FAKE NEWS W PIGUŁCE

23 czerwca 2023 roku na profilu Neos – Nowy system dla Polski opublikowano nagranie poruszające tematykę m.in. szczepień (czas nagrania 3:51), chorób przewlekłych (czas nagrania 4:36), leczenia psychiatrycznego (czas nagrania 15:15) czy leczenia z zastosowaniem inhibitorów dojrzewania płciowego (czas nagrania 15:15). Wypowiedź zawarta w materiale to krytyczna ocena funkcjonowania wielu aspektów współczesnej medycyny.

Fot. www.facebook.com

Nagranie cieszy się sporym zainteresowaniem: zareagowano na nie ponad 500 razy, skomentowano je ponad 20 razy, a wyświetlono – 15 tys. razy. Wśród komentarzy dominowały głosy wspierające publikowany przekaz, np.: „Dzięki za info. Zgadzam się. Nie zebrałam szczepionka do covid 19 bo lekarz nie zgadza tylko mam alergia i naturalnie”.

Sprawdźmy, jak twierdzenia umieszczone w nagraniu mają się do aktualnego stanu wiedzy naukowej.

Związki aluminium stosowane jako adiuwanty w szczepionkach są bezpieczne

W nagraniu słyszymy: „Dlaczego pięć z moich siedmiu dzieci ma alergie? Wiesz, że to dziwne i oczywiście wiemy dlaczego. Jako aluminium adiuwanty powodują alergię, są zaprojektowane tak, abyś wiedział, stworzyć hiperodporną odpowiedź na obce cząsteczki, a ostatnią kategorią są choroby alergiczne” (czas nagrania 3:51).

Związki aluminium dodawane do szczepionek są bezpieczne i obecne w niewielkich ilościach, o czym już wielokrotnie (np. 1, 2, 3) pisaliśmy na łamach Demagoga.

Składniki szczepień nie wywołują długofalowego efektu alergicznego

Adiuwanty zawierające sole aluminium są stosowane od ponad 70 lat i są jednymi z najlepiej przebadanych składników szczepień. W kwestii powiązań pomiędzy tymi preparatami a alergiami, American Academy of Allergy, Asthma and Immunology (AAAAI) podaje:

To oznacza, że według obecnego stanu wiedzy składniki szczepień nie powodują nowych uczuleń, czyli nie przyczyniają się do wzrostu występowania alergii.

Reakcji nadwrażliwości (czyli alergii) po przyjęciu szczepienia należy się spodziewać u tych osób, które są uczulone na któryś składnik preparatu. Takie sytuacje są niezwykle rzadkie i występują zazwyczaj w ciągu paru minut od podania preparatu. Na takiej samej zasadzie można być uczulonym np. na penicylinę lub inne leki, ale to nie znaczy, że przyjęcie ich spowoduje, że ktoś zacznie nagle mieć inne, dodatkowe alergie.

Szczepienia nie wywołują autyzmu

Dalej w materiale pojawia się stwierdzenie: „nikt w krajowych mediach nie raczył wyjaśnić, dlaczego diagnostyka autyzmu gwałtownie wzrosła? Gdyby nie szczepionki, a może nie było, więc co to było? Do dzisiaj nie było przekonującego wyjaśnienia” (czas nagrania 3:07).

Owszem, obecnie autyzm diagnozowany jest częściej niż np. w latach 40. XX wieku. Wynika to z wielu kwestii. Przede wszystkim postęp medyczny, psychiatryczny i psychologiczny sprawił, że wzrosła świadomość na temat nieneurotypowego rozwoju mózgu. Dziecko, które rozwija się inaczej niż większość rówieśników, jest obecnie częściej kierowane na diagnostykę w kierunku autyzmu, niż np. w latach 40. czy 50. XX wieku, gdy jednostka ta nie była jeszcze powszechnie znana.

Druga kwestia to sama diagnostyka. Jest ona obecnie dokładniejsza i bardziej specjalistyczna niż w czasie zaraz po zdefiniowaniu autyzmu. Jest ona również szersza. Autyzm to cały zespół cech, występujących na spektrum, cechy autystyczne mogą być bardziej lub mniej wyrażone. Z tego powodu dzieci, które kiedyś mogłyby zostać uznane za „niegrzeczne” czy zachowujące się nietypowo, dziś mogą być kierowane na diagnostykę w kierunku autyzmu i część z nich rzeczywiście otrzymuje takie rozpoznanie.

Choroby przewlekłe nie są następstwem szczepień

W nagraniu padają również słowa: „Przeszliśmy z 6 proc. Amerykanów cierpiących na choroby przewlekłe do 1986 roku, zaczynamy mieć szczepionki i mamy obecnie 11,8 proc. dzieci, więc jest dwa razy więcej” (czas nagrania 4:36).

Jak podaje Centers for Disease Control and Prevention (CDC), odsetek dzieci chorujących na schorzenia przewlekłe jest większy, niż podano w nagraniu:

Dokładne dane na temat odsetka osób chorujących na schorzenia przewlekłe mogą się różnić, co wynika przede wszystkim ze sposobu definiowania samej choroby przewlekłej. Na przykład CDC podaje, że jest nią każda choroba, która trwa przynajmniej rok. Z kolei American Academy of Pediatrics uznaje, że jednostką chroniczną jest takie schorzenie, którego czas trwania wynosi przynajmniej 3 miesiące.

CDC dodaje również w swoim suplemencie do raportu na temat badań i diagnostyki chorób przewlekłych:

Choroby przewlekłe wynikają m.in. ze zwiększenia długości życia

Dlaczego więc choroby przewlekłe zaczęły być coraz częściej diagnozowane? M.in. dlatego, że spadł odsetek zgonów spowodowanych przez nagłe zachorowania, np. wywołanych drobnoustrojami (szczepienia zapobiegły wielu z nich). Ponadto poprawie uległy warunki życia i pracy zawodowej (mniej wypadków) oraz opieka medyczna. Do czynników, które przyczyniły się do zmiany struktury zachorowań i śmiertelności wśród Amerykanów pod koniec XX w. zaliczono m.in.:

Innych przyczyn wzrostu liczby diagnoz chorób przewlekłych upatruje się m.in. w czynnikach środowiskowych i zmianie trybu życia. Do wzrostu zachorowalności na te schorzenia dochodzi np. wskutek oddychania powietrzem zanieczyszczonym smogiem czy w efekcie niedostatecznej aktywności fizycznej.

W nagraniu co innego słychać, a co innego widać w napisach

Ostatni analizowany fragment wypowiedzi utrwalonej na nagraniu jest bardzo niespójnie przetłumaczony, dlatego do polskojęzycznego widza trafia w wersji trudnej do zrozumienia. W związku z tym poniżej podajemy trzy wersje wypowiedzi, która pojawia się w 15 minucie i 15 sekundzie nagrania:

• pierwsza to wersja polskojęzyczna pochodząca z napisów wgranych do wideo (przepisane napisy),
• druga to zapis oryginalnej wypowiedzi z nagrania (po angielsku),
• trzecia to polskie tłumaczenie anglojęzycznej, oryginalnej wypowiedzi wykonane przez redakcję Demagoga.

W napisach wgranych do filmu czytamy: „Medycyna Ameryki ustanowienie sam odmówił za wszystkie czasy swoje oficjalne stanowiska na temat szczepionek, leki psychiatryczne, blokery dojrzewania, operacje przeniesienia. Długa lista tych modnych politycznie priorytetów nie mieć połączenia cokolwiek do legalnej nauki” (czas nagrania 15:15).

W oryginalnej wypowiedzi padają natomiast słowa: „Medical establishment has beclowned itself for all time. Its official position on vaccines, psychiatric drugs, puberty blockers, reassignment surgeries, a long list of politically fashionable priorities have no connection whatsover to legitimate science” (czas nagrania 15:15).

Tłumaczenie oryginalnej wypowiedzi anglojęzycznej na język polski przedstawia się następująco: „Medyczny establishment (grupa wpływowych osób zajmujących się medycyną – przyp. Demagog) zbłaźnił się na zawsze. Jego oficjalne stanowisko w sprawie szczepionek, leków psychiatrycznych, środków blokujących dojrzewanie płciowe, operacji korekty płci, długiej listy modnych politycznie priorytetów nie ma żadnego związku z prawowitą nauką (czas nagrania 15:15)”.

Oficjalne stanowiska organizacji zajmujących się zdrowiem publicznym reprezentują „prawowitą naukę”

W materiale nie podano, o jakich dokładnie podmiotach „medycznego establishmentu” (czas nagrania 15:15) jest tu mowa: o organizacjach zajmujących się zdrowiem publicznym, o firmach farmaceutycznych, o agencjach rządowych, o niezależnych jednostkach zajmujących się badaniami medycznymi czy jeszcze o jakichś innych podmiotach. Ale skoro wspomniano o „oficjalnym stanowisku”, to skupimy się na organizacjach zajmujących się zdrowiem publicznym oraz edukacją zdrowotną. Sprawdzimy, czy ich oficjalne stanowiska są poparte wiedzą naukową. Analizy tej dokonamy w kontekście wymienionych w nagraniu tematów:

• szczepionki,
• leki psychiatryczne,
• inhibitory dojrzewania płciowego (nazywane potocznie blokerami dojrzewania),
• operacje korekty płci.

Korzystanie z wiedzy naukowej w oficjalnych stanowiskach dotyczących szczepień i leków psychiatrycznych

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie tylko korzysta (s. 43-48) z „prawowitych” – czyli opartych na dowodach – doniesień naukowych, ale też sama projektuje analizy badawcze (s. 18) i zaleca przeprowadzanie badań o odpowiednim poziomie wiarygodności (s. 18).

Również w odniesieniu do leków psychiatrycznych oficjalne stanowiska organizacji zajmujących się zdrowiem publicznym bazują na wiedzy naukowej. Na przykład National Institute of Mental Health (NIMH) w swojej bazie wiedzy dotyczącej leków stosowanych w zaburzeniach psychiatrycznych powołuje się na obszerne dane naukowe.

Wiedza naukowa w oficjalnych stanowiskach dotyczących inhibitorów dojrzewania płciowego i operacji korekty płci

To nieprawda, że – jak podano w nagraniu – „oficjalne stanowisko w sprawie (…) środków blokujących dojrzewanie płciowe, operacji korekty płci (…) nie ma żadnego związku z prawowitą nauką” (czas nagrania 15:15).

Oficjalne stanowiska wydawane przez organizacje takie jak American Medical Association (AMA), American Psychological Association (APA), American Academy of Pediatrics (AAP), American Psychiatric Association (APA), Pediatric Endocrine Society (PES), American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG), Endocrine Society (ES) czy American Academy of Child and Adolescent Psychiatry (AACAP) bazują w tym kontekście właśnie na dowodach naukowych.

Na przykład American Academy of Child and Adolescent Psychiatry (AACAP) podaje:

Wymienione powyżej organizacje publikują w tej sprawie nie tylko oficjalne stanowiska. Wydają również publikacje z zaleceniami opartymi na licznych dowodach naukowych.

Podsumowanie

W wypowiedzi opublikowanej na profilu Neos – Nowy system dla Polski poruszono różnorodne zagadnienia związane m.in. z polityką oraz zdrowiem. Te ostatnie okazały się pozbawione prawidłowego kontekstu, przez co wprowadzały widzów w błąd. Na łamach Demagoga często analizujemy podobne treści – w których opinie przeplatane są z nieprawidłowo przytoczonymi faktami lub informacjami, które nie są prawdziwe (np. 1, 2, 3, 4). Takie połączenie sprzyja dezinformacji, opartej często na emocjonalnym i potoczystym języku.