Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Zdrowie 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
5 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
5 min czytania
Czy pozycja polskiej gospodarki spadła w rankingach? Sprawdzamy fake newsa
W mediach społecznościowych pojawiły się doniesienia o tym, że Polska spadła z 21. na 38. miejsce w rankingu największych gospodarek świata. Sprawdzamy, o jakie rankingi chodzi oraz którą pozycję zajmuje nasz kraj.
fot. Pixabay / Facebook / Modyfikacje: Demagog
Czy pozycja polskiej gospodarki spadła w rankingach? Sprawdzamy fake newsa
W mediach społecznościowych pojawiły się doniesienia o tym, że Polska spadła z 21. na 38. miejsce w rankingu największych gospodarek świata. Sprawdzamy, o jakie rankingi chodzi oraz którą pozycję zajmuje nasz kraj.
Analiza w pigułce
- Na początku stycznia na Facebooku opublikowano post, w którym napisano, że polska gospodarka zajmowała 21. miejsce na świecie, a po roku jest już na 38. Miałoby to oznaczać, że gospodarka naszego kraju wyraźne podupadła.
- To manipulacja danymi – we wpisie zestawiono informacje z dwóch różnych rankingów (1, 2), w których pozycja gospodarki jest oceniana ze względu na wysokość nominalnego PKB oraz wartość PKB per capita wg PPP. To porównanie doprowadziło do wyciągnięcia fałszywych wniosków co do zmiany miejsca kraju w tych zestawieniach.
- Według wstępnych szacunków Polska zajęła w 2024 roku 38. miejsce wśród krajowych gospodarek na świecie w kategorii PKB per capita wg PPP. Zgodnie ze statystykami zarówno Banku Światowego, jak i Międzynarodowego Funduszu Walutowego (1, 2) jest to wynik niewiele lepszy niż ten odnotowany rok wcześniej, gdy Polska według Banku Światowego (WB) uplasowała się na 42., a według Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) – na 39. miejscu.
- Zgodnie z danymi (1, 2) WB i IMF Polska w 2023 roku zajęła 21. miejsce na świecie w rankingu gospodarek pod względem produktu krajowego brutto. Według przewidywań ma uplasować się na 21. pozycji w rankingu za 2024 rok.
Zagadnienia powiązane z gospodarką mogą wywoływać duże emocje, a co za tym idzie, bywają wykorzystywane w fałszywych przekazach. Takie przypadki wielokrotnie opisywaliśmy w naszych tekstach (np. 1, 2, 3). Dziś przyglądamy się narracji, która pojawiła się na Facebooku. Jak podano w popularnym wpisie, polska gospodarka po roku rzekomo spadła w rankingach z 21. na 38. miejsce na świecie. „[…] Niżej nie można już upaść” – dodano. Problem tkwi w tym, że zestawiono dane z rankingów o różnych kryteriach, co może prowadzić do fałszywych wniosków.
Źródło: Facebook.com, 10.01.2025
Jedna z osób komentujących wpis stwierdziła, że taki stan rzeczy jest winą obecnego rządu [pisownia oryginalna]: „Możemy podziękować Tuskolandowi !!!”. Inny internauta uznał [pisownia oryginalna]: „Obawiam się że Tusk… dopiero rozkręca się…w niszczeniu polskiej gospodarki…”. Post z tą informacją został udostępniony ponad 260 razy.
Rankingi największych gospodarek świata – jak wyglądają?
Istnieje wiele kryteriów porównania światowych gospodarek – wynika to z różnic pomiędzy metodologiami przyjmowanymi przez twórców rankingów. Do wskaźników najczęściej branych pod uwagę w takich klasyfikacjach należą nominalny produkt krajowy brutto (PKB) i produkt krajowy brutto na mieszkańca (PKB per capita). Przy tworzeniu rankingów uwzględnia się także produkt krajowy brutto na mieszkańca wg parytetu siły nabywczej (PKB per capita wg PPP). Istnieją również klasyfikacje oparte na konkurencyjności poszczególnych gospodarek.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie organizacje zbierające dane dotyczące gospodarek na świecie biorą pod uwagę te same państwa i terytoria. Przykładowo Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF) wymienia osobno w rankingu Tajwan i specjalne regiony administracyjne Hongkongu oraz Makau, ponieważ uznaje je za terytoria zależne (1, 2, 3) od Chińskiej Republiki Ludowej. Z kolei Bank Światowy (WB) nie wymienia w swoim rankingu Tajwanu – uznaje go za część Chin. W tej analizie bierzemy pod uwagę jedynie dane dotyczące państw, wykluczamy terytoria zależne.
Jak polska gospodarka wypada na tle świata w dostępnych rankingach?
Przyjrzyjmy się temu, jakie miejsce zajmuje i zajmowała Polska w poszczególnych zestawieniach. Jak można zauważyć, facebookowy post, który opisujemy, opublikowano na początku 2025 roku – zatem porównujemy dostępne dane pochodzące z 2023 i 2024 roku.
Według zarówno Banku Światowego, jak i Międzynarodowego Funduszu Walutowego (1, 2) w 2023 roku Polska uplasowała się na 21. miejscu na świecie w rankingu gospodarek pod względem produktu krajowego brutto.
Te dane są najbardziej aktualnymi, potwierdzonymi informacjami z Banku Światowego. IMF opublikował statystyki za 2024 rok, jednak nie są one jeszcze zweryfikowane przez poszczególne banki narodowe, więc należy je traktować jako szacunkowe. Zgodnie z nimi Polska w 2024 roku ma ponownie zająć 21. miejsce.
W jakim rankingu Polska zajęła 38. miejsce na świecie?
PKB per capita wg PPP to wartość produktu krajowego brutto na jednego mieszkańca obliczana według parytetu siły nabywczej i wyrażana we wspólnej umownej walucie zwanej Purchasing Power Parity (standard siły nabywczej). Jej użycie pozwala na uwzględnienie różnic w poziomie cen w poszczególnych krajach. Umożliwia to porównanie poszczególnych państw w celu zobrazowania różnic w poziomie ich rozwoju gospodarczego. Jak podkreśla Eurostat, ten wskaźnik służy do porównań przeprowadzanych między krajami, a nie do porównań czasowych.
Zgodnie z danymi Banku Światowego w 2023 roku Polska zajmowała w tej kategorii 42. miejsce na świecie. Międzynarodowy Fundusz Walutowy podaje z kolei, że uplasowała się wówczas na 39. miejscu. Według szacunkowych statystyk zaprezentowanych przez IMF nasz kraj w 2024 roku zajął wyższe, 38. miejsce na świecie.
Szczegółowe informacje o pozycji danego państwa można uzyskać po najechaniu kursorem na słupek (nie wszystkie państwa są podpisane z poziomu podglądu).
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
