ANALIZA W PIGUŁCE

Podczas gdy południowo-zachodnia część Polski mierzy się ze skutkami powodzi, osoby szerzące dezinformację wykorzystują sytuację do rozprzestrzeniania fake newsów (1, 2, 3).

W drugiej połowie września na Facebooku i na TikToku pojawił się film, w którym powielono szereg fałszywych informacji, jak i teorii spiskowych na temat powodzi. 

Kobieta wypowiadająca się w nagraniu przekonywała, że w Kotlinie Kłodzkiej uzbrojeni obywatele Ukrainy dopuszczają się szabrownictwa: „Ukraińcy z nożami napadają na ludzi, rozwalają tę żywność, zabierają, rozkradają, rozkradają domy, rozkradają sklepy” [czas nagrania 0:10]. W nieco dłuższym fragmencie z TikToka autorka wskazuje, że informacje otrzymuje od osoby pracującej na terenach dotkniętych powodzią. „Jestem w stałym kontakcie z koordynatorem dolnośląskiego banku żywności” [czas nagrania 0:26].

W dalszej części materiału pojawiają się odwołania do teorii spiskowych, m.in. o pandemiach wywoływanych w celu zniewolenia ludzkości, czy rzekomej technologii kontrolującej pogodę: „Brakuje tam domów […] tam są ludzie po prostu w ogromnych skupiskach […] co oczywiście zaraz będzie kolejnym pretekstem do ogłoszenia kolejnej epidemii albo kolejnych szczepień” [czas nagrania 2:22]; „Pomijam informacje dotyczące tych radarów i zdjęć radarowych, które do nas przychodzą i tego systemu LOFAR umieszczonego pod Poznaniem”  [czas nagrania 4:50].

Źródło: Facebook, 19.09.2024

Materiał wideo opublikowany na Facebooku obejrzano ponad 2 tys. razy. Na TikToku liczba odtworzeń sięga ponad 7 tys. 

Źródło: TikTok, 19.09.2024

Wśród komentarzy pozostawionych pod jednym z wpisów można odnaleźć liczne głosy użytkowników, którzy uwierzyli w informacje o szabrujących Ukraińcach [pisownia oryginalna]: „przecież po to tu wleźli”, „Dopiero się zaczyna z nimi”, „kobieto tusk cue zaresztuje ze prawdę mówisz”. 

Uzbrojeni Ukraińcy szabrują magazyny i domy powodzian? Policja dementuje

W omawianym filmie o kradzieże na terenach powodziowych oskarżono Ukraińców [czas nagrania 0:10]. Rzeczywiście, na terenach dotkniętych powodzią dochodzi do kradzieży i oszustw (1, 2, 3, 4). Z doniesień medialnych nie uzyskujemy jednak informacji o narodowości sprawców. 

W związku ze sprawą zgłosiliśmy się z prośbą o komentarz do dolnośląskiej Policji. W odpowiedzi asp. szt. Łukasz Dutkowiak, rzecznik prasowy Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, zdementował doniesienia, jakie pojawiły się w opisywanym filmie. 

W podobnym tonie wypowiedziała się Agnieszka Krasoń, dyrektor i członek zarządu Banku Żywności we Wrocławiu, która odniosła się do rzekomych napadów na transporty żywności. „Nie mamy żadnego potwierdzenia, żeby były jakieś napady na transporty” – podkreśliła w przesłanym nam komentarzu.

Dolnośląski Bank Żywności – co o nim wiemy?

We fragmencie nagrania opublikowanego na TikToku umieszczono napis „Dolnośląski Bank Żywności: uzbrojone ukraińskie bandy grabią magazyny z żywnością, sklepy i domy prywatne”. Na początku filmu autorka dodała: „Jestem w stałym kontakcie z koordynatorem Dolnośląskiego Banku Żywności” [czas nagrania 0:26]. 

Próby wyszukania wspomnianej instytucji w internecie nie przyniosły żadnych rezultatów. Uzyskaliśmy jedynie informację o istnieniu Stowarzyszenia „Dolnośląski Bank Żywności”, które widnieje w rządowej Bazie Internetowej Regon. W sieci brak jest wzmianek o działalności stowarzyszenia. Odnaleźliśmy tylko artykuł z 2003 roku mówiący o próbie powołania organizacji.  

Dodała również, że kobieta występująca na omawianym nagraniu nie jest Bankowi znana i nie przekazywali jej żadnych informacji: „Tej Pani nie znamy, nie byliśmy w żadnym kontakcie, więc tożsamości również nie jesteśmy w stanie ustalić”.

Powódź nie jest pretekstem do ogłoszenia nowej pandemii

Dalej w omawianym filmie pojawiają się doniesienia o konspiracyjnym charakterze. Zgodnie z tą narracją powódź mogłaby stać się wymówką pozwalającą na ogłoszenie kolejnej pandemii [czas nagrania 2:22].

W nagraniu odwołano się do teorii spiskowej mówiącej o tym, że ważne wydarzenia na świecie, jak np. pandemia COVID-19, są zaplanowane w celu wdrożenia systemu oligarchicznego, w którym ludzie zostaną zniewoleni. Teoria ta ma wiele różnych wersji (np. 1, 2, 3).

Powodzianie wykorzystani do realizacji planu zniewolenia? To teoria spiskowa

Kolejnym tematem poruszonym w materiale jest przeprowadzenie rzekomej akcji zniewolenia Polaków przy pomocy powodzi: „Będą [ofiary powodzi – przyp. Demagog] po prostu bestialsko wykorzystywani do tego, żeby wprowadzać kolejne punkty planu zniewolenia całej Polski” [czas nagrania 3:35].

Narracja ta jest kolejnym przykładem teorii spiskowych, jakie pojawiają się w omawianym filmie. Tym razem autorka nagrania nawiązuje do fałszywych przekazów mówiących o tym, że globalne elity lub tajny światowy rząd dąży różnymi sposobami do przejęcia pełnej kontroli nad ludźmi. 

Urządzenie kontrolujące pogodę znajduje się pod Poznaniem? 

W dalszej części materiału autorka stwierdza, że za obecną sytuację w południowo-zachodniej części Polski odpowiada enigmatycznie brzmiący „system LOFAR”, który znajduje się pod Poznaniem. Dowodem na jego użycie mają być anomalie widoczne na radarach pogodowych [czas nagrania 4:50].

LOFAR, czyli Low-Frequency Array, nie ma możliwości manipulacji pogodą: to wieloantenowy radioteleskop. Służy on m.in. do wykonywania map bardzo dużych obszarów nieba. Umożliwia także badanie obiektów wczesnego wszechświata oraz analizy ewolucji galaktyk i ich gromad. LOFAR składa się z ok. 25 tys. anten rozmieszczonych początkowo w centrum Holandii, a następnie też w innych krajach w Europie, również w Polsce (1, 2).

Czym są anomalie widoczne na radarach pogodowych? 

Okazuje się, że dziwne linie, półokręgi czy koła widoczne na mapach, np. w aplikacjach do śledzenia pogody to zjawisko zwane „fałszywym echem”. Kwestię tę wyjaśnili dziennikarze naukowi Aleksandra i Piotr Stanisławscy, zajmujący się zwalczaniem dezinformacji. m.in. we wpisie opublikowanym na profilu Crazy Nauka. 

„Graficzna interpretacja odczytów z radarów (czyli to, co widzimy w serwisach pogodowych) dość często pokazuje dwa rodzaje dziwności: koncentryczne okręgi rozchodzące się od miejsca położenia radaru oraz klinowate linie, które zdają się wychodzić z tych samych miejsc” – czytamy we wstępie. Dalej autorzy wyjaśniają, dlaczego w aplikacjach pogodowych możemy zaobserwować podłużne anomalie: „Zazwyczaj są to zakłócenia, które wywołują nadajniki wi-fi działające na częstotliwościach, które pokrywają się z tymi radarowymi. To tzw. fałszywe echo”.

Podobnie można również wyjaśnić występowanie na mapach łuków czy okręgów:

Więcej szczegółów wyjaśniających zjawisko „fałszywego echa” odnajdziesz w innej analizie na łamach Demagoga. 

Ważne wydarzenia mogą być wykorzystywane przez dezinformatorów

To nie pierwszy raz, kiedy osoby rozprzestrzeniające fałszywe informacje wykorzystują tragiczne wydarzenie, aby wpływać na opinie społeczeństwa. O podobnych przypadkach pisaliśmy już wielokrotnie (np. 1, 2, 3).