Informujemy o najważniejszych wydarzeniach ze świata fact-checkingu.
Sprawdzian z rządzenia. Obietnice PiS o edukacji
Demagog rozlicza rząd przed nadchodzącymi wyborami. PiS obiecał wyposażyć szkoły w nowoczesne technologie, zwiększyć liczbę godzin z historii i z WF-u oraz poszerzyć dostęp do pomocy psychologicznej. Spośród pięciu flagowych obietnic w obszarze edukacji tylko jedna została w pełni zrealizowana.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Sprawdzian z rządzenia. Obietnice PiS o edukacji
Demagog rozlicza rząd przed nadchodzącymi wyborami. PiS obiecał wyposażyć szkoły w nowoczesne technologie, zwiększyć liczbę godzin z historii i z WF-u oraz poszerzyć dostęp do pomocy psychologicznej. Spośród pięciu flagowych obietnic w obszarze edukacji tylko jedna została w pełni zrealizowana.
Demagog rozlicza polityków. Czas na obietnice o edukacji
Wrzesień będzie ostatnim pełnym miesiącem rządów Zjednoczonej Prawicy przed wyborami. 15 października okaże się, czy obywatele kolejny raz zaufają partii rządzącej i jej oddadzą stery państwa na kolejne lata. Aby przyciągnąć wyborców, PiS składa już nowe obietnice, np. 800 plus. Czy wywiązał się już z tych, które do tej pory złożył?
Wrzesień to także pierwszy miesiąc nowego roku szkolnego. Dzieci, zgodnie z ministerialnym kalendarzem, wrócą do szkół dopiero 4 września. Sprawdziliśmy, czy zgodnie z obietnicami PiS, są to szkoły wyposażone w szybki internet i nowoczesne sprzęty, dbające o rozwój sprawności fizycznej i wiedzy historycznej, oraz dające szeroki dostęp do pomocy psychologicznej.
W każdy piątek rano zobaczysz na naszej stronie analizy kolejnych pięciu flagowych obietnic z nowego obszaru. Przyjrzeliśmy się już sprawiedliwości, zdrowiu, kulturze, gospodarce, bezpieczeństwu i rolnictwu. O wynikach ustaleń analityków Demagoga usłyszysz także na antenie Radia ZET.
Utworzenie funduszu modernizacji szkół (częściowo zrealizowana)
W programie Prawa i Sprawiedliwości z 2019 roku znajdziemy obietnicę utworzenia funduszu na rzecz nowoczesnej szkoły. Za 2 mld złotych ze środków krajowych i unijnych partia chciała wyposażyć szkoły w najnowsze technologie i narzędzia. Wiemy już, że taki fundusz nigdy nie powstał.
Zamiast tego, w ramach Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, Ministerstwo Edukacji i Nauki stworzyło program Laboratoria Przyszłości. Choć jego celem również jest zakup nowoczesnych sprzętów dla szkół, to jego zakres jest węższy, niż PiS zapowiadał przed wyborami. O środki z tego projektu mogą starać się tylko szkoły podstawowe i ogólnokształcące szkoły artystyczne. Otrzymały one ponad 1 mld zł, a nie – obiecane 2 mld zł.
Szybki internet w każdej szkole (częściowo zrealizowana)
W ramach unowocześniania szkoły Prawo i Sprawiedliwość obiecało także podłączenie wszystkich szkół do internetu. Usługa miała być szybka, bezpieczna i finansowana z budżetu państwa. Co więcej, partia dała sobie czas na realizację tej obietnicy tylko do końca 2020 roku.
Zgodnie z ustaleniami Najwyższej Izby Kontroli z września 2020 roku prace nad wdrożeniem Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej szły wolniej, niż planowano. Do końca 2019 roku wykonano zaledwie 1/5 planu. Obecnie z szybkiego państwowego internetu korzysta 87 proc. szkół. Kolejne blisko 10 proc. zadeklarowało, że nie chce skorzystać z rządowego programu. Na podłączenie wciąż może liczyć prawie 700 szkół.
Zwiększenie liczby godzin WF-u w podstawówkach (niezrealizowana)
Gdy PiS planował swoje rządy w obecnej kadencji, zauważył problem spadku aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży. Naukowcy z projektu Global Matrix w 2018 roku ocenili Polskę w tym obszarze na 2 z minusem. Wobec tego partia zapowiadała zwiększenie liczby godzin WF-u w szkołach podstawowych do pięciu w tygodniu.
