Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
Wypowiedzi
O ile wzrosła liczba zgonów w pierwszych miesiącach 2021 roku w stosunku do ostatniej dekady?
5 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
5 min czytania
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
O ile wzrosła liczba zgonów w pierwszych miesiącach 2021 roku w stosunku do ostatniej dekady?
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
O ile wzrosła liczba zgonów w pierwszych miesiącach 2021 roku w stosunku do ostatniej dekady?
Kiedy mówiłem o tych nadmiarowych zgonach, (…) tylko w tych pierwszych miesiącach tego roku (…) ponad 80 tys. Polaków umarło więcej, niż średnio umierało w ostatnich 10 latach.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
- Z danych zawartych w Rejestrze Stanu Cywilnego wynika, że w ciągu pierwszych 14 tygodni tego roku zmarło na terenie Polski 151 tys. osób (nie jest to jeszcze liczba ostateczna). Średnia liczba zgonów w tym samym okresie w latach 2016-2020 wyniosła niecałe 120 tys. Różnica pomiędzy liczbą zgonów w roku obecnym a średnią z ostatnich 10 lat wynosi zatem ok. 31 tys.
- Dane zamieszczone na stronie Głównego Urzędu Statystycznego obejmują pierwsze 10 tygodni roku bieżącego roku, w czasie których zmarło 102,5 tys. mieszkańców Polski. Średnia za ten sam okres z lat 2011-2020 wynosi 83,5 tys. A zatem w ciągu pierwszych 10 tygodni tego roku zmarło ok. 20 tys. więcej Polaków niż średnio w tym samym okresie w ciągu ubiegłej dekady.
- W związku z tym, że zarówno dane Rejestru Stanu Cywilnego, jak i Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na znacznie niższą wartość, niż podał Donald Tusk, wypowiedź oceniamy jako fałszywą.
- Wskazana przez byłego premiera liczba 80 tys. nadmiarowych zgonów odpowiada niektórym wyliczeniom dotyczącym całego okresu pandemii COVID-19 w naszym kraju, a nie pierwszych miesięcy roku 2021. Brytyjski dziennik „Financial Times” oszacował niedawno, że w Polsce – od momentu, kiedy stwierdzono pierwsze 100 przypadków zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 – zmarło 82 990 osób więcej niż w latach ubiegłych. Z raportu Ministerstwa Zdrowia wynika, że w 2020 roku odnotowano 67 tys. zgonów więcej niż w 2019 roku, a uwzględniając prognozy demograficzne, nadwyżka zgonów wyniosła ok. 62 tys.
Gościem programu „Fakty po faktach” 9 kwietnia 2021 roku był Donald Tusk. Jednym z poruszanych tematów była ocena działań polskiego rządu w walce z pandemią. Polityk stwierdził, że bardzo duża liczba nadmiarowych zgonów w naszym kraju jest w znacznej mierze wynikiem błędów popełnionych przez rządzących. Zdaniem Tuska tylko w pierwszych miesiącach tego roku zmarło ponad 80 tys. więcej Polaków, niż średnio umierało w ostatnich 10 latach.
Ilu Polaków zmarło w 2021 roku?
Dane na temat zgonów są publikowane na stronach Ministerstwa Cyfryzacji i opracowywane na podstawie informacji zawartych w Rejestrze Stanu Cywilnego. Obejmują one przypadki śmierci na terytorium Polski, dla których sporządzony został akt zgonu. Ostatnia aktualizacja dokonana została 12 kwietnia i zawiera dane z pierwszych 14 tygodni bieżącego roku. Należy mieć na uwadze, że dane za ostatni, 14. tydzień (kończący się 11 kwietnia), są jedynie częściowe oraz że dane z ostatnich tygodni nie są jeszcze ostateczne. Wynika z nich, że w ciągu tych 14 tygodni zmarło 151 001 osób.
Dane te możemy porównać do analogicznego okresu z lat 2016-2020. Liczba zgonów w pierwszych 14 tygodniach każdego kolejnego roku przedstawiała się następująco:
- w 2020 roku: 116 800,
- w 2019 roku: 120 539,
- w 2018 roku: 126 588,
- w 2017 roku: 124 246,
- w 2016 roku: 111 384.
Średnia z tych pięciu lat wynosi zatem 119 911 i jest o ponad 31 tys. zgonów niższa niż liczba dotychczas zarejestrowanych zgonów w roku bieżącym. Niestety nie mamy wglądu w dane z jeszcze wcześniejszych lat.
Źródło: Rejestr Stanu Cywilnego
Tabele obejmujące wcześniejszy okres możemy znaleźć na stronie Głównego Urzędu Statystycznego. W odróżnieniu od tych z Rejestru Stanu Cywilnego zawierają one informacje jedynie o mieszkańcach Polski, a nie o wszystkich zgonach na terenie naszego kraju. Niestety w związku z tym, że publikowane są w cyklach miesięcznych, ok. 15. dnia każdego miesiąca, obecnie dysponujemy jedynie aktualizacją z dnia 19 marca 2021 roku. Wynika z niej, że w ciągu pierwszych 10 tygodni tego roku zmarło 102 499 mieszkańców Polski. Patrząc na ostatnią dekadę, liczby zgonów w ciągu pierwszych 10 tygodni roku przedstawiały się następująco:
- w 2020 roku: 83 618,
- w 2019 roku: 88 349,
- w 2018 roku: 90 376,
- w 2017 roku: 93 462,
- w 2016 roku: 79 560,
- w 2015 roku: 82 991,
- w 2014 roku: 75 416,
- w 2013 roku: 85 291,
- w 2012 roku: 76 856,
- w 2011 roku: 78 895.
Natomiast liczba zgonów w ciągu 14 pierwszych tygodni wynosiła:
- w 2020 roku: 116 487,
- w 2019 roku: 120 135,
- w 2018 roku: 126 169,
- w 2017 roku: 123 858,
- w 2016 roku: 111 037,
- w 2015 roku: 117 465,
- w 2014 roku: 105 979,
- w 2013 roku: 118 282,
- w 2012 roku: 107 161,
- w 2011 roku: 109 124.
Średnia liczba zgonów w ciągu pierwszych 10 tygodni roku w latach 2011-2020 wynosiła zatem 83 481 – o ok. 20 tys. mniej niż w tym samym okresie roku bieżącego. Natomiast średnia z 14 tygodni to 115 570. Jeśli wziąć pod uwagę lata 2016-2020, średnia liczba zgonów w pierwszych 14 tygodniach roku, zgodnie z danymi GUS, wynosi 119 537. Jest to wartość zbliżona do liczby zgonów podanej przez Rejestr Stanu Cywilnego.
Nadmiarowe zgony od początku pandemii
O całkowitej liczbie nadmiarowych zgonów pisaliśmy przy okazji analiz wypowiedzi Adriana Zandberga oraz Michała Szczerby. Przypomnijmy tylko, że w opublikowanych ostatnio wyliczeniach brytyjski dziennik „Financial Times” liczbę nadmiarowych zgonów Polsce w okresie pandemii COVID-19 oszacował na 82 990.
Z kolei z raportu Ministerstwa Zdrowia wynika, że w ubiegłym roku zmarło w Polsce 67,1 tys. osób więcej niż w roku 2019. Na podstawie prognozy demograficznej Eurostatu resort oszacował, że nadwyżka wobec spodziewanej liczby zgonów wyniosła w 2020 roku ok. 62 tys. zgonów. Nadwyżkę tę wygenerowały przede wszystkim zgony, które miały miejsce między październikiem a grudniem ubiegłego roku.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
