Wybory prezydenckie za nami. Z 30 268 543 Polaków uprawnionych do głosowania, ważny głos oddało 20 636 635 osób. Frekwencja wyniosła 68,18%. Większość Polaków zdecydowała się na ponowny wybór Andrzeja Dudy na urząd Prezydenta RP.

W internecie trwa dyskusja na temat wyników niedzielnych wyborów. Część z użytkowników z niedowierzaniem przyjęła wiadomość, że Rafał Trzaskowski mógł przegrać wybory, wygrywając jednocześnie w 10 z 16 województw. Padają w związku z tym oskarżenia o sfałszowanie wyników.

Jak można przegrać wybory wygrywając w 10 woj i za granicą?

– zastanawia się jeden z internautów.

Fanpejdż Sok z buraka idzie o krok dalej sugerując, że wybory zostały sfałszowane:

W naszym artykule postaramy się rozwiać przynajmniej część z tych wątpliwości analizując oficjalne dane opublikowane przez Państwową Komisję Wyborczą.

Wyniki wyborów prezydenckich 2020

Zgodnie z danymi PKW, na Andrzeja Dudę zagłosowało łącznie 10 440 648 osób, co stanowiło 51,03% ważnie oddanych głosów. Na jego kontrkandydata, Rafała Trzaskowskiego, głos oddało 10 018 263 osób.

Różnica pomiędzy kandydatami wyniosła 422 385 głosów.

Przechodząc do analizy wyników na poziomie Polski zaznaczmy na początku, że informacja o tym, że Rafał Trzaskowski wygrał w 10 z 16 województw, nie jest do końca prawdziwa. Jednocześnie, sam sposób przedstawienia wyników wyborów na powyższych mapach ma charakter dezinformujący i wprowadza w błąd czytelników. Zero-jedynkowy podział województw na zwycięzców nie oddaje w sposób rzetelny wyników. Pomija on trzy kluczowe czynniki, które zadecydowały o tym, że pomimo zwycięstwa w większej liczbie województw, Rafał Trzaskowski przegrał wybory. Te 3 czynniki to:

• Liczba uprawnionych do głosowania
• Frekwencja
• Różnica głosów

Liczba uprawnionych do głosowania

Podział administracyjny Polski na 16 województw nie jest równomierny pod względem ludnościowym. Znajduje to naturalnie swoje odzwierciedlenie w liczbie uprawnionych do głosowania w każdym z województw, którą przedstawiamy poniżej. Należy mieć na uwadze, że Państwowa Komisja Wyborcza do województwa mazowieckiego wlicza również dane z zagranicy, a także obwodów utworzonych na statkach.

woj. dolnośląskie – 2 240 376
woj. kujawsko-pomorskie – 1 572 933
woj. lubelskie – 1 671 659
woj. lubuskie – 770 309
woj. łódzkie – 1 909 980
woj. małopolskie – 2 662 442
woj. mazowieckie – 4 666 870
woj. opolskie – 766 446
woj. podkarpackie – 1 680 845
woj. podlaskie – 919 765
woj. pomorskie – 1 839 064
woj. śląskie – 3 417 778
woj. świętokrzyskie – 989 213
woj. warmińsko-mazurskie – 1 128 441
woj. wielkopolskie – 2 681 058
woj. zachodniopomorskie – 1 351 364

Widać więc znaczące różnice w liczbie uprawnionych do głosowania. Ponad 4,6 mln osób uprawnionych do głosowania w samym tylko województwie mazowieckim (w tym osoby za granicą), to więcej niż województwa lubuskie, opolskie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie razem wzięte (4 574 174 osób).

Frekwencja w województwach

woj. dolnośląskie – 1 500 893
woj. kujawsko-pomorskie – 1 027 342
woj. lubelskie – 1 104 247
woj. lubuskie – 500 326
woj. łódzkie – 1 330 856
woj. małopolskie – 1 873 755
woj. mazowieckie – 3 444 246
woj. opolskie – 459 221
woj. podkarpackie – 1 117 510
woj. podlaskie – 591 639
woj. pomorskie – 1 288 134
woj. śląskie – 2 286 894
woj. świętokrzyskie – 656 542
woj. warmińsko-mazurskie – 701 201
woj. wielkopolskie – 1 856 619
woj. zachodniopomorskie – 897 210

Zróżnicowany potencjał ludnościowy każdego z województw znajduje odzwierciedlenie w frekwencji wyborczej. W pewnym stopniu na frekwencję w poszczególnych województwach wpływało głosowanie zamiejscowe na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania. Z uwagi na porę wakacyjną, oznaczało to wyższą frekwencję w miejscowościach typowo turystycznych. W skali całego kraju, wyborców głosujących na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania było 584 751.

Wynik Rafała Trzaskowskiego

Przeanalizujmy teraz jak przedstawia się poparcie dla Rafała Trzaskowskiego w podziale na województwa:

W 10 województwach, w których Rafał Trzaskowski osiągnął wynik powyżej 50%, zdobył on łącznie 7 512 293 głosów, co stanowiło 74,98% ogółu głosów, które otrzymał w wyborach.

Wynik Andrzeja Dudy

Dla porównania, przeanalizujmy teraz analogiczne dane odnośnie Andrzeja Dudy.

Dla porównania, Andrzej Duda w 10 województwach, w których musiał uznać wyższość Rafała Trzaskowskiego, zdobył łącznie 6 331 700 głosów, co stanowiło 60,64% ogółu głosów, które otrzymał w wyborach.

Okazuje się więc, że Andrzej Duda większość swoich głosów zdobył w województwach, w których lepszy wynik zanotował Rafał Trzaskowski.

Różnice na poziomie województw

W tym momencie warto przejść do analizy różnic poparcia dla kandydatów na poziomie województw.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PKW

Pomimo tego, że Andrzej Duda osiągnął lepszy wynik w zaledwie 6 województwach (choć w rzeczywistości wygrał w 7, o czym poniżej), zdobył w nich o 1 602 978 głosów więcej niż Rafał Trzaskowski. W województwach, w których lepszy wynik zdobył Rafał Trzaskowski, walka była o wiele bardziej wyrównana, a łączna różnica na jego korzyść wyniosła 1 180 593 głosy. Była więc ona zbyt mała, by przeważyć te województwa, w których wygrał Andrzej Duda, do tego ze znacząco większą przewagą.

Warto w tym kontekście zwrócić szczególną uwagę na województwo podkarpackie, gdzie przewaga wyniosła aż 463 512 głosów.

Samym jednym województwem podkarpackim Andrzej Duda nadrobił więc przegrane w sześciu województwach: lubuskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim, opolskim i śląskim, gdzie przewaga Rafała Trzaskowskiego wyniosła 458 250 głosów.

Zagranica

Jak już to było wspomniane, PKW dane ze wszystkich obwodów utworzonych za granicą i na statkach wlicza zbiorczo do województwa mazowieckiego. Pojawiające się więc na pierwszej grafice osobne wyróżnienie danych z zagranicy jest więc dezinformacją, gdyż dane te wliczone są już w „zwycięskim” dla Rafała Trzaskowskiego województwie.

Zgodnie z danymi PKW, w głosowaniu za granicą ważny głos oddało 415 951 osoby.

308 304 Polaków za granicą poparło Rafała Trzaskowskiego, co stanowiło 74,12% ogółu głosów zagranicznych. Andrzej Duda zyskał zaufanie 107 647 wyborców za granicą.

Różnica w głosach zagranicznych wynosi więc 200 657 głosów na korzyść Rafała Trzaskowskiego. Ponieważ przedstawiona w powyższej tabeli różnica głosów dla województwa mazowieckiego wynosi jedynie 154 601 głosów, oznacza to, że w rzeczywistości, w samym województwie mazowieckim, Rafał Trzaskowski również przegrał. Jego ostateczna przewaga wynika jedynie z przypisania do tego województwa głosów zagranicznych.