Tak się jednak nie stało. Obecnie, tak jak wcześniej, klasy I-III mają trzy godziny wychowania fizycznego, a klasy IV-VIII: cztery godziny. Minister Piontkowski przyznał w 2021 roku, że rząd nie ma już planów zwiększania wymiaru tych zajęć. Przez cztery lata naukowcy z Global Matrix nie zauważyli poprawy na polu aktywności fizycznej polskich dzieci – w roku 2022 ocenili ją na jedynkę.
Więcej lekcji historii Polski w szkołach średnich (zrealizowana)
Uczniowie szkół podstawowych nie dostali więcej godzin WF-u. Czy zamiast tego uczniowie szkół ponadpodstawowych dostali więcej godzin historii? Tak obiecał PiS w programie Polski Ład z 2021 roku. Szczególne braki partia zauważyła w obszarze historii Polski XX wieku.
Od roku szkolnego 2022/2023 w szkołach średnich pojawił się nowy przedmiot – Historia i Teraźniejszość. Zamiast dwóch godzin WOS-u i jednej godziny historii, uczniowie dostali trzy godziny przedmiotu skupiającego się na historii Polski i historii powszechnej po 1945 roku. Z krytyką spotkał się fakt wprowadzenia tego przedmiotu kosztem wiedzy o społeczeństwie, jego tendencyjny program oraz podręcznik do HiT-u autorstwa prof. Wojciecha Roszkowskiego zawierający fałszywe informacje.
Gabinet psychologiczno-pedagogiczny w każdej szkole (niezrealizowana)
Program Polski Ład został stworzony z myślą o popandemicznej odbudowie kraju. Choć wirus SARS-CoV-2 był szczególnie niebezpieczny dla osób starszych, to stres i lockdowny odbiły się także na dzieciach. W czerwcu 2021 roku co siódme dziecko w Polsce odczuwało niezadowolenie z życia w stopniu zagrażającym zdrowiu psychicznemu. Od 2019 roku liczba prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży wzrosła o ponad 110 proc. – do 2 031 rocznie.
PiS obiecał w Polskim Ładzie, że w każdej szkole będzie gabinet psychologiczno-pedagogiczny. Rząd podjął w tym kierunku działania – zobowiązał szkoły do zatrudnienia wymaganej liczby specjalistów i przeznaczył na ten cel kilkadziesiąt milionów złotych. Jednak do końca 2022 roku tylko połowa szkół i 63 proc. zespołów szkół miało taki gabinet. Na koniec roku szkolnego 2022/2023 w 450 gminach nie było ani jednego psychologa szkolnego.
Sprawdzian z rządzenia zdany na dwójkę?
Wyobraźmy sobie, że rząd zasiada w szkolnych ławkach. Surowy nauczyciel przygotował dla ministrów sprawdzian z rządzenia w obszarze edukacji. Jaką ocenę dostałaby władza, gdyby zapytano ją o realizację tych pięciu obietnic? Jedna zrealizowana, dwie częściowo, dwie niezrealizowane. Jeden punkt, dwa razy pół punktu – wychodzą 2 na 5 możliwych. Ocena – dwójka.
Naszym celem nie jest ocena działań rządu w obszarze edukacji. To znacznie szerszy temat, który nie ogranicza się do tych pięciu obietnic. Chcemy jedynie sprawdzić, czy te pięć ważnych zobowiązań rzeczywiście zostało spełnionych. Okazało się, że nie wszystkie.
Wysoka ocena w szkole oznacza coś dobrego, a niska – coś złego. Nie wszystkie spełnione obietnice spotykają się jednak z ciepłym przyjęciem (przykładem jest tu przedmiot Historia i Teraźniejszość). Dlatego nie można oceniać, czy rząd w danym obszarze sprawdził się dobrze, czy źle, tylko na podstawie stanu realizacji obietnic. Demagog powstrzymuje się od wszelkich opinii. Dostarczamy sprawdzonych faktów, a opinie pozostawiamy Tobie, Szanowny Czytelniku.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter