Lockdown w Polsce

Pierwszy przypadek zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 w Polsce został oficjalnie potwierdzony 4 marca 2020 roku. Rozwój pandemii w kolejnych dniach wymagał od rządzących przedsięwzięcia stosownych kroków mających na celu ograniczenie transmisji wirusa w społeczeństwie. Już 10 marca podjęto decyzję o odwołaniu imprez masowych. W przeciągu następnych dni zawieszono także zajęcia w placówkach oświatowo-wychowawczych. Z kolei od 14 marca wprowadzono stan zagrożenia epidemicznego. Od tego dnia działalność musiały zawiesić między innymi:

• restauracje i puby (z wyjątkiem wydawania posiłków na wynos),
• biblioteki, teatry oraz kina,
• baseny, siłownie i kluby fitness,
• kasyna.

Następnego dnia granice Polski zostały zamknięte dla cudzoziemców. Polacy wracający do kraju musieli poddać się 14-dniowej kwarantannie. Natomiast od 20 marca w Polsce stan zagrożenie epidemicznego został zastąpiony stanem epidemii.

Rygorystyczne przepisy zaczęły obowiązywać od 1 kwietnia. Wówczas wprowadzono zasadę dystansu społecznego (2 metry) oraz zakazano osobom do 18. roku życia opuszczania miejsca zamieszkania bez opieki dorosłego. Szereg obostrzeń dotknęło gospodarkę: ograniczono liczbę osób przebywających w sklepach, zamknięto hotele, zakłady fryzjerskie i salony urody. Implementowano także limity osób podróżujących publicznymi środkami transportu.

Zgony na COVID-19

Zgodnie ze stanem na 20 marca 2021 roku (dzień przed wypowiedzią Joanny Kluzik-Rostowskiej) w Polsce potwierdzono w sumie 2 036 700 przypadków zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2, a wskutek COVID-19 zmarło 49 159 osób. Biorąc po uwagę fakt, że 1 kwietnia 2020 roku – czyli w dniu, w którym wprowadzono w Polsce pierwszy lockdown – mieliśmy odnotowane jedynie 43 zgony na COVID-19, oznacza to, że od pierwszego zamknięcia gospodarki do 20 marca 2021 roku zmarło w Polsce na tę chorobę ponad 49 tys. osób.

Nadmiarowe zgony

Ze statystyk opublikowanych przez Ministerstwo Zdrowia wynika, że w 2020 roku zmarło 485,2 tys. osób, co oznacza w porównaniu z 2019 rokiem 67,1 tys. zgonów więcej. W największym stopniu zostali poszkodowani seniorzy powyżej 60. roku życia, których zgony stanowią aż 94 proc. ogólnej nadwyżki zgonów. Niepokoić mogą również dane za styczeń 2021 roku, w którym zmarło 48,5 tys., czyli o ok. 12 tys. więcej w porównaniu ze styczniem ubiegłego roku.

Podwyższoną liczbę zgonów potwierdza także Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat). Według jego wyliczeń w 2020 roku w naszym kraju zmarło o 62 tys. więcej osób, niż wynikałoby to z prognoz matematycznych.

Zdaniem resortu  zdrowia zwiększona liczba zgonów w Polsce była spowodowana pandemią COVID-19. Najwięcej nadmiernych zgonów przypada na miesiące jesienno-zimowe, tj. listopad i grudzień. Okres ten pokrywa się z największa liczba zgonów oraz największą liczbą zakażeń w 2020 roku.

Jak zauważa w analizie Polski Instytut Ekonomiczny (PIE):

Stwierdzenie to potwierdzają dane statystyczne. Na COVID-19 w 2020 roku w Polsce zmarło ok. 30 tys. osób. Według Ministerstwa Zdrowia nadwyżka zgonów wyniosła 67,1 tys., czyli ok. 37 tys. przypadków może być powiązanych z innymi chorobami i schorzeniami.

Polska na tle Europy

Jak podaje Eurostat nadmiarowe zgony w Polsce od marca do stycznia 2021 roku w stosunku do średniej z lat 2016-2019 wynosiły 23,5 proc. Był to najgorszy wynik w całej Unii Europejskiej, w której średnia wyniosła 15,1 proc.

Mniejszy odsetek nadmiarowych zgonów niż w Polsce odnotowano w państwach, które – w przeliczeniu na milion mieszkańców – miały wyższy przelicznik zgonów spowodowanych COVID-19. Przykładowo w Niemczech wynosi on jedynie 8,5 proc. Najmniejszą różnicę w UE zanotowano w Finlandii – tylko 2,8 proc.

Portal Konkret24 w przeprowadzonej analizie zauważa prawidłowość, że największy procent nadmiarowych zgonów przypada na państwa Europy Środkowo-Wschodniej. Czechy, Słowacja, Rumunia czy Bułgaria znajdują się powyżej średniej unijnej. W każdym z tych państw nadmiarowe zgony wynosiły powyżej 17 proc.