Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Wyższe stężenie CO₂ to tylko korzyści? Nauka mówi coś innego
Posty pomijają wiele negatywnych konsekwencji nadmiaru CO₂ w atmosferze.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Wyższe stężenie CO₂ to tylko korzyści? Nauka mówi coś innego
Posty pomijają wiele negatywnych konsekwencji nadmiaru CO₂ w atmosferze.
Fake news w pigułce
- W mediach społecznościowych opublikowano wpisy (1, 2, 3, 4), w których znajdziemy informacje na temat rzekomych efektów wzrostu stężenia CO₂ na porost roślin na świecie. Jak podano: „w rzeczywistości jedynym wyraźnym skutkiem wzrostu emisji CO₂ było ogólne zazielenianie Ziemi i zwiększenie produktywności upraw rolnych i leśnych”.
- We wpisach (1, 2, 3, 4) pominięto wiele danych, np. takie, że w większej skali i w dłuższej perspektywie wzrost stężenia CO₂ może przyczynić się do wzrostu powierzchni obszarów suchych i pustynnych, co w konsekwencji przełoży się na zmniejszenie liczby obszarów zalesionych.
- Konsekwencje destabilizacji klimatu to m.in.: częstsze fale upałów, susze, ulewy, topnienie lodowców czy degradacja powierzchni raf koralowych.
27 kwietnia 2024 roku na kilku kontach facebookowych (1, 2, 3), a także na platformie X opublikowano post na temat wpływu CO₂ na wzrost roślinności na świecie. Zamieszczono w nim cytaty, które miały się znaleźć w nowym raporcie „Nutritive Value of Plants Growing in Enhanced CO₂ Concentrations (eCO₂)”, opracowanym przez organizację CO₂ Coalition.
Według postów (1, 2, 3, 4) „[…] jedynym wyraźnym skutkiem wzrostu emisji CO2 było ogólne zazielenianie Ziemi i zwiększenie produktywności upraw rolnych i leśnych”. Co więcej, „Rosnące stężenie CO2 w atmosferze było wyraźnie korzystne dla biosfery, rolnictwa, ludzkości, a zwłaszcza dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego przy bardzo niskich kosztach dodatkowych. Jeszcze wyższe stężenia przyniosą dodatkowe korzyści”.
Wpisy zyskały spore zasięgi. Jeden z nich, udostępniony na profilu facebookowym Socjologia ilustrowana, przekazano dalej ponad 1,4 tys. razy. Zareagowano na niego 850 razy i skomentowano prawie 200 razy. Użytkownicy pisali [pisownia oryginalna]: „CO2 to gaz życia a te czerwone zj**y zrobili z niego zanieczyszczenie”, „Unia nie lubi tej opinii ”, „Wiadomo z biologii, ze szkoły podstawowej, roślinki do życia potrzebują co2”.
Raport CO₂ Coalition nie jest wiarygodnym źródłem danych
Cytaty przytoczone we wpisach (1, 2, 3, 4) pochodzą z raportu „Nutritive Value of Plants Growing in Enhanced CO Concentrations (eCO)” [tłum. „Wartość odżywcza roślin rosnących w podwyższonych stężeniach CO (eCO)”]. Znajdziemy je na stronach 4 i 26.
Raport opublikowało CO₂ Coalition. To organizacja, która powstała w 2015 roku. Jej celem, według tego, co napisano na stronie internetowej, jest „edukowanie liderów myśli, decydentów i społeczeństwa na temat ważnego wkładu dwutlenku węgla w nasze życie i gospodarkę”.
W zakładce CO₂ facts pojawiają się twierdzenia na temat klimatu, które wielokrotnie już obalaliśmy na łamach Demagoga. Przykładowo: na stronie możemy przeczytać, że „Obecny trend ocieplenia nie jest ani niezwykły, ani bezprecedensowy” (obalaliśmy te tezy m.in. w tej analizie). Podobne twierdzenia dotyczą wpływu wysokiego stężenia CO₂ na porost roślin – pomijają negatywne efekty, uwypuklając te pozytywne.
Im więcej CO₂, tym lepszy wzrost roślin? To nie takie proste
W postach (1, 2, 3, 4) zacytowano następujący fragment raportu CO₂ Coalition: „W rzeczywistości jedynym wyraźnym skutkiem wzrostu emisji CO2 było ogólne zazielenianie Ziemi i zwiększenie produktywności upraw rolnych i leśnych”.
Jak już pisaliśmy w jednej z naszych analiz, w ostatnich latach rzeczywiście zaobserwowano wzrost poziomu fotosyntezy o ok. 30 proc. (w porównaniu z poziomem w XIX wieku). Nastąpił też wzrost zalesienia niektórych obszarów. Ale nie oznacza to, że większe stężenie dwutlenku węgla będzie lepsze dla roślin w dłuższej perspektywie.
Jak podaje NASA Earth Observatory, korzystny wpływ dwutlenku węgla na rośliny może być ograniczony. Początkowo rośliny reagują na zwiększone stężenie tego gazu intensyfikacją wzrostu, ale z czasem ten „efekt nawożenia” słabnie.
Na stronie Nauka o klimacie możemy przeczytać, że CO₂ jest korzystny dla wzrostu roślin — zwłaszcza w niewielkiej skali (w warunkach szklarniowych lub lokalnie) i krótkoterminowo. W większej skali i w dłuższej perspektywie może przyczynić się pośrednio do wzrostu liczby obszarów suchych i pustynnych, co w konsekwencji przełoży się na zmniejszenie liczby obszarów zalesionych.
Wysokie emisje CO₂ korzystne dla rolnictwa?
Jak możemy przeczytać we wpisach (1, 2, 3, 4): „Rosnące stężenie CO2 w atmosferze było wyraźnie korzystne dla biosfery, rolnictwa, ludzkości, a zwłaszcza dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego przy bardzo niskich kosztach dodatkowych. Jeszcze wyższe stężenia przyniosą dodatkowe korzyści”.
Dwutlenek węgla to jeden z głównych gazów cieplarnianych, emitowanych m.in. w nadmiarze przez człowieka. Nauka dowodzi, że za duża ilość tego gazu w atmosferze może być szkodliwa dla środowiska i powodować pogłębianie się efektu cieplarnianego. Wiąże się to ze wzrostem temperatury, która zbyt wysoka prowadzi do zmniejszenia zdolności roślin do usuwania CO₂ z atmosfery. W kontekście rolnictwa i możliwych konsekwencji większego stężenia CO₂ w atmosferze należy zwrócić uwagę na kilka czynników.
Przykładowo: jak napisano na stronie Columbia Climate School (amerykańskiego uniwersytetu Columbia), wydłużony i cieplejszy okres wegetacyjny może skutkować tym, że rośliny zużyją więcej wody, a gleba stanie się bardziej sucha. Autorka wskazuje też, że wyższa temperatura sprawia, że rośliny rosną szybciej, przez co mają mniej czasu na fotosyntezę. W ten sposób wytwarzają mniej ziaren i dają mniejsze plony, co potwierdza np. NASA.
Możliwe negatywne konsekwencje wzrostu stężenia CO₂
We wpisach (1, 2, 3, 4) brakuje informacji na temat negatywnych skutków stężenia CO₂ w atmosferze. Obecna zmiana klimatu zachodzi w bezprecedensowo szybkim tempie i jest spowodowana działalnością człowieka. Antropogeniczną przyczynę ocieplania się klimatu potwierdza 97–99 proc. prac naukowych.
Temperatura globalna oraz stężenie CO₂ w atmosferze wzrasta i jeśli tendencja ta będzie się utrzymywać, może to prowadzić do dalszych zmian i destabilizacji klimatu. Widocznymi konsekwencjami tych procesów, które już możemy obserwować, są np. częstsze fale upałów, susze, ulewy, topnienie lodowców czy degradacja powierzchni raf koralowych.
Wbrew temu, co napisano we wpisie, w przyszłości może się to przełożyć m.in. na poważne ograniczenia dostępu do wody i żywości, wymieranie gatunków czy fale ekstremów pogodowych niszczące plony. Niektóre scenariusze opisane w artykule „Strongly increasing heat extremes in the Middle East and North Africa (MENA) in the 21st century” przewidują m.in., że jeśli utrzymamy aktualne emisje, ludzie nie będą w stanie już mieszkać na terenach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Konsekwencją będą m.in. masowe migracje milionów ludzi.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter