Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
6 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
6 min czytania
Stan nadzwyczajny i „eksplozja nowotworów mRNA” w Japonii? Fałsz
Nieprawdziwe informacje na TikToku, na Facebooku i na platformie X.
fot. Unsplash / Modyfikacje: Demagog
Stan nadzwyczajny i „eksplozja nowotworów mRNA” w Japonii? Fałsz
Nieprawdziwe informacje na TikToku, na Facebooku i na platformie X.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku (1, 2, 3, 4), na TikToku i na platformie X (1, 2, 3) opublikowano posty oraz nagrania, w których podano: „Japonia ogłasza stan nadzwyczajny w związku z »eksplozją nowotworów mRNA«”. Ta informacja jest nieprawdziwa.
- Japonia nie ogłosiła stanu nadzwyczajnego ani też nie wycofała się ze szczepień przeciw COVID-19. Zamiast tego japoński minister zdrowia ogłosił, że od 1 kwietnia 2024 roku szczepionki przeciw tej chorobie nie będą już refundowane.
- Nie ma wiarygodnych dowodów na to, by w Japonii występowała „eksplozja nowotworów mRNA”. W przeszłości weryfikowaliśmy już informacje na temat rzekomych nietypowych nowotworów, które miałyby być związane z przyjęciem szczepionek przeciw COVID-19. W niektórych przekazach były one nazywane „turbo nowotworami”. Na ich istnienie również nie ma wiarygodnych dowodów (np. 1, 2, 3).
Na przełomie kwietnia i maja 2024 roku na Facebooku (1, 2, 3, 4), na TikToku i w serwisie X (1, 2, 3 – ten ostatni to wpis krytyczny wobec udostępnianych tu treści) opublikowano posty oraz nagrania, w których podano: „Japonia ogłasza stan nadzwyczajny w związku z »eksplozją nowotworów mRNA«”. Ta informacja jest nieprawdziwa, o czym szerzej piszemy w tej analizie.
Fot. TikTok
Treści te zyskały dużą popularność. Nie tylko udostępniano je na różnych platformach, ale też spotykały się ze sporym zainteresowaniem: np. na TikToku nagranie udostępniono ponad 4,1 tys. razy, polubiono ponad 7,8 tys. razy i skomentowano ponad 600 razy.
Komentarze pod wpisami świadczyły o przychylnym nastawieniu do publikowanych treści. Użytkownicy pisali np.: „nie przyjąłem ani jednej dawki”, „w Polsce większa część lekarzy nie uzdrawia, a leczy na zlecenie firm farmaceutycznych”, „za późno się budzą …”.
Informacje podane we wpisach pochodzą z niewiarygodnych źródeł
Zarówno w treści nagrania opublikowanego na TikToku, jak i we wpisach na Facebooku (1, 2, 3, 4), zamieszczono zrzut ekranu z artykułu zatytułowanego „Japonia ogłasza stan nadzwyczajny w związku z »eksplozją nowotworów mRNA«”. Nie dotarliśmy do oryginalnego tekstu. Możliwe, że został już usunięty, ponieważ wyszukiwanie tytułu z pierwotną datą widoczną na zrzucie ekranu (21 kwietnia 2024 roku) nie zwróciło nam rezultatów z oryginalną publikacją.
Jednak cztery dni później, 25 kwietnia 2024 roku, na blogu Lega Artis opublikowano tekst o dokładnie takim samym tytule, jaki widnieje w treściach udostępnionych na Facebooku, na TikToku oraz w serwisie X. To już nie pierwszy raz, kiedy opisujemy dezinformujące treści publikowane przez Lega Artis. Przypomnijmy – jak już wskazywaliśmy – podmiot ten ma być kancelarią prawniczą prowadzącą bloga z informacjami z Polski i ze świata. Jednak jej założyciel nie figuruje w rejestrach adwokatów i radców prawnych. Natomiast rzekomi redaktorzy portalu nie istnieją.
Według analizy „Digital Methods Initiative Winter School”, Lega Artis jest częścią internetowej sieci stron, które pozyskują treści m.in. od rosyjskiej RIA Novosti. Jak wskazaliśmy w jednej z poprzednich analiz na łamach Demagoga, strona ta publikuje rosyjską propagandę.
Japonia nie ogłosiła stanu nadzwyczajnego ani nie wycofała się ze szczepień
Jak widać, informacja na temat rzekomego stanu nadzwyczajnego w Japonii pochodzi z niewiarygodnych źródeł. Co istotne, jest ona po prostu nieprawdziwa. Do tej sprawy oraz do jej podobnych odnosiła się m.in. agencja Reuters.
Japonia nie ogłosiła stanu nadzwyczajnego ani nie wycofała się ze szczepień przeciw COVID-19. Jedynie japoński minister zdrowia ogłosił, że od 1 kwietnia 2024 roku szczepionki przeciw tej chorobie nie będą już refundowane. Oznacza to, że osoby, które będą chciały się zaszczepić, będą musiały zapłacić za swoją profilaktykę.
Japonia korzysta obecnie ze szczepień produkowanych przez trzy podmioty. Są to: Pfizer/BioNTech, Moderna, a także japońska firma Daiichi Sankyo, która również wyprodukowała własny preparat szczepionkowy.
Brak wiarygodnych dowodów na „eksplozję nowotworów mRNA” w Japonii
W wypowiedzi japońskiego ministra zdrowia na temat szczepień nie było też mowy o „eksplozji nowotworów mRNA”. Brak również innych dowodów na to, by w Japonii występowało obecnie takie zjawisko. Taki termin nie jest zresztą rozpoznawany przez medycynę opartą na dowodach. Przeciwnie, wciąż trwają prace nad opracowaniem szczepionek typu mRNA, które mają zapobiegać rozwojowi nowotworów. W ostatnim czasie postęp tych prac jest bardzo dynamiczny.
Na łamach Demagoga weryfikowaliśmy już informacje na temat rzekomych nietypowych nowotworów, które miałyby być związane z przyjęciem szczepionek przeciw COVID-19. W niektórych przekazach były one nazywane „turbo nowotworami”.
Nie ma (1, 2, 3) wiarygodnych dowodów na to, że „turbo nowotwory” są prawdziwym zjawiskiem, co potwierdzały również inne organizacje factcheckingowe, np. Reuters Fact Check, AFP Fact Check czy Fact Check.org, a także instytucje zajmujące się zdrowiem, m.in. Memorial Sloan Kettering Cancer Center i Public Health Communications Collaborative (PHCC).
W przeszłości ruchy antyszczepionkowe naraziły zdrowie Japończyków
W kontekście szczepień i nowotworów w Japonii warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Jak wynika z artykułu opublikowanego w czasopiśmie naukowym „Lancet”, w 2013 roku japoński rząd wycofał się z promowania ogólnopopulacyjnych szczepień przeciw HPV – wirusowi zwiększającemu ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Według magazynu „Science”, japoński rząd zdecydował się na ten krok pod wpływem nacisków ze strony antyszczepionkowych aktywistów.
Analiza opublikowana w czasopiśmie „Lancet” wskazuje, że w okresie od 2013 do 2019 roku decyzja ta kosztowała Japonię 24,6–27,3 tys. dodatkowych (możliwych do zapobiegnięcia dzięki szczepieniu) nowotworów szyjki macicy. Z tego 5–5,7 tys. przypadków zakończyło się zgonem.
Publikacja ta pochodzi z 2020 roku. Dwa lata później, w 2022 roku, Japonia przywróciła „proaktywną rekomendację” szczepień. Jednak według „Science”, wszystkich szkód wywołanych wcześniejszymi decyzjami nie da się naprawić.
W nagraniu pojawiają się dezinformujące informacje i narracja spiskowa
Jedną z osób, które rozpowszechniały w Japonii dezinformujące treści na temat szczepień, był prof. Masayasu Inoue, który w przeszłości pracował na Osaka City University. Twierdził on np., że COVID-19 rozprzestrzenia się drogą oralno-fekalną (w rzeczywistości jest to przede wszystkim droga kropelkowa). Jego wypowiedź została użyta również w nagraniu opublikowanym na TikToku.
W materiale tym padają słowa: „Traktatom pandemicznym, zmianom międzynarodowych przepisów zdrowotnych, szczepionkom genetycznym, plandemii, kontroli informacji i deklarujemy wyeliminowanie tego wszystkiego. Postacie takie jak Tedros, Schwab i Biden są przedstawicielami Nowego Porządku Świata – powiedział profesor Masayasu Inoue” [czas nagrania 0:00].
W zasadzie wszystkie elementy tej wypowiedzi: od „plandemii” po „Nowy Porządek Świata” są elementami narracji spiskowej, do której odnosiliśmy się już w przeszłości. To dodatkowo podważa wiarygodność publikowanych tu treści. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszych poprzednich analizach.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
