FAKE NEWS W PIGUŁCE

Od 9 do 10 lipca 2022 roku trwała XXXI Pielgrzymka Rodziny Radia Maryja do Częstochowy. Uczestnicy wzięli udział w modlitwach, wysłuchali zaproszonych gości, a także mieli możliwość wysłuchania koncertu zespołu „Bayer Full”. Na Jasną Górę przybyli nie tylko duchowni związani z Radiem, ale także politycy tacy jak Przemysław Czarnek czy prezydent Rzeczypospolitej Andrzej Duda.

Tuż po zakończeniu wydarzenia w mediach społecznościowych pojawiły się zdjęcia rzekomo przedstawiające klęczącego prezydenta przed dyrektorem Radia Maryja, o. Tadeuszem Rydzykiem. Jak możemy przeczytać na grafice udostępnionej przez jednego z użytkowników Facebooka: „Takim zachowaniem A. Duda depcze powagę konstytucj oraz Urzędu Prezydenta”. Jak się jednak okazuje, fotografia klęczącego prezydenta została poddana manipulacji.

Źródło: www.facebook.com

Post zgromadził ponad 90 reakcji i 90 komentarzy, a także został udostępniony ok. 500 razy. Część spośród komentujących osób uwierzyła w prawdziwość grafiki: „Czy można jeszcze bardziej sponiewierać najwyższy urząd RP?”, „Pranie mózgów moherowcom przez naczelnego złodzieja kraju trwa w najlepsze” – pisali. Niektórzy zwracali uwagę, że zdjęcie jest przerobione: „Naiwnym (głupim?)jest ten kto uwierzył, że Duda może być aż tak głupim aby publicznie klękac przed Rydzykiem. Śmierdzi mi to na kilometr manipulacją.”.

Prezydent nie klęczał przed Tadeuszem Rydzykiem. To przerobiona fotografia!

Zdjęcie jest fałszywe – zostało przerobione. 10 lipca fotomontaż prezydenta Andrzeja Dudy opisał portal WP. Zmontowana fotografia zyskała sporą popularność na Twitterze i została opublikowana przez kilka profili, w tym także polityków, takich jak np. poseł Tomasz Trela.

Tuż po pojawieniu się fotomontażu jeden z dziennikarzy WP zwrócił uwagę, że wycięta sylwetka klęczącego prezydenta pochodzi z innego zdjęcia, które zrobiono przy okazji wizyty Andrzeja Dudy w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.

Do fotomontażu wykorzystano zdjęcie prezydenta z upamiętnienia więźniów Auschwitz.
Jakie to jest paskudne na wielu poziomach. https://t.co/Yp5CzjeriN

— Patryk Słowik (@PatrykSlowik) July 10, 2022

Fotografia użyta w manipulacji znalazła się w galerii towarzyszącej relacji z wizyty prezydenta w KL Auschwitz 14 czerwca 2020 roku.

Fot. Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Autor zdjęcia: Igor Smirnow. Źródło: www.prezydent.pl, czas pozyskania: 11.07.2022, 14:55

Z kolei zdjęcie przedstawiające o. Tadeusza Rydzyka nie pochodzi z tegorocznego wydarzenia. Na jego ślad natrafiliśmy na stronie satinfo24.pl, gdzie użyto go do zapowiedzi XXX Pielgrzymki Rodziny Radia Maryja na Jasną Górę. Zdjęcie o. Rydzyka musiało zatem zostać wykonane przed 9 lipca 2021 roku.

Prezydent Andrzej Duda reaguje na wpis

Po udostępnieniu zdjęcia na Twitterze głos zabrał również Andrzej Duda. We wpisie komentującym post posła Treli prezydent zwrócił uwagę, że nie zgadzają się elementy ubioru, wskazując na to, że zdjęcie jest fałszywe:

Nie wiem z czego kolesie zmontowali to zdjęcie ale ja nie miałem dziś takiego krawata, a O. Tadeusz Rydzyk był w stroju liturgicznym (ornat). To fake.

— Andrzej Duda (@AndrzejDuda) July 10, 2022

Gdy okazało się, że fotografia jest fotomontażem, poseł Trela usunął wpis i opublikował przeprosiny:

Usunąłem wpis z fotomontażem. Nie byłem świadom, jakie zdjęcie wykorzystano do jego stworzenia. To był błąd, za który przepraszam i nie usprawiedliwia fakt, że bliskie relacje PiS z kościołem uwiarygodniły zdjęcie. Państwo powinno być świeckie, a w mediach trzeba uważać na fejki.

— Tomasz Trela (@poselTTrela) July 10, 2022

Co opisuje art. 25 Konstytucji RP? Nie ma w nim nic o klękaniu

Na analizowanej grafice znalazła się też informacja o tym, jakoby: „Klękanie jest wyrazem poddaństwa, zależności, wasalstwa, zniewolenia i godzi w honor narodu i urzędu” – co miałoby być zapisem zawartym w „art. 25 Konstytucji RP”.

W art.25 Konstytucji Rzeczypospolitej nie ma zapisów o klękaniu i wyrażaniu poddaństwa czy też o honorze narodu i urzędu prezydenta. Wszystkie pięć paragrafów zawartych w artykule dotyczy kwestii Kościoła i innych związków wyznaniowych w relacji z władzami Polski.

Podsumowanie

Niektóre osoby mogą wykorzystywać fotomontaże, by rozpowszechniać fałszywe informacje. Zestawiając ze sobą dwie niezwiązane ze sobą fotografie, tworzą zmanipulowane przekazy, które ośmieszają lub przedstawiają nieprawdziwe wydarzenia. Tego typu manipulacje analizowaliśmy przy okazji fotomontażu zdjęć np. Łukasza Mejzy czy Donalda Tuska i Aleksandry Dulkiewicz.