Strona główna Analizy 275 mln osób zażywało narkotyki w zeszłym roku. Najnowszy raport ONZ

275 mln osób zażywało narkotyki w zeszłym roku. Najnowszy raport ONZ

275 mln osób zażywało narkotyki w zeszłym roku. Najnowszy raport ONZ

Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) przedstawiło raport na temat rysujących się trendów w spożyciu narkotyków i leków zażywanych pozamedycznie. 

Co prawda publikacja jednoznacznie wskazuje, że pandemia pogłębia światowy problem przyjmowania substancji zakazanych, tendencje wzrostowe spożycia oraz dostępności tych substancji w znacznej części przypadków obserwowalne są także przed okresem pandemii. W raporcie analizę danych przedstawiono dla 5 grup substancji: marihuany, kokainy, opioidów, stymulantów amfetaminopodobnych oraz dopalaczy.

Marihuana

Dane wskazują na znaczny spadek postrzegania marihuany jako zagrożenia. W porównaniu z 1995, w 2019 roku 40 proc. nastolatków na świecie deklarowało brak obaw przed użyciem tego narkotyku. Jednocześnie należy wskazać, że w ostatnich 25 latach udział substancji psychoaktywnej, jaką jest Δ9 – THC wzrósł 4-krotnie. Szacuje się, że w 2019 roku po niemedyczną marihuanę na świecie sięgnęło 200 mln osób, co stanowi 4 proc. światowej populacji w wieku od 15 do 64 lat (najwięcej w Ameryce Południowej 12 proc. populacji kontynentu, najmniej w Azji – 2 proc.).

W ostatniej dekadzie odnotowano niemal 18 proc. wzrost sięgania po marihuanę w celach pozamedycznych. Warto również zauważyć, że znaczna liberalizacja prawa w niektórych częściach Stanów Zjednoczonych dotycząca dostępu do marihuany spowodowała znaczny spadek zarekwirowanej nielegalnej marihuany (spadek o ponad 35 proc.).

Kokaina

Szacuje się, że w 2019 roku osób przyjmujących kokainę mogło być nawet 20 mln, co odpowiada 0,4 proc. światowej populacji. Największy udział w stosunku do mieszkańców kontynentu stanowią osoby zamieszkujące Oceanię (2,7 proc.), natomiast najmniejszy Azji (0,07 proc.). Nie odnotowano zwiększenia udziału światowej populacji korzystającej z kokainy, co oznacza, że użytkowników tego narkotyku przybywa równomiernie wraz z przyrostem ludności. W ostatniej dekadzie szacowana produkcja światowa kokainy podwoiła się, osiągając rekordową wartość 1 784 ton. Nielegalny transport kokainy zmniejszył się na początku pandemii, lecz jednak szybko wzrósł po pierwszych kilku miesiącach. Transport kokainy z państw Ameryki Południowej (wielkość i częstość transportów) zwiększa się, co najprawdopodobniej odbije się na cenie, a tym samym narkotyk trafi do szerszej liczby potencjalnych odbiorców.

Opioidy

Raport wskazuje, że w celach pozamedycznych w roku 2019 z opioidów korzystało blisko 62 mln osób (1,2 proc. światowej populacji), najwięcej w Ameryce Północnej, natomiast najmniej w Europie. Od 2010 roku liczba osób korzystających z opioidów podwoiła się, a główny przyrost odnotowuje się w krajach rozwijających się Afryki i Azji. Pomimo tego faktu szacuje się, że produkcja opium nie zwiększyła się  w latach 2018-2019. Ponad 70 proc. odnotowanego przemytu narkotyku dokonano w Azji, gdzie produkuje się najwięcej opium. Istotnym problemem jest także przemyt substancji opioidowych w postaci podrobionych leków, który zwiększył się niemal trzykrotnie od 2014 roku. Raport wskazuje, że w roku 2019 z powodu przedawkowania leków opioidowych na świecie (głównie w Ameryce Północnej) zmarło 50 tys. osób (2-krotnie więcej niż w 2010 roku).

Pozostałe substancje

Szacuje się, że w 2019 roku substancje amfetaminopodobne zażyło 27 mln osób (0,5 proc. populacji światowej), najwięcej w Ameryce Północnej (2,3 proc. populacji), a najmniej w Afryce (0,4 proc.). Publikacja ONZ wskazuje na znaczną zależność pomiędzy rodzajem używanego stymulantu amfetaminopodobnego a położeniem geograficznym osób zażywających. W roku 2019 ecstasy (MDMA) zażyło 20 mln osób, głównie w Ameryce Północnej. Zażycie amfetaminy było charakterystyczne dla obywateli krajów Europy Wschodniej i Bliskiego Wschodu, natomiast metaamfetaminy dla Azji Południowo-Wschodniej. Istotnym problemem staje się zwiększenie produkcji wyżej wymienionych narkotyków. Na bazie zarekwirowanych substancji szacuje się, że od 2010 roku produkcja tych narkotyków zwiększyła się 6-krotniew przypadku amfetaminy i 10-krotnie dla metaamfetaminy.

Istotnie mniejszym, choć nadal poważnym, problemem są nowe substancje psychoaktywne (dopalacze). Raport wskazuje na znaczny spadek popularności tych substancji w Ameryce Północnej i Europie, jak również na znaczny spadek ilości nowych dopalaczy na rynku (z 213 w 2013 do 71 w 2019 roku). Dużym zagrożeniem może okazać się zmiana jakościowa produkowanych dopalaczy, bowiem większość nowych substancji oparta jest na działaniu fentanylu, dającego efekty opioidowe i będącego wysoce uzależniającym. Z uwagi na stosunkowo niską cenę tych narkotyków są one coraz popularniejsze w krajach rozwijających się Afryki i Azji.

Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Wpłać, ile możesz

Na naszym portalu nie znajdziesz reklam. Razem tworzymy portal demagog.org.pl

Wspieram

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!