Edukacja 
Ekologia 
Klimat 
Energetyka 
Fact-checking 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
7 min czytania
Fake News
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
7 min czytania
Unia zakazała powietrza w paczkach chipsów? Fałsz
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Unia zakazała powietrza w paczkach chipsów? Fałsz
Nowe unijne przepisy nie przewidują takiego zakazu.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na TikToku opublikowano filmy (1, 2), w których poinformowano, że w związku z rozporządzeniem w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, przegłosowanym 24 kwietnia 2024 roku przez Parlament Europejski, „Unia właśnie zakazała powietrza w paczce chipsów” [czas nagrania 0:00].
- Powietrze w paczkach chipsów nie zostało zakazane. W ramach nowych przepisów producenci i importerzy produktów będą musieli zredukować wagę i objętość niepotrzebnych opakowań „do minimum niezbędnego do zapewnienia jego funkcjonalności” (art. 10 ust. 1). Jak potwierdziło biuro prasowe Komisji Europejskiej w przesłanym nam komentarzu, jeśli wolna przestrzeń wymagana jest w celu ochrony produktu spożywczego, „powietrza pomiędzy lub wewnątrz opakowanych artykułów spożywczych lub gazów ochronnych nie uważa się za pustą przestrzeń” (art. 24 ust. 3). Tak jest np. w przypadku chipsów.
W ostatnim czasie na łamach Demagoga przyglądaliśmy się wielu przykładom dezinformujących treści, które dotyczyły działalności Unii Europejskiej. Obalaliśmy fałszywe informacje mówiące m.in. o tym, że Zielony Ład ma na celu sprowadzenie głodu na obywateli, Polacy będą wywłaszczeni ze swoich domów, jeśli odmówią kosztownych renowacji, czy że unijni urzędnicy planują zakazać papieru toaletowego.
29 kwietnia 2024 roku pojawiły się na TikToku doniesienia (1, 2) dotyczące uaktualnionego rozporządzenia w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, przegłosowanego 24 kwietnia 2024 roku przez Parlament Europejski. „Unia właśnie zakazała powietrza w paczce chipsów […] od teraz opakowania mają być adekwatne do zawartości, więc nie będzie już na wpół pustej paczki z chipsami” – słyszymy w filmie opublikowanym przez użytkownika Michał Włodarczyk – Stać Mnie.
Źródło: www.tiktok.com
Jeden ze wspomnianych filmów spotkał się z szerokim zainteresowaniem użytkowników TikToka. W krótkim czasie od publikacji odtworzono go blisko 850 tys. razy. Polubiono go ponad 30 tys. razy i udostępniono ponad 6,4 tys. razy. Wśród 1,5 tys. komentarzy odnajdujemy liczne głosy osób, które uwierzyły w rzekome zakazy unijne. „Teraz czipsy kupimy połamane, albo w kartonie to już będzie 10x więcej odpadów” [pisownia oryginalna] – czytamy. W innym miejscu napisano [pisownia oryginalna]: „czyli w uni nie będzie nic wolno a reszta świata będzie robić co chce”.
O jakie rozporządzenie chodzi?
Autorzy omawianych postów (1, 2) odnoszą się do wniosku dotyczącego „rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 i dyrektywę (UE) 2019/904 oraz uchylającego dyrektywę 94/62/WE”, przegłosowanego 24 kwietnia 2024 roku.
Dokument ten ma na celu zaostrzenie wymagań dotyczących opakowań, tak aby m.in. umożliwić ich ponowne użycie oraz recycling. Przepisy przewidują również środki dążące do zmniejszenia liczby odpadów opakowaniowych i do rozwiązania problemu nadmiernego pakowania produktów.
Rozporządzenie zakłada m.in. zmniejszenie liczby plastikowych opakowań w krajach członkowskich (art. 43 ust. 1):
- o 5 proc. do 2030 roku,
- o 10 proc. do 2035 roku,
- o 15 proc. do 2040 roku.
Co więcej, od 2030 roku niektóre opakowania z tworzyw sztucznych zostaną zakazane całkowicie (art. 6 ust. 3). Dotyczy to np. folii, w które pakowane są warzywa i owoce, jednorazowych naczyń, kubków, plastikowych saszetek na pojedyncze porcje przypraw czy sosów, miniaturowych opakowań na kosmetyki. Więcej o głównych założeniach rozporządzenia przeczytasz na stronie Rady Europejskiej.
Czy powietrze w paczkach chipsów stanie się nielegalne?
W jednym z omawianych materiałów słyszymy, że zgodnie z postanowieniem Unii Europejskiej ze sklepowych półek znikną paczki chipsów zawierające „powietrze”: „Unia właśnie zakazała powietrza w paczce chipsów […] od teraz opakowania mają być adekwatne do zawartości, więc nie będzie już na wpół pustej paczki z chipsami” [czas nagrania 0:00].
Prawdą jest, że w ramach nowych przepisów producenci i importerzy produktów będą musieli zredukować wagę i objętość niepotrzebnych opakowań „do minimum niezbędnego do zapewnienia jego funkcjonalności” (art. 10 ust. 1).
W punkcie 84 wstępu do rozporządzenia czytamy, że „w przypadku opakowań zbiorczych, transportowych i e-commerce wykorzystywanych do dostarczania produktów do dystrybutorów końcowych lub użytkowników końcowych, współczynnik pustej przestrzeni nie powinien przekraczać 50 proc.”. Przepisy te wejdą w życie od 2030 roku (art. 24 ust. 1). Natomiast w art. 24 ust. 3 dokumentu napisano:
„Opakowania sprzedażowe produktów, które podlegają osiadaniu podczas transportu lub gdy wymagana jest wolna przestrzeń w celu ochrony produktu spożywczego, lub inne, które wykazują takie cechy, zgodność z niniejszym ustępem ocenia się jako poziom wypełnienia opakowania w miejscu napełniania. Powietrza pomiędzy lub wewnątrz opakowanych artykułów spożywczych lub gazów ochronnych nie uważa się za pustą przestrzeń”.
Rola powietrza w paczkach z chipsami
Gaz wypełniający opakowania z chipsami nie jest jednak zwykłym powietrzem. Składa się w większości z azotu (dzięki wtłaczaniu azotu do opakowania poziom tlenu jest obniżany do ok. 3 proc.) Oprócz ochrony produktu przed połamaniem pełni on jeszcze jedną istotną rolę – zapewnia chipsom świeżość i wydłuża datę ich przydatności do spożycia.
Azot jest niezbędnym komponentem zapewniającym ochronę produktu spożywczego. Jego użycie nie zostanie więc zakazane przez Unię Europejską, zgodnie z omawianym rozporządzeniem.
Komisja Europejska dementuje doniesienia o zakazie powietrza w paczkach chipsów
Z prośbą o komentarz zwróciliśmy się do biura prasowego Komisji Europejskiej. W odpowiedzi potwierdzono, że unijne przepisy nie służą wprowadzeniu zakazu „powietrza” w paczkach chipsów:
„Wstępnie uzgodnione rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych nie zakazuje torebek z chipsami ziemniaczanymi napełnianych powietrzem. Przewiduje środki mające na celu zmniejszenie liczby odpadów opakowaniowych, w tym poprzez rozwiązanie problemu niepotrzebnych i nadmiernych opakowań. Art. 24 rozporządzenia, który określa zasady dotyczące nadmiernych opakowań, stanowi, że przedsiębiorcy mają obowiązek ograniczyć pustą przestrzeń w opakowaniach handlowych do minimum niezbędnego do zapewnienia funkcjonalności opakowania, w tym ochrony produktu (mają to zrobić po trzech latach od daty wejście w życie Rozporządzenia). Artykuł ten zawiera przepisy szczególne uwzględniające specyfikę niektórych produktów, w tym chipsów ziemniaczanych. […] Powietrza pomiędzy lub w obrębie opakowania zapakowanych artykułów spożywczych lub gazów ochronnych nie uważa się za pustą przestrzeń”.
W przesłanym nam komentarzu zaznaczono również, że w przyszłości Komisja może ustalić ograniczenia co do pustej przestrzeni w opakowaniach takich jak paczki chipsów:
„Wstępnie uzgodnione rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych zawiera jedynie klauzulę przeglądową, zgodnie z którą w ciągu siedmiu lat od daty wejścia w życie rozporządzenia Komisja ma ocenić możliwość ustalenia wskaźników pustej przestrzeni dla opakowań handlowych. Komisja nie ma obecnie żadnych planów wprowadzenia zakazu stosowania wypełnionych powietrzem torebek na chipsy ziemniaczane”.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
