Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Załoga Titana sfingowała śmierć? Nieprawdziwa teoria spiskowa
Katastrofa łodzi podwodnej wydarzyła się naprawdę.
Fot. Pixabay / Modyfikacje: Demagog
Załoga Titana sfingowała śmierć? Nieprawdziwa teoria spiskowa
Katastrofa łodzi podwodnej wydarzyła się naprawdę.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- W mediach społecznościowych pojawił się film, w którym zasugerowano, że zatonięcie łodzi podwodnej Titan to „show”, a załoga sfingowała swoją śmierć (czas nagrania 2:45).
- Katastrofa Titana to fakt, a przyczyny implozji są badane przez śledczych. Nie ma żadnych dowodów na to, że śmierć załogi łodzi podwodnej została upozorowana.
Katastrofa łodzi podwodnej Titan była ostatnio tematem żywo dyskutowanym w mediach społecznościowych. W jej wyniku życie straciła cała pięcioosobowa załoga: Stockton Rush, dyrektor generalny OceanGate, biznesmeni Hamish Harding i Shahzada Dawood oraz Suleman Dawood. Pojawiły się też spekulacje i fałszywe informacje, które łączyły wydarzenie z teoriami spiskowymi na temat zatonięcia Titanica. Zawierający konspiracyjne narracje film na ten temat opublikowano np. na profilu facebookowym Świetlistość Mocy 23 czerwca 2023 roku.
Możemy w nim usłyszeć sugestię, że katastrofa Titana to mistyfikacja, ponieważ „(…) czasami to tak robią ci różni milionerzy, celebryci, udają śmierć” (czas nagrania 2:45). Powołano się przy tym na zdanie modelki Walerii Łukjanowej, która uważa się za medium (czas nagrania 2:45), czy serialu „Simpsonowie”, który miał „przepowiedzieć” zdarzenie (czas nagrania 5:00). W filmie wspomniano też o innych teoriach spiskowych, np. o tym, że ludzie nigdy nie wylądowali na Księżycu (czas nagrania 3:40) albo o tym, że nie wiadomo, czy zatonięcie Titanica było katastrofą (czas nagrania 7:25).
Załoga Titana sfingowała swoją śmierć? Nie ma na to dowodów
W filmie możemy usłyszeć, że: „czasami to tak robią ci różni milionerzy, celebryci, udają śmierć, żeby potem mieć spokój od gojów, spokój od mass mediów. Według mnie oni mogą tam robić jeszcze ci globaliści jakieś eksperymenty w ramach tego, że poszukują te ekipy ratownicze (…)” (czas nagrania 2:45).
Nie ma dowodów na to, że katastrofa Titana została ustawiona, tak by załoga mogła upozorować swoją śmierć. Aktualnie prowadzone jest śledztwo w sprawie przyczyn implozji. Jako jeden z możliwych scenariuszy eksperci (m.in. z zakresu inżynierii mechanicznej i morskiej) podają błędy w projekcie łodzi. Już w 2018 roku zgłaszali wątpliwości w kwestii budowy kadłuba: obawiano się, że nie wytrzyma ekstremalnej głębokości.
Łódź podwodna Titan zaginęła w niedzielę 18 czerwca br. Na jej pokładzie było pięć osób, a celem była turystyczna wyprawa do wraku Titanica. 22 czerwca straż przybrzeżna odnalazła szczątki Titana, 500 metrów od wraku statku. Za przyczynę katastrofy uznano implozję, której dźwięk zarejestrowały urządzenia amerykańskiej marynarki wojennej.
Antysemicki kontekst teorii spiskowej o Titanie: „teatr dla gojów”
Film ma antysemicki kontekst. Wspomniano w nim, że katastrofa Titana to „jeden wielki show” (czas nagrania 0:36), a „Żydzi robią teatr dla gojów i mają się dobrze” (czas nagrania 5:33). Przyczyną rzekomo upozorowanej śmierci miliarderów miała być chęć sprawienia, „(…) żeby potem mieć spokój od gojów, spokój od mass mediów” (czas nagrania 2:49).
Film słowami „teatr dla gojów” odwołuje się do teorii spiskowej, według której „Żydzi rządzą światem” i podejmują decyzje kosztem dobra innych narodów (gojów). Żydzi mają być współodpowiedzialni za wywołanie wojny w Ukrainie czy pandemii COVID-19. Według tych teorii spiskowych u władzy mają być syjoniści, żydowski rząd NWO czy rodzina Rothschildów.
Korzenie takiego przekonania sięgają przełomu XIX i XX wieku, kiedy popularność zyskały tzw. „Protokoły mędrców Syjonu” (choć już setki lat wcześniej Żydzi padali ofiarami uprzedzeń wyrosłych na plotkach np. o rzekomo przeprowadzanych przez nich mordach rytualnych). Nie ma żadnych wiarygodnych dowodów na poparcie tej tezy, mimo to była ona wykorzystywana w celach propagandowych np. przez nazistów.
Modelka i „Simpsonowie” jako eksperci od teorii spiskowej o Titanie
Aby poprzeć tezę o sfingowaniu swojej śmierci przez miliarderów odwołano się do modelki Walerii Łukjanowej i serialu „Simpsonowie”: „Waleria powiedziała, że tam żadnej śmierci nie czuje” (czas nagrania 2:45), a „w Simpsonach już to było przepowiedziane” (czas nagrania 5:00).
Waleria Łukjanowa jest modelką, która zyskała rozgłos dzięki swojemu podobieństwu do lalki Barbie. Udziela się na TikToku i uważa się za medium, ale jej prywatne opinie oparte na przeczuciach nie są dowodem w sprawie. Także w kontekście implozji łodzi podwodnej.
Z kolei emitowana od 1989 kreskówka „Simpsonowie” już nie raz była przedstawiana jako rzekomy dowód na to, że wiele wydarzeń zostało „zaplanowanych” przez „rząd sterujący światem”. Serial miał rzekomo „przewidzieć” zwycięstwo Donalda Trumpa czy pandemię COVID-19. W jednym z odcinków, zatytułowanym „Homer’s Paternity Coot” (dziesiątym siedemnastego sezonu), bohaterowie wybrali się na wyprawę łodzią podwodną i w pewnym momencie zaczęło brakować im tlenu. W serialu nie pojawiła się grupa bogaczy, a powodem zniszczenia prawdziwej łodzi podwodnej nie był brak tlenu, lecz implozja.
Rozrywkowy serial telewizyjny nie może być dowodem na to, że zaplanowano czyjąkolwiek śmierć. Program często odnosi się do aktualnych wydarzeń, pojawiają się z w nim bohaterowie inspirowani prawdziwymi osobami publicznymi. Podczas kilkudziesięciu lat emisji scenarzystom udało się niezamierzenie opowiedzieć o wydarzeniach, które później faktycznie nastąpiły (choć nietrudno było „przewidzieć” np. śmierć Elżbiety II). Inne sytuacje mogą być całkowicie przypadkowe lub dokonuje się ich nadinterpretacji (np. jak w przypadku łodzi podwodnej i brakującego tlenu).
Lot na Księżyc to też przedstawienie? Inne teorie spiskowe w nagraniu
W filmie przedstawiona jest teza, że media celowo nagłaśniają pewne tematy po to, żeby przykryć inne, istotniejsze. W czasie podawania przykładów takich wydarzeń odwołano się też do teorii spiskowych, które wokół nich wyrosły. Pierwszą z nich jest twierdzenie, że Amerykanie rzekomo nigdy nie wylądowali na Księżycu: „Lot na Księżyc, trochę tam sreberka, jakiegoś rusztowania i oni polecieli na Księżyc” (czas nagrania 3:40). Druga teoria dotyczy Titanica i przyczyn jego zatonięcia: „A odnośnie Titanica to też nie wiadomo, czy w ogóle tam jakaś katastrofa była. Poza tym tam góry lodowe nie pływają” (czas nagrania 7:25).
Podróż na Księżyc starano się podważyć wieloma fałszywymi „dowodami”, ale żaden nie okazał się wiarygodny. Wśród nich pojawiły się m.in. twierdzenia, że sam Buzz Aldrin miał powiedzieć, że lądowanie nigdy się nie odbyło, czy że Księżyc jest z plazmy, więc nie da się na nim wylądować. Żadna z tych informacji nie jest prawdziwa, co wyjaśnialiśmy w naszych analizach.
Wokół Titanica narosło wiele nieprawdopodobnych teorii spiskowych, m.in. taka mówiąca, że nigdy nie zatonął albo że przyczyną katastrofy była klątwa. Jednym z argumentów twórców tej tych teorii jest to, że góry lodowe na tej wysokości geograficznej nie występują. Wiemy jednak, że część z tych, które powstały na północnej półkuli, przechwycona przez prądy morskie, dryfuje na południe. Znamy przypadki gór lodowych, które dotarły dalej niż ta, z którą zderzył się Titanic (np. w okolice Bermudów).
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter