Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Znane osoby mdleją przez szczepienia przeciw COVID-19? Fałsz!
Fałszywe informacje na temat szczepień przeciw COVID-19.
Fot. torstensimon / Pixabay / Modyfikacje: Demagog
Znane osoby mdleją przez szczepienia przeciw COVID-19? Fałsz!
Fałszywe informacje na temat szczepień przeciw COVID-19.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku pojawiło się nagranie, na którym widać, jak różne osoby, w tym prezenterzy, reporterzy telewizyjni i komentatorzy sportowi, mdleją. Treść posta wskazuje, że do omdleń doszło rzekomo z powodu szczepionki przeciw COVID-19.
- Osoby widoczne na nagraniu nie zemdlały w wyniku przyjęcia preparatu przeciw COVID-19. Przykładowo: kobieta widoczna w filmie (czas nagrania 00:06) to kanadyjska reporterka Jessica Robb. Dziennikarka podkreśliła, że jej omdlenie „nie było w żaden sposób związane ze szczepionką przeciw COVID-19”. Inne osoby ujęte na nagraniu tłumaczyły omdlenia m.in. odwodnieniem (1, 2, 3).
- Korelacja czasowa nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego. Nie każde zdarzenie niepożądane, do którego doszło po szczepieniu, oznacza, że spowodował go właśnie preparat.
„Dzisiejszego posta sponsoruje Fajzer” – napisał użytkownik Facebooka, który 20 marca 2023 roku zamieścił nagranie nawiązujące do szczepień przeciw COVID-19. W filmie widać różne osoby, m.in. prezenterów i reporterów telewizyjnych oraz komentatora sportowego, którzy zemdleli na wizji. Z treści posta wynika, że przyczyną ich złego stanu zdrowia jest przyjęcie szczepionki przeciw COVID-19 od firmy Pfizer.
Wpis, w którym zamieszczono omawiane nagranie, cieszy się dużą popularnością na Facebooku. Zdobył niemal tysiąc reakcji i ponad 100 komentarzy. Wyświetlono go ponad 26 tys. razy. Wśród komentarzy pod postem można znaleźć takie głosy: „pFizera towar zwala z nóg , a i bonusowo zdarza się też że pozwala nogi wyciągnąć…dosłownie”; „naglica”; „jeńców nie bierze”.
Korelacja czasowa nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego
Treść posta i dołączone do niego nagranie wpisują się w popularną antyszczepionkową narrację, według której wszelkie problemy zdrowotne występujące po przyjęciu szczepionki przeciw COVID-19 wynikają właśnie z bycia zaszczepionym. Jeden z użytkowników Facebooka ironicznie stwierdził w komentarzu pod wpisem: „To tylko zbieg okoliczności, koincydencja, to nie ma związku. Przecież kiedyś i od zawsze ludzie tak nagle »padali«”. Wytłumaczmy więc, dlaczego ironiczny ton wypowiedzi jest w tym przypadku bezzasadny.
Korelacja czasowa nie jest równa występowaniu związku przyczynowo-skutkowego Nie każde omdlenie czy nawet zgon po szczepieniu (jak informowano w innych przekazach) oznacza, że spowodowała go szczepionka.
Tak samo jak widok szczeniaka i podartego swetra w jego pobliżu nie oznacza automatycznie, że to zwierzę zniszczyło ubranie, tak omdlenie, które wydarzyło się po szczepieniu, nie musiało być wywołane przez zaszczepienie.
W przypadku szczepień na dużych populacjach nieuniknione jest, że w pewnym odstępie czasowym może dojść do zdarzeń niepożądanych czy nawet zgonów wskutek wielu przyczyn niezwiązanych z przyjęciem preparatu. Dopiero po przeprowadzeniu badań można orzec, czy to szczepienie doprowadziło do określonego zdarzenia.
Wypadki drogowe czy nowotwory przytrafiają się zarówno osobom zaszczepionym, jak i tym, którzy preparatu nie przyjęli. Dowody naukowe nie wskazują na masowe omdlenia w wyniku przyjęcia szczepionki przeciw COVID-19. Szczepionki są bezpiecznym sposobem walki z pandemią.
Dlaczego widoczne na nagraniu osoby zemdlały? Przyczyną nie była szczepionka
Jeśli jednak nie przekonują nas przytoczone powyżej argumenty, możemy sprawdzić, dlaczego konkretne osoby widoczne w filmie zemdlały. Z pomocą przychodzi wsteczne wyszukiwanie obrazem, które każdy może wykorzystać samodzielnie. W ten sposób dowiadujemy się, kim są osoby pokazane w materiale wideo, a następnie weryfikujemy, co wiadomo na temat ich problemów ze zdrowiem.
Przykładowo: blondynka widoczna na początku filmu (czas nagrania 00:00) to Alissa Carlson Schwartz, prezenterka pogody w telewizji KCAL News, należącej do CBS Los Angeles. Po tym, jak kobieta zemdlała na antenie, wyjaśniła, że tego dnia nic nie jadła i piła dużo kawy, a złe samopoczucie przed samym omdleniem przypisała odwodnieniu.
Następną osobą widoczną w omawianym materiale (czas nagrania 00:06) jest kanadyjska reporterka Jessica Robb, pracująca dla CTV Edmonton. Dziennikarka przyznała, że doświadczyła „przytłaczającej ilości nękania i nienawiści, związanej z fałszywymi teoriami na temat przyczyny tego incydentu” i podkreśliła, że sytuacja „nie była w żaden sposób związana ze szczepionką przeciw COVID-19”.
A message from Jessica Robb: On Sunday night, a very personal and vulnerable moment unfolded as I reported live on air. pic.twitter.com/WbMNWhsoN7
— CTV Edmonton (@ctvedmonton) January 9, 2023
Wyjaśnienia osób z filmu wskazują na inne powody omdleń niż szczepionka
Inną osobą, której upadek możemy zobaczyć w filmie (czas nagrania 00:27), jest Heather McDonald, komiczka, która zasłabła podczas występu. Kobieta przekazała, że przed wyjściem na scenę nic nie zjadła i wypiła tylko napój energetyczny.
Podobny powód omdlenia podała inna widoczna na nagraniu kobieta – Clara Pfeffer, dziennikarka niemieckiej telewizji RTL (czas nagrania 00:30). Przyznała ona, że przed tym, jak zemdlała, nie zjadła śniadania.
https://twitter.com/Clara_Pfeffer/status/1493545174273871875?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1493545174273871875%7Ctwgr%5E507a04b23387a3ae97ede4cb744e5ea5317dc917%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fen.famagusta.news%2Fnews%2Fkosmos%2Fvinteo-germanida-dimosiografos-lipothymise-ston-aera%2F
Na nagraniu widoczna jest również Eva-Maria Holzleitner, austriacka polityczka, która straciła przytomność z powodu zbyt małej ilości płynów (czas nagrania 00:48). Odwodnienie było przyczyną omdlenia także w przypadku Boba Rathbuna, komentatora sportowego (czas nagrania 00:51).
Zaszczepiona pielęgniarka – dlaczego zemdlała?
W filmie widać jedną osobę, której upadek nastąpił tuż po podaniu jej szczepionki przeciw COVID-19 (czas nagrania 00:24). Ten fragment materiału wideo pochodzi z 2020 roku i przedstawia pielęgniarkę, która była jednym z pierwszych zaszczepionych pracowników ochrony zdrowia.
Widoczna na nagraniu kobieta straciła przytomność po otrzymaniu szczepionki, lecz później wyjaśniła, że cierpi na schorzenie, które czasami powoduje omdlenia, gdy odczuwa ból.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter