FAKE NEWS W PIGUŁCE

3 września 2023 roku na Facebooku opublikowano film, w którym możemy usłyszeć nieprawdziwe informacje dotyczące wojny w Ukrainie. Słyszymy: „o tym człowieku nie mogę […] mówić zupełnie inaczej jak uzurpator i zdrajca narodu polskiego […] wspierający też ludobójcę, jakim jest Zełenski (czas nagrania 0:05). Pojawia się też napis: „Duda vs Zełenski Ludobójcy”. Dodano również, że obecnie wszyscy pragną wojny, a nikt „nie dąży do zawarcia pokoju pomiędzy Ukrainą a Rosją” (czas nagrania 0:34). 

Źródło: www.facebook.pl

W poście wyłączono opcję podglądu liczby reakcji. Widzimy jednak, że został udostępniony ponad 320 razy i zdobył ponad 190 komentarzy. Wśród nich odnajdujemy liczne głosy osób wyrażających niezadowolenie z rzekomego braku chęci zawarcia pokoju. „Dokładnie Ja też cały czas powtarzam że unia czy NATO czy nawet ONZ nie dążą nie wspominają nawet o pokaju!!!!!” – czytamy. W innym miejscu napisano: „Bo z wojny jest najlepszy hajs”. Nie brakuje również nieprzychylnych słów kierowanych w stronę Andrzeja Dudy: „Duda ma banderowskie pochodzenie, tak więc sam jest banderowcem”. W innym komentarzu czytamy: „Duda do kijowa i niech tam rządzi u swoich braci”. 

Wołodymyr Zełenski nie jest podejrzany o ludobójstwo 

W materiale pojawia się stwierdzenie, że prezydent Ukrainy jest „ludobójcą” (czas nagrania 0:17). Nie ma do tego podstaw.

W gronie podejrzanych o „zbrodnię wojenną, bezprawną deportację ludności (dzieci) i bezprawny transfer ludności (dzieci) z okupowanych obszarów Ukrainy do Federacji Rosyjskiej” znaleźli się prezydent Rosji Władimir Putin oraz Maria Lvova-Belova, komisarz ds. praw dziecka w Biurze Prezydenta Federacji Rosyjskiej. 

Kilka słów o antyukraińskiej dezinformacji i manipulacji językiem

Określanie Wołodymyra Zełenskiego lub Ukraińców mianem ludobójców jest manipulacją językową, która służy antyukraińskiej dezinformacji. W kontekście ludobójstwa rozpowszechniano w przeszłości fake newsy na temat Ukraińców, oskarżając ich m.in. o mordowanie ludności Donbasu czy o zbrodnię w Buczy. 

Przyrównywanie wszystkich obywateli Ukrainy do „ludobójców” negatywnie wartościuje ten naród, przedstawiając go jako zbrodniarzy. Nawiązywanie do bolesnej historii wywołuje również niechęć, a nawet nienawiść wobec uchodźców, co w rezultacie może zniechęcać Polaków do udzielania im pomocy. 

Andrzej Duda nie jest uzurpatorem i zdrajcą

Mężczyzna na omawianym nagraniu zaczyna swoją wypowiedź słowami: „O tym człowieku nie mogę […] mówić […] inaczej jak uzurpator i zdrajca narodu polskiego […] wspierający też ludobójcę, jakim jest Zełenski” (czas nagrania 0:04). Nie wymienia nazwiska osoby, o której mówi, jednak napis wyświetlający się na filmie brzmi: „Duda vs Zełenski Ludobójcy”. Jak już wspomnieliśmy, pod postem pojawiły się komentarze nieprzychylne prezydentowi Polski.

Andrzej Duda – jako przedstawiciel polskich władz – działa na rzecz wsparcia dla Ukrainy. Polska, tak jak wiele innych krajów, pomaga Ukrainie, przekazując m.in. wsparcie finansowe, humanitarne lub sprzęt wojskowy. Za wojnę odpowiedzialna jest Federacja Rosyjska, która w lutym 2022 roku dokonała aktu agresji na Ukrainę. Wszelka pomoc międzynarodowa kierowana w stronę państwa ma na celu utrzymanie zdolności Ukrainy do samoobrony (zgodnie z art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych).

Wszyscy dążą do wojny, a nie – do pokoju? Sprawdźmy to 

Kolejnym stwierdzeniem, jakie pojawia się w filmie, jest to, że rzekomo nikt nie dąży do zawarcia pokoju pomiędzy Ukrainą i Rosją: „Do dnia dzisiejszego nikt nie mówi o pokoju, a wszyscy dążą w dalszym ciągu do wojny […] nikt nie dąży do zawarcia pokoju pomiędzy Ukrainą a Rosją” (czas nagrania 0:25). 

W listopadzie 2022 roku w trakcie Szczytu G20 Wołodymyr Zełenski przedstawił dziesięciopunktowy plan pokoju Ukrainy, który zakładał m.in. przywrócenie integralności terytorialnej Ukrainy oraz uznanie jej przez Rosję, wycofanie wojsk rosyjskich z kraju i zaprzestanie działań wojennych. Żądania te zostały odrzucone przez stronę rosyjską. 

W sierpniu 2023 roku w Arabii Saudyjskiej w mieście Dżudda odbyły się rozmowy dotyczące wspomnianego planu Zełenskiego, w których wzięli udział przedstawiciele ponad 40 krajów. Uczestnicy zgodzili się co do kontynuowania konsultacji w celu wypracowania porozumień pokojowych. 

W czerwcu 2023 roku próbę zachęcenia Rosji i Ukrainy do rozpoczęcia rozmów pokojowych podjęli przedstawiciele siedmiu państw afrykańskich, którzy spotkali się zarówno z Wołodymyrem Zełenskim, jak i z Władimirem Putinem. Reprezentanci przedstawili obu stronom dziesięciopunktowy plan pokojowy. 

W kontekście wojny w Ukrainie, między 9 a 10 września 2023 roku podczas Szczytu G-20 w Indiach, wezwano państwa do „przestrzegania zasad prawa międzynarodowego, w tym integralności i suwerenności terytorialnej, międzynarodowego prawa humanitarnego” oraz podkreślono, że światowi przywódcy „z zadowoleniem przyjmą również wszelkie istotne i konstruktywne inicjatywy, które wspierają kompleksowy, sprawiedliwy i trwały pokój w Ukrainie”.