W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia brytyjska stacja telewizyjna Channel 4 opublikowała w serwisie YouTube film, na którym widać królową Elżbietę wygłaszającą coroczne życzenia dla mieszkańców Zjednoczonego Królestwa. Pod koniec filmu okazuje się, że nagranie zostało zrealizowane w technologii deepfake. Do tej pory życzenia „królowej” zobaczyło niespełna 2 mln internautów. Brytyjski badacz deepfake’ów, Henry Ajder, zwrócił uwagę, że samo wideo nie jest bardzo realistyczne. W rzeczywistości jednak był to zabieg celowy. Channel 4 chciał zwrócić uwagę na zjawisko deepfake’ów i zagrożenia, jakie może nieść za sobą ta technologia. Przy tej okazji, warto pochylić się również nad tym, w jaki sposób można się zorientować, że mamy do czynienia ze zmanipulowanym nagraniem wideo. Wspomniany wcześniej badacz twierdzi, że dodawanie znaków wodnych do filmów zrealizowanych w technologii deepfake utrudni ich późniejszą edycję oraz pomoże w rozpoznaniu falsyfikatu.

Słowa takie jak: „media”, „rząd”, „prawda”, „Izrael”, „liberał”, „muzułmanin” i „islam” często przewijały się w postach, których autorzy mogli mijać się z prawdą. Natomiast użytkownicy Twittera używający słów: „ja”, „czuję”, „podekscytowany”, „nastrój”, „mama” i „w porządku” cechowali się większą prawdomównością. Jak się okazało, nieuprzejme opisy kont również korelowały z informacjami mogącymi nosić znamiona dezinformacji.

Naukowcy podkreślili, że to odkrycie może pomóc w działach prewencyjnych w walce z dezinformacją w mediach społecznościowych.

Jeśli temat Cię zaciekawił, możesz zapoznać się z pełnymi wynikami badań, które zostały opublikowane PeerJ Computer Science.

Organizacja IMPAKT została założona w Utrechcie w Holandii. Od 1988 roku skupia swoją działalność na mediach oraz sztukach audiowizualnych. Podczas corocznego festiwalu, na którym zbierają się goście oraz prelegenci z całego świata, można wysłuchać wykładów oraz wywiadów z ludźmi mediów.

W 2018 po raz pierwszy prelegentem był Eliot Higgins – założyciel Bellingcat. W swoim dwugodzinnym wykładzie przedstawił wartości, jakimi kierują się dziennikarze śledczy z jego portalu oraz jak wygląda proces pozyskiwania informacji i ich weryfikacji. Podczas prelekcji wielokrotnie przedstawiane były różnorodne techniki związane z geolokalizacją zdjęć oraz filmów. Higgins opowiadał o swojej działalności m.in. na przykładzie rosyjskich nalotów w Syrii, dżihadystów w Niemczech oraz kampanii, w której zespół Bellingcat pomagał Interpolowi w walce z przemocą wobec dzieci. Jednym z ciekawszych fragmentów jest prezentacja filmu opowiadającego historię jednego z meczetów w Syrii, który został zbombardowany przez Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych. W drugiej części spotkania Higgins odpowiadał na pytania zadawane przez prowadzącego Jaira Steina. Mimo że materiał jest ma już trzy lata, zaprezentowane w nim techniki wcale nie straciły na popularności!

International Fact-Checking Network jako instytucja zrzeszająca organizacje fact-checkingowe z całego globu została nominowana do tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla. Taką informację przekazała była minister kultury i edukacji Norwegii, Trine Skei Grande. Nominacja wywołała niemałe poruszenie w świecie fact-checkingu. Ciężka praca setek weryfikatorów z całego świata (w tym także Demagoga) po raz kolejny została doceniona.

Coraz większą uwagę na sprawdzanie faktów zwracają już nie tylko dziennikarze oraz wydawcy, ale również zwykli odbiorcy. O tym, jak ważny jest dostęp do rzetelnych informacji, mogliśmy przekonać się wielokrotnie w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy. Najświeższym tego przykładem są dantejskie sceny, które rozegrały się na Kapitolu w Stanach Zjednoczonych. Odkąd zaczęła się pandemia COVID-19, weryfikowanie informacji stało się instrumentem pomagającym ratować ludzkie życie. Przestrzeganie pięciu zasad, które obowiązują każdą organizację fact-checkingową, nabiera coraz większego znaczenia.

Na koniec warto przypomnieć o kolejnym niezwykle istotnym wydarzeniu w świecie weryfikacji faktów. Podczas trzeciej edycji konferencji Paris Peace Forum zaprezentowano projekt CoronaVirusFacts Alliance, koordynowany przez IFCN. Więcej o tym wydarzeniu mogliście przeczytać w drugim wydaniu InfoSkanu.

Dwóch użytkowników Twittera – Abdullah Diaa (@AbdullahDiaa) oraz Amr Sobhy (@amrsobhy) – uruchomiło portal internetowy trackbiden.com, na którym można śledzić postępy w wypełnianiu obietnic przez nowego prezydenta USA, Joe Bidena, w czasie pierwszych 100 dni sprawowania przez niego urzędu. Strona ruszyła 20 stycznia, w dniu inauguracji prezydentury Bidena.

Obietnice podzielone są tematycznie na siedem kategorii: COVID-19, imigracja, środowisko, gospodarka, równość, studenci i wymiar sprawiedliwości. W momencie, w którym to piszemy, na stronie znajdują się 24 obietnice, z których osiem zostało już spełnionych, a dwie są oznaczone jako „w trakcie”.

Nieco więcej informacji na temat działalności witryny znajduje się w sekcji pytań i odpowiedzi. Czytamy tam m.in., że portal trackbiden.com został stworzony dla każdego – niezależnie od sympatii politycznych – kto chciałby śledzić postępy w pracy nowej administracji Białego Domu. Twórcy podają też źródła obietnic, w tym m.in. konta na Twitterze Joe Bidena i Kamali Harris, a także program wyborczy nowego prezydenta. Do każdej obietnicy, która zostanie oznaczona jako wypełniona, dołączone zostanie uzasadnienie i informacja o źródłach.

Czytelnicy zainteresowani portalem mogą też zgłaszać swoje własne sugestie dotyczące obietnic poprzez specjalny formularz, dostępny tutaj.

Przydatne narzędzia

Co warto przeczytać?