ANALIZA W PIGUŁCE

Manipulacja grafiką lub jej kontekstem stanowi narzędzie do tworzenia dezinformacji czy mylnych przekazów (1, 2, 3). Choć przerobione zdjęcia i nagrania udostępniane w sieci mogą mieć kontekst satyryczny (1, 2, 3), zdarzają się sytuacje, w których część ich odbiorców zostaje wprowadzona w błąd. W ten sposób materiały cyfrowe mogą przyczyniać się do rozprzestrzeniania fałszywych informacji na temat wydarzeń czy osób.

Jeden z czytelników poprosił nas – za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego – o weryfikację zestawienia zdjęć (1, 2) porównujących rzekome wizerunki dwóch piłkarzy: Portugalczyka Cristiano Rolando oraz Anglika Wayne’a Rooneya. We wpisach (1, 2) zwracano uwagę, że obaj zawodowcy są w podobnym wieku, co ma podkreślać różnice w wyglądzie aktywnego oraz emerytowanego piłkarza.

Źródło: Facebook, 30.08.2024

Wpisy (1, 2) spotkały się ze sporym zainteresowaniem. Jeden z nich zyskał ponad 3,5 tys. reakcji, ponad 100 udostępnień oraz ponad 300 komentarzy. Wśród nich  (1, 2) przeczytamy szereg wiadomości, które wskazują, że zdjęcie Wayne’a Rooneya nie jest prawdziwe, np. [pisownia oryginalna]: „Żarty żartami ale mogliście dać prawdziwe zdjęcie”. Chwilę po publikacji zestawienia również sam profil The Gragas – Informacje Sportowe w komentarzach do wpisu zadał odbiorcom pytanie [pisownia oryginalna]: „Daliście się nabrać?”.

Zdjęcia piłkarzy – jedno prawdziwe, drugie przerobione 

Zastosowanie techniki wstecznego/odwróconego wyszukiwania obrazem (ang. reverse image search) do weryfikacji zamieszczonych zdjęć może doprowadzić nas do dwóch wniosków. Pierwszy z nich dotyczy fotografii Cristiano Ronaldo: piłkarz zamieścił zdjęcie na swoim profilu na Facebooku przy okazji promocji perfum firmowanych jego nazwiskiem.

Po porównaniu obu materiałów zauważymy, że twarz Wayne’a Rooneya, obecnie głównego trenera angielskiego klubu piłkarskiego Plymouth Argyle, została specjalnie postarzona. W stosunku do rzeczywistego wyglądu piłkarza, w przeróbkach (1, 2) przedłużono brodę, podkreślono zaczerwienienie skóry, zaokrąglono twarz, a także dodano więcej siwizny i łysiny. Po zestawieniu oryginalnego zdjęcie z jego zmodyfikowaną wersją można zauważyć także pozostałości po obróbce graficznej. W okolicach twarzy widoczne są smugi czy różnice ostrości, których nie ma na prawdziwej fotografii.  

Weryfikacja obrazów zwiększa odporność na mylne przekazy

O modyfikacji prawdziwego wizerunku angielskiego piłkarza pisał także austriacki portal zajmujący się weryfikacją informacji: Mimikama. W artykule na ten temat zwrócono uwagę, że na przykładzie zdjęcia Wayne’a Rooneya widać, jak szybko można modyfikować obrazy w celu uzyskania określonego efektu i przedstawienia wybranych osób w zupełnie innym świetle.

Więcej o zastosowaniach techniki odwróconego wyszukiwania obrazu przeczytasz w innych naszych analizach (np. 1, 2, 3).

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam