Strona główna Wypowiedzi Laicyzacja w Polsce. Które grupy najszybciej odchodzą z Kościoła?

Laicyzacja w Polsce. Które grupy najszybciej odchodzą z Kościoła?

Laicyzacja w Polsce. Które grupy najszybciej odchodzą z Kościoła?

Joanna Scheuring-Wielgus

Posłanka
Nowa Lewica

Już przecież, np. widzimy w statystykach, że ludzie odchodzą od Kościoła. Chodzi 32 proc. raz w tygodniu do kościoła.

Poranek Radia TOK FM, 21.07.2022

Prawda

Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:  

  • istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację, 
  • zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi, 
  •  dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.

Sprawdź metodologię

Poranek Radia TOK FM, 21.07.2022

Prawda

Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:  

  • istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację, 
  • zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi, 
  •  dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.

Sprawdź metodologię

  • Zgodnie z deklaracjami składanymi przez respondentów w badaniu CBOS w 2022 roku osoby uczęszczające na msze, nabożeństwa lub spotkania religijne raz w tygodniu stanowią 32 proc. Polaków.
  • W roku 2018 odsetek osób praktykujących raz w tygodniu wynosił 45 proc., a w roku 2020 odsetek ten stanowił już 41 proc. Oznacza to spadek o 13 punktów proc. w ciągu 4 lat.
  • Według danych CBOS coraz więcej ludzi odchodzi od kościoła. Laicyzacja postępuje najbardziej wśród ludzi najmłodszych, najlepiej wykształconych oraz zamieszkujących największe miasta.
  • Na tej podstawie oceniamy wypowiedź jako prawdziwą.

Polacy odchodzą od Kościoła

Joanna Scheuring-Wielgus gościła w audycji Poranek Radia TOK FM 21 lipca. Podczas programu posłanka rozmawiała z prowadzącym m.in. o skandalach pedofilskich, do których dochodzi w kościele. Z naszej niedawnej analizy dowiesz się, ilu księży jest wydalanych ze stanu duchownego za przestępstwa seksualne.

Scheuring-Wielgus stwierdziła, że nie interesują ją decyzje podejmowane przez biskupów w sprawie wspomnianych skandali. Dla posłanki ciekawsze jest to, co o sprawach sądzą osoby należące do wspólnoty kościelnej. Podkreśliła, że osoby te powinny zastanowić się nad dalszym wspieraniem tej instytucji. W dalszej części wypowiedzi posłanka przywołała dane obrazujące skalę odchodzenia Polaków z Kościoła. Dodała również, że odsetek osób praktykujących raz w tygodniu wynosi 32 proc.

Coraz mniej Polaków zjawia się regularnie w kościele

Na dwa lata przed pandemią, w marcu 2018 roku, Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło badanie, którego wyniki uwzględniono również w najnowszej odsłonie badania z 2022 roku. Celem sondaży było porównanie zmian w religijności Polaków po zniesieniu stanu epidemii w kraju.

Ankietowanych pytano m.in. o częstotliwość udziału w obrzędach religijnych z pominięciem jednorazowych wydarzeń rodzinnych takich jak śluby, chrzty i pogrzeby.

Odpowiedzi sugerowały, że w 2018 roku trochę mniej niż połowa Polaków (45 proc.) uczęszczała do kościoła co niedzielę, a częściej niż raz w tygodniu 4 proc. Razem na podstawie tych wyników można stwierdzić, że cztery lata temu regularnie do kościoła uczęszczał niemal co drugi Polak (49 proc.).

Z kolei w styczniu 2020 roku uczęszczanie co niedzielę do kościoła deklarowało 41 proc. badanych. Częściej niż raz w tygodniu w nabożeństwie uczestniczyło 4 proc. ankietowanych, a 1 proc. deklarował chodzenie do kościoła codziennie.

Łącznie te trzy grupy stanowiły 46 proc. wszystkich badanych. Wyniki te sugerują, że między rokiem 2018 i 2020 doszło do spadku o 3 punkty proc. osób regularnie praktykujących.

Kolejny spadek w 2022 roku

Zgodnie z deklaracjami składanymi przez respondentów w 2022 roku w sumie 37 proc. z nich bierze udział w mszy, nabożeństwie lub spotkaniu religijnym przynajmniej raz w tygodniu, co oznacza spadek o kolejne 4 punkty proc.

W tym zestawieniu najliczniejsze okazały się osoby, które w tych obrzędach biorą udział raz w tygodniu (32 proc.). Jednocześnie ta grupa zaliczyła spadek 9 punktów proc. w stosunku do 2020 roku i 13 punktów proc. w stosunku do 2018 roku. Na drugim miejscu są osoby praktykujące częściej niż raz w tygodniu, ale niecodziennie (4 proc.) i osoby robiące to codziennie (1 proc.).

Wzrósł udział grupy Polaków praktykujących rzadziej niż w święta oraz niepraktykujących w ogóle

Zgodnie z badaniem CBOS udział osób praktykujących raz w miesiącu w 2022 roku (18 proc.) lub w święta (13 proc.) utrzymuje się na podobnym poziomie co przed pandemią. Udział osób deklarujących jeszcze rzadsze praktykowanie z kolei wzrósł.

Od 2018 roku odsetek osób deklarujących praktykowanie rzadziej niż w Boże Narodzenie i Wielkanoc wzrósł z 9 proc. do 11 proc. w 2020 roku i do 15 proc. w 2022 roku.

Osoby deklarujące, że nigdy nie chodzą do kościoła, stanowiły 10 proc. odpowiedzi w 2018 roku. Dwa lata później, na chwilę przed pandemią, grupa ta stanowiła 11 proc. ankietowanych, natomiast po pandemii wzrosła do 15 proc. Osoby mające trudności z jednoznaczną odpowiedzią lub te, które odmówiły odpowiedzi, utrzymywały się mniej więcej na podobnym poziomie ok. 3 proc.

Polacy podchodzą do wiary bardziej refleksyjnie

Z badania CBOS dowiemy się, że w przeciągu ostatnich czterech lat zmalał odsetek Polaków, którzy swoją wiarę wynieśli z domu, a w życiu dorosłym podtrzymują tradycję, w której zostali wychowani. Jeszcze w 2018 roku było to 69 proc. respondentów, dzisiaj jest to 58 proc.

Równocześnie wzrosła grupa osób, które przyjęły refleksyjną postawę wobec wiary. Jakkolwiek w 2018 roku jedynie co ósmy Polak (13 proc.) deklarował, że zgadza się ze stwierdzeniem „w pewnym momencie życia gruntownie przemyślałem(am), w co i dlaczego wierzę lub nie wierzę”, to obecnie taką postawą chwali się już co piąta osoba (21 proc.).

Powolny spadek dorosłych deklarujących się jako osoby wierzące

Z innego raportu CBOS pt. „Źródła zasad moralnych” wynika, że odsetek osób dorosłych deklarujących się jako wierzące spadł z 94 proc. w 1992 roku do 87 proc. w 2021 roku. W badaniu tym zwrócono również uwagę na to, że w badanym okresie zmniejszył się odsetek dorosłych Polaków regularnie praktykujących: z 70 proc. w 1992 roku do ok. 43 proc. w 2021 roku.

Jak czytamy dalej w raporcie, częściowo wzrosła liczba osób praktykujących nieregularnie, ale aż o 15 punktów proc. wzrósł odsetek osób niepraktykujących i wyniósł 24 proc. w 2021 roku.

Odsetek osób niepraktykujących był najwyższy wśród osób najmłodszych, najlepiej wykształconych i mieszkających w największych miastach.

Najwięcej niewierzących wśród najmłodszych grup wiekowych

Z kolei w raporcie „Religijność młodych na tle ogółu społeczeństwa” również przygotowanym przez CBOS można znaleźć informację, że najszybciej przybywa niewierzących w kategorii wiekowej od 18 do 24 lat. W 1992 roku odsetek ten stanowił 93 proc., podczas gdy w pierwszych ośmiu miesiącach 2021 roku odsetek wierzących w analogicznej grupie wiekowej wyniósł już 71 proc.

W branym pod uwagę okresie odsetek niewierzących wzrósł z 6,7 proc. do 28,6 proc. w 2021 roku. Proces odchodzenia od Kościoła jest widoczny również w starszych grupach wiekowych, jednak z mniejszą dynamiką. W grupie wiekowej od 25 do 34 lat odsetek wierzących spadł z 94 proc. do 82 proc., a wśród najstarszej grupy ( powyżej 65 lat) odsetek wierzących spadł z 97,3 proc. do 94,6 proc.

Prawie połowa Polaków wypowiada się krytycznie o Kościele

Z raportu z badania „Zmiany religijności Polaków po pandemii” dowiemy się również, że 46 proc. respondentów ma krytyczną opinię na temat współczesnego Kościoła w Polsce.

Co piąta ankietowana osoba zapytana o opinię, odpowiedziała, że „Kościół jest niedostosowany do dzisiejszych czasów, dlatego nie przyciąga mnie do siebie”. Kolejne 26 proc. osób powiedziało, że zgadza się ze stwierdzeniem, że „Kościół to księża i biskupi, którzy tym co mówią i robią zniechęcają mnie do siebie”.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Wpłać, ile możesz

Na naszym portalu nie znajdziesz reklam. Razem tworzymy portal demagog.org.pl

Wspieram

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!