Strona główna Analizy Decyzją Trumpa USA opuszczają WHO. Jakie będą konsekwencje tego kroku?

Decyzją Trumpa USA opuszczają WHO. Jakie będą konsekwencje tego kroku?

Prezydent USA Donald Trump podczas pierwszego dnia swojej drugiej kadencji zdecydował, że Stany Zjednoczone nie będą już należeć do Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Sprawdzamy możliwe konsekwencje wynikające z tego postanowienia.

fot. Shutterstock / Modyfikacje: Demagog

Decyzją Trumpa USA opuszczają WHO. Jakie będą konsekwencje tego kroku?

Prezydent USA Donald Trump podczas pierwszego dnia swojej drugiej kadencji zdecydował, że Stany Zjednoczone nie będą już należeć do Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Sprawdzamy możliwe konsekwencje wynikające z tego postanowienia.

20 stycznia 2025 roku Donald Trump złożył uroczystą przysięgę i oficjalnie został 47. prezydentem Stanów Zjednoczonych. Tego samego dnia podpisał rozporządzenie wykonawcze określające, że USA nie będą już częścią Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Trump planował opuszczenie tej organizacji już w lipcu 2020 roku, jednak nie doszło do tego, ponieważ władzę przejął Joe Biden, który po swojej inauguracji poinformował, że Stany Zjednoczone nadal będą należeć do WHO. 

Jakie są powody i możliwe skutki decyzji Donalda Trumpa? Wyjaśniamy w dalszej części tekstu. 

Dlaczego Stany Zjednoczone wycofują się z członkostwa w WHO?

Światowa Organizacja Zdrowia powstała w 1948 roku, a jednym z jej założycieli były Stany Zjednoczone. Na stronie WHO podano, że rolą organizacji jest „ochrona zdrowia i bezpieczeństwa ludzi na świecie, w tym Amerykanów”. Co zatem sprawiło, że Stany Zjednoczone nie będą już jej częścią?

rozporządzeniu wykonawczym dotyczącym „wycofania Stanów Zjednoczonych ze Światowej Organizacji Zdrowia” możemy przeczytać, że przyczyną tej decyzji jest: 

niewłaściwe zarządzanie przez organizację pandemią COVID-19, która wybuchła w Wuhan w Chinach, oraz innymi globalnymi kryzysami zdrowotnymi, brak przyjęcia pilnie potrzebnych reform oraz niezdolność do wykazania niezależności od niewłaściwych wpływów politycznych państw członkowskich WHO”.

akcie napisano także, że WHO oczekuje, aby Stany Zjednoczone wpłacały na rzecz organizacji „niesprawiedliwie uciążliwe płatności”, które są o wiele większe w porównaniu do tych przekazywanych przez inne państwa członkowskie. Jak wskazano w rozporządzeniu: „Chiny, z populacją wynoszącą 1,4 mld, mają 300 proc. populacji Stanów Zjednoczonych, a mimo to wpłacają na rzecz WHO prawie 90 proc. mniej”.

Na platformie Statista, specjalizującej się w gromadzeniu i przedstawianiu danych oraz raportów, wskazano, że Stany Zjednoczone rzeczywiście wpłacały dotychczas najwięcej środków na rzecz WHO spośród wszystkich krajów członkowskich. W latach 2022–2023 USA przeznaczyły na Światową Organizację Zdrowia 1,28 mld dolarów. W tym samym czasie Chiny wpłaciły na organizację łącznie 157 mln dolarów.

Jakie mogą być najważniejsze konsekwencje wynikające z opuszczenia WHO?

Wielu ekspertów wskazuje, że decyzja Donalda Trumpa jest błędem i może mieć poważne konsekwencje dla Stanów Zjednoczonych (1, 2, 3). Lawrence Gostin, profesor prawa zdrowia globalnego na Uniwersytecie Georgetown oraz dyrektor WHO’s Center on Global Health Law, skomentował tę decyzję na portalu X: 

„Wraz z wycofaniem się z WHO Trump prawdopodobnie zredukuje finansowanie zdrowia globalnego. Oznacza to zmniejszenie funduszy na HIV, na zdrowie seksualne, na eliminację polio i na nagłe przypadki zdrowotne. Trump może zasiać ziarno kolejnej pandemii”. 

W innym wpisie dodał: „amerykańskie agencje zdrowia i nasze firmy farmaceutyczne polegają na WHO w zakresie danych potrzebnych do opracowania szczepionek i terapii. Zamiast być pierwszymi, którzy otrzymają szczepionki, będziemy z tyłu kolejki”. Lawrence Gostin, w rozmowie z „USA TODAY”, ogłosił, że „Ameryka będzie mniej zdrowa i mniej bezpieczna”. To postanowienie może również doprowadzić do odizolowania Stanów Zjednoczonych od innych krajów członkowskich, np. w czasie walki z pandemią. 

USA mogą stracić dostęp do informacji dotyczących np. wybuchów epidemii oraz do ustalania zasad reagowania na te choroby. Działanie takich agencji rządowych jak np. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) może być utrudnione. 

W jaki sposób postanowienie Donalda Trumpa wpłynie na Światową Organizację Zdrowia?

21 stycznia 2025 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała komunikat dotyczący wycofania Stanów Zjednoczonych z członkostwa w organizacji. Wyraziła w nim „ubolewanie” z powodu tej decyzji. WHO poinformowała, że nadal będzie kontynuować swoją pracę i ma nadzieję, że postanowienie zostanie zmienione. Jak możemy przeczytać

„Przez ponad siedem dekad WHO i USA uratowały niezliczone życia i chroniły Amerykanów i wszystkich ludzi przed zagrożeniami dla zdrowia. Razem zwalczyliśmy ospę prawdziwą i razem doprowadziliśmy polio na skraj eradykacji. Amerykańskie instytucje przyczyniły się do członkostwa w WHO i skorzystały z niego. […] Mamy nadzieję, że Stany Zjednoczone ponownie rozważą tę kwestię i z niecierpliwością czekamy na podjęcie konstruktywnego dialogu w celu utrzymania partnerstwa między USA a WHO, z korzyścią dla zdrowia i dobrobytu milionów ludzi na całym świecie”.

Doktor Ashish Jha, były koordynator Białego Domu ds. reagowania na COVID-19 w czasie kadencji Joe Bidena,wywiadzie dla CNN stwierdził, że decyzja Donalda Trumpa jest „strategicznym błędem”. Jak powiedział, „WHO jest dość istotną organizacją, a wycofanie się Ameryki tworzy polityczną próżnię, którą może wypełnić tylko jeden kraj – Chiny”. Ocenił, że Chiny będą wspierać Światową Organizację Zdrowia „w przypadku braku finansowania i przywództwa USA”, co może doprowadzić do zwiększenia wpływu politycznego Chin na całym świecie

Na stronie agencji Reuters podano, że wycofanie Stanów Zjednoczonych z WHO może zagrażać działaniom organizacji nastawionym na walkę z poważnymi chorobami, takimi jak np. gruźlica czy AIDS. Dodatkowo decyzja ta może wpłynąć na kompetencje WHO do reagowania np. na wybuch epidemii Eboli czy mpox

Na czele resortu zdrowia USA stanęła osoba znana z wygłaszania fałszywych treści o szczepionkach

Warto również dodać, że po wygraniu wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych w 2024 roku Donald Trump wybrał Roberta F. Kennedy’ego Jr. na stanowisko sekretarza Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej. 

Robert F. Kennedy Jr. wielokrotnie rozpowszechniał nieprawdziwe informacje na temat szczepień, jak np. to, że powodują one u dzieci autyzm (1, 2, 3). Zgodnie„The New York Times”, w 2021 roku polityk twierdził, że szczepionka przeciw COVID-19 jest rzekomo „najbardziej śmiercionośną szczepionką, jaką kiedykolwiek stworzono”. 

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Masz prawo do prawdy!

Przekaż 1,5% dla Demagoga

Wspieram

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!