsumowanie
Szwecja nie wstrzymała stosowania testów PCR do wykrywania zakażonych wirusem SARS-CoV-2. Informacje od Szwedzkiej Agencji Zdrowia Publicznego na temat testów PCR zostały błędnie zinterpretowane przez internautów. Komunikat Agencji informował o tym, że testy PCR wykrywają obecność materiału genetycznego wirusa SARS-CoV-2, co nie jest równoznaczne z obecnością zakaźnego wirusa. W komunikacie nie było mowy o zawieszeniu testowania w kierunku COVID-19 przy pomocy testów PCR na terenie Szwecji. Agencja potwierdziła, że testy są nadal wykorzystywane, a informacje na temat liczby przeprowadzanych tygodniowo tego typu testów znaleźć można na jej stronie internetowej.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter