Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Szczepionki przeciw COVID-19 zawierają jad węża? To nieprawda
Szczepionki są skutecznym i bezpiecznym sposobem radzenia sobie z pandemią.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Szczepionki przeciw COVID-19 zawierają jad węża? To nieprawda
Szczepionki są skutecznym i bezpiecznym sposobem radzenia sobie z pandemią.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku opublikowano nagranie na temat szczepień przeciw COVID-19. Opatrzono je opisem: „Czy w PREPARATACH mRNA na »Covid« dodano jad węża?”. W samym filmie pojawiają się twierdzenia łączące szczepionki przeciw COVID-19 z jadem węży [czas nagrania 00:58].
- Szczepienia przeciw COVID-19 są bezpieczne i skuteczne. W ich składach nie znajduje się jad żadnego węża.
- Składy szczepionek poszczególnych producentów są jawne i ogólnodostępne (m.in. Pfizer i BioNTech, Moderna, AstraZeneca, Johnson&Johnson).
„Czy w PREPARATACH mRNA na »Covid « dodano jad węża?” – głosi opis filmu opublikowanego na Facebooku 3 grudnia 2023 roku przez profil Świadomi Jędrzejów. Na nagraniu pojawiają się twierdzenia łączące szczepienia przeciw COVID-19 z jadem węży [czas nagrania 00:58]. Porównuje się również skutki działania tych substancji [czas nagrania 01:37]. Film nie zawiera jednak dowodów potwierdzających zawartość jadu jakiegokolwiek węża w szczepionkach ani też szkodliwości tych preparatów.
Film wyświetlono na Facebooku ponad 91 tys. razy. Zdobył on ponad 3,2 tys. polubień, a reakcje na niego świadczą o tym, że część użytkowników uwierzyła w szkodliwość szczepień przeciw COVID-19. „To robią by wymordowac ludność to zamordyści zmuszeni życiem łamią prawa człowieka” – napisał jeden z komentujących. „Powinni ich wszystkich wyłapać i wstrzyknąć Im to gówno .Dziwi mnie ze służby wszystkich krajów bronią tych psycholi. Wkrótce , ani armia, ani policja nie będzie potrzebna, wtedy z nimi i ich rodzinami się też rozprawią” – stwierdził z kolei inny internauta.
W szczepionkach przeciw COVID-19 nie ma jadu węża
Na początku filmu słyszymy następującą wymianę zdań: „zdumiewające jest to, że te 19 toksyn znalezione w jadzie kobry, jest tak wyspecjalizowane, że uderzają w poszczególne chore narządy. Niszczą trzustkę u cukrzyków, uszkadzają serce u chorych na serce, wątrobę u pacjentów z zapaleniem wątroby” – mówi jeden mężczyzna [czas nagrania 00:00]. „Więc jeśli umrę, bo jestem pacjentem chorującym na raka lub jeśli umrę z powodu niewydolności wątroby, ponieważ miałem problemy z wątrobą, to będzie to niewykrywalne, nie zostawi śladu. Powiedzą, że śmierć była mi pisana” – odpowiada drugi [czas nagrania 00:24]. W połączeniu z opisem nagrania, który zawiera następujące pytanie: „Czy w PREPARATACH mRNA na »Covid « dodano jad węża?”, post może wskazywać, że szczepionki przeciw COVID-19 są niebezpieczne z uwagi na zawarty w nich jad kobry lub innego gada.
Szczepionki przeciw COVID-19 są bezpieczne i skuteczne. Ich działanie pozwala chronić zdrowie i życie milionów osób na całym świecie. Wśród składników szczepionek przeciw COVID-19 dopuszczonych przez unijne instytucje nie znajduje się jad żadnego węża. Wiadomość tę potwierdzają ustalenia m.in. takich redakcji jak Health Feedback, Reuters czy USA Today. Składy szczepionek są jawne i ogólnodostępne (Pfizer i BioNTech, Moderna, AstraZeneca, Johnson&Johnson).
Jad węża jest możliwy do wykrycia w organizmie
Co więcej, nieprawdziwe jest twierdzenie, że jeśli osoba posiadająca w swoim organizmie jad kobry umrze, „będzie to niewykrywalne, nie zostawi śladu”. Przede wszystkim istnieją różne gatunki kobry, których jady charakteryzuje odmienna toksyczność (np. kobra wodna, kobra leśna, kobra chińska, kobra królewska).
Ponadto jeśli jad węża dostanie się do organizmu człowieka, możliwe jest jego wykrycie przez lekarzy. Dostępne są nawet specjalne zestawy do wykrywania jadu węży, ułatwiające podjęcie decyzji o zastosowaniu konkretnej antytoksyny. Możliwe jest również pośmiertne wykrycie jadu węża w organizmie człowieka.
Szczepionki to celowe podtruwanie ludzkości? Nic z tych rzeczy
W filmie pada również pytanie: „czy byłbyś w stanie wyobrazić sobie coś gorszego niż podtrucie całego świata jadem węża, a następnie wstrzykiwanie tego jadu do żył?” [czas nagrania 00:58]. Fragment ten wpisuje się w narrację znaną z teorii spiskowych, zgodnie z którą szczepionki przeciw COVID-19 mają być celowo wstrzykiwaną trucizną służącą depopulacji świata.
Na potwierdzenie tych doniesień nie ma żadnych dowodów, o czym wielokrotnie pisaliśmy w naszych analizach (np. 1, 2, 3, 4). Co więcej, depopulacja za pomocą szczepionek przeciw COVID-19 byłaby wyjątkowo nieudana, gdyż liczba ludności na świecie cały czas rośnie.
Szczepionki i omdlenia – korelacja nie równa się związkowi przyczynowo-skutkowemu
W materiale pojawiają się krótkie nagrania przedstawiające zwierzęta po ukąszeniu przez węża [czas nagrania 01:37], które następnie są zestawione z upadającymi ludźmi [czas nagrania 03:57]. Całość filmu i jego opis w połączeniu z tymi przekazami mogą wskazywać, że to szczepionki przeciw COVID-19 spowodowały upadki [czas nagrania 03:57], drgawki [czas nagrania 04:41] i inne nietypowe reakcje ludzi przedstawionych w filmach [czas nagrania 04:21].
Fakt wystąpienia wymienionych reakcji organizmu po przyjęciu szczepionki nie oznacza jeszcze, że to ona jest za nie odpowiedzialna. Korelacja czasowa nie jest równoznaczna z występowaniem związku przyczynowo-skutkowego. Więcej na ten temat przeczytasz w naszej analizie dotyczącej dezinformującego filmu „Zmarł nagle”.
Ponadto nie wiadomo, czy osoby widoczne na nagraniu w ogóle przyjęły szczepionki przeciw COVID-19. Film nie dostarcza na to dowodów. W przypadku szczepień na dużych populacjach nieuniknione jest, że w pewnym odstępie czasowym może dojść do zdarzeń niepożądanych z przyczyn niezwiązanych z przyjęciem preparatu. Omdlenia przytrafiają się zarówno osobom zaszczepionym, jak i tym, które nie przyjęły preparatu. Dopiero po przeprowadzeniu odpowiednich badań można stwierdzić, czy to szczepienie doprowadziło do określonego zdarzenia.
Niewiarygodne autorytety – osoby występujące w materiale powielały już fałszywe informacje
Część omawianego nagrania jest fragmentem filmu „Watch the water”, w którym wypowiadają się Stew Peters i Bryan Ardis [czas nagrania 33:37]. Pierwszy to – jak podaje Anti-Defamation League (ADL) – „skrajnie prawicowy zwolennik teorii spiskowych”, twórca wspomnianego wcześniej filmu „Zmarł nagle”. Ardis jest z kolei „kręgarzem” i „akupunkturzystą”, który szerszej publiczności dał się poznać jako przeciwnik szczepień i leków przeciw COVID-19.
W materiale stwierdzono nie tylko, że szczepionki przeciw COVID-19 są niebezpieczne, ale również że COVID-19 jest wywoływany przez jad węża [czas nagrania 22:19]. Choroba ta ma być powodowana nie wirusem, a wodą pitną, szczepionkami i remdesiwirem (lekiem przeciw COVID-19). Od czasu premiery film doczekał się szeregu analiz factcheckingowych (np. 1, 2, 3), w których analitycy wyjaśniali błędność przedstawionych w nim założeń.
Na koniec dodajmy: COVID-19 to choroba wywoływana wirusem SARS-CoV-2, nie jadem węża pochodzącym czy to z wody, czy ze szczepionek, czy z leków przeciw tej chorobie.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter