Fake news w pigułce

Na facebookowym fanpage’u Jasna Strona Mocy 11 września 2023 roku opublikowano film, w którym nieprawdziwe informacje na temat zamachu terrorystycznego na World Trade Center z 11 września 2001 roku powiązano z fałszywymi doniesieniami na temat katastrofy Smoleńskiej z 2010 roku i teorią spiskową o NATO. W nagraniu słyszymy, że za zamachem na WTC z 2001 roku w rzeczywistości stoi rząd USA: „Kto potrzebował tego aktu terroru? (…) To rząd USA potrzebował pretekstu do rozpętywania kolejnych wojen” (czas nagrania 3:16). W materiale pada także stwierdzenie, że katastrofa smoleńska to w rzeczywistości spisek, którego celem było wywołanie wojny z Rosją: „Smoleńsk to jest przygotowanie do wojny z Rosją. To również była fałszywa flaga (chodzi o tajną operację, za którą odpowiedzialność przypisuje się innemu państwu – przyp. Demagog)”, (czas nagrania 1:00). 

W filmie pojawiają się także nieprawdziwe informacje na temat NATO: „Głównym twórcą piekła na ziemi jest organizacja NATO (…). USA i NATO to główny światowy terrorysta i ludobójca. Głównym ich celem jest rozpętanie III wojny światowej” (czas nagrania 16:39).

Źródło: www.facebook.com

Post cieszył się sporym zainteresowaniem internautów – zareagowano na niego ponad 200-krotnie, dodatkowo udostępniono go niemal 200 razy. Z wypowiedzi opublikowanych w sekcji komentarzy wynika, że niektórzy użytkownicy Facebooka uwierzyli w informacje zawarte w nagraniu. „Amerykanie to ludobójcy i mordercy” – napisano w jednym z nich. W innym czytamy: „Super pokazane jak bylo”. Na podatny grunt pada także narracja spiskowa wymierzona w NATO. W jednym z komentarzy napisano: „(…) Ludzie obudzcie się, my Polacy nie chcemy tu w Polsce amerykanow ani i NATO. Tu jest Polska a nie Ukraina (…). Niech żyje wolna Polska”.

Czy to Amerykanie przygotowali atak terrorystyczny na Nowy Jork? Nie, to terroryści z Al-Ka’idy

Film udostępniono 11 września 2023 roku w dzień 22. rocznicy terrorystycznego ataku na WTC w Nowym Jorku, to samo nagranie jest starsze. „Choć minęło już 16 lat, prawda o tym akcie terroru jest skrywana, a oficjalna wersja to jest po prostu bzdura” – słyszymy w filmie (czas nagrania 00:09). Z informacji, które znalazły się w dalszej części materiału, wynika, że jego część mogła powstać rok wcześniej, w 2016 roku: „15 lat temu (…) zobaczyłem zdjęcie Busha i coś mi nie pasowało” (czas nagrania 12:36).

W materiale wideo pojawią się znane i opisywane już przez nas nieprawdziwe twierdzenia na temat zamachu na WTC z 11 września 2001 roku. Wśród nich pojawia się informacja, że to nie terroryści, ale same władze USA zaatakowały swój kraj, by znaleźć pretekst do wojny z państwami islamskimi.

W nagraniu słyszymy, że atak na WTC „to była jedna wielka operacja militarna” (czas nagrania 00:37). „Kto potrzebował tego aktu terroru? (…) To rząd USA potrzebował pretekstu do rozpętywania kolejnych wojen” (czas nagrania 3:16). W materiale wideo słyszymy: „Rząd [amerykański – Demagog], tajne służby stwarzają problem: zburzenie WTC. Jest wielu zabitych. Winą obciąża się islamistów. Społeczeństwo czuje gniew i chęć zemsty. Coś z tym trzeba zrobić. Rząd USA daje rozwiązanie: zaatakujemy państwa islamskie, czyli wojna” (czas nagrania 13:36).

Nie jest prawdą, że to amerykański rząd przygotował atak terrorystyczny na USA we wrześniu 2001 roku. Zamachu dokonali terroryści Al-Ka’idy, muzułmańskiej organizacji terrorystycznej założonej w 1988 roku m.in. przez Usamę Ibn Ladina (Osama bin Laden), który ostatecznie został zabity w wyniku amerykańskiej operacji wojskowej 1 maja 2011 roku. 

Przygotowania terrorystów z Al-Ka’idy do zamachu terrorystycznego z 11 września 2001 i ich sam przebieg jest znany. Informacje te są ogólnodostępne.

Dlaczego w World Trade Center stopiła się stal?

Rzekomym dowodem na spisek ma być m.in. fakt zawalenia się dwóch wież WTC, które – według nagrania – zostały specjalnie wyburzone, a nie zawaliły się w wyniku ataku terrorystycznego. „Zburzenie WTC to była wielka operacja służb specjalnych USA (…). To przypomina zaplanowane wyburzenie. Wygląda tak, jakby zespół wyburzający odpalił ładunki” – słyszymy (czas nagrania 5:48). W materiale podawano, że „Gdyby budynek zawalił się rzeczywiście z powodu pożaru, to by to zupełnie inaczej wyglądało. Mielibyśmy widoczny szkielet metalowy, który nie topi się od ognia” – powiedziano (czas nagrania 8:45). 

Czy pożar nie mógł stopić stali? Te twierdzenia nie są prawdziwe, ponieważ stal topi się w temperaturze ok. 1 500°C, natomiast paliwo do silników odrzutowych płonie w temperaturze od 425°C do 815°C. Według serwisu Popular Mechanics  eksperci zgodzili się, że stalowe ramy wież nie musiały się stopić, aby spowodować zawalenie się budynków. Opisali to także eksperci z amerykańskiego Narodowego Instytutu Standaryzacji i Technologii (National Institute of Standards and Technology).

Stalowe ramy straciły część wytrzymałości konstrukcyjnej, do czego wystarcza niższa temperatura (ok. 600°C, aby stal straciła 50 proc. swojej wytrzymałości). Serwis Popular Mechanics, który przyjrzał się popularnym mitom na temat ataku na WTC z 2011 roku, podkreśla też, że paliło się nie tylko paliwo, lecz także wyposażenie budynku, dlatego szacuje się, że  temperatura mogła dochodzić nawet do 1 000°C.

Czy ludzie nie widzieli samolotów, bo to „grafika”? Wszystkie dowody temu przeczą

Dodatkowo w materiale pojawia się informacja, że „samoloty to była grafika komputerowa”, a „ludzie będący na ziemi nie widzieli samolotów” (czas nagrania 6:44). Jednak wbrew twierdzeniu z filmu ludzie na ziemi widzieli samoloty uderzające w wieże WTC. Każdy może przekonać się o tym samodzielnie, oglądając nagranie „50 Views of Plane Impact in South Tower | 9/11 World Trade Center (2001)” (z ang. „50 ujęć uderzenia samolotu w wieżę południową | 9/11 World Trade Center (2001)”), opublikowane na YouTubie. 

Katastrofa smoleńska to „fałszywa flaga”? Fake news!

Nagranie łączy zamach terrorystyczny na WTC z 2001 roku z katastrofą smoleńską z 2010 roku. W wideo słyszymy: „To była jedna wielka operacja militarna. Podobnie jak Smoleńsk” (czas nagrania 00:37). Następnie pojawia się plansza, na której napisano: „Smoleńsk – Fałszywa Flaga. Tak jak WTC 911. Przygotowania do III wojny światowej” (czas nagrania 00:42). W tym samym materiale sugeruje się, że za katastrofę smoleńską odpowiada – podobnie jak za atak terrorystyczny na WTC – amerykański rząd. „Smoleńsk to jest przygotowanie do wojny z Rosją. To również była fałszywa flaga. Wszyscy, którzy coś konkretnego na ten temat wiedzieli, już nie żyją” – słyszymy (czas nagrania 1:00).

W materiale wideo nie przedstawiono żadnych wiarygodnych dowodów na potwierdzenie, że za katastrofą lotniczą w Smoleńsku z 10 kwietnia 2010 roku stoi amerykański rząd. Natomiast raport Międzypaństwowego Komitetu Lotniczego (MAP) i raport tzw. Komisji Millera zgadzaja się co do tego, że katastrofa była wypadkiem. Główna różnica sprowadzała się do jego przyczyn. Raport MAP przypisywał odpowiedzialność członkom załogi statku powietrznego, natomiast raport tzw. Komisji Millera stwierdzał, że do wypadku przyczyniły się również błędy ze strony rosyjskich kontrolerów lotu oraz uchybienia ze strony lotniska. W 2022 roku Jarosław Kaczyński zadeklarował, że istnieją dowody potwierdzające, że w Smoleńsku mogło dojść do wybuchu i do zamachu ze strony rosyjskiej, jednak wciąż nie jest to pewne. 

Celem NATO jest depopulacja? Nie, to sojusz obronny

W filmie pojawiają się także nieprawdziwe informacje na temat NATO. „Głównym twórcą piekła na ziemi jest organizacja NATO (…). USA i NATO to główny światowy terrorysta i ludobójca. Głównym ich celem jest rozpętanie III wojny światowej (…) Finałem ich zbrodniczej działalności ma być depopulacja ludności do pół miliarda. Planują wymordować 90 proc. populacji ludzkiej i ma powstać jedno wielkie super państwo oficjalnie ze światowym rządem” – słyszymy (czas nagrania 16:39).

Twierdzenie z nagrania, że „NATO to główny światowy terrorysta i ludobójca”, którego „celem jest rozpętanie III wojny światowej” nie ma pokrycia w faktach. Obecnie do NATO należy 30 państw, które dobrowolnie postanowiły dołączyć do Sojuszu, m.in. dostrzegając w nim gwarancję swojego bezpieczeństwa. Drogę wejścia w struktury NATO i relacje poszczególnych członków z USA reguluje dokument z 4 kwietnia 1949 roku:

NATO jest sojuszem defensywnym (czyli obronnym), a nie – ofensywnym.

Warto pamiętać, że w sieci pojawia się wiele nieprawdziwych informacji na temat NATO, o czym przeczytasz w innych naszych analizach (1, 2, 3, 4). Deprecjonowanie działań NATO poprzez przedstawianie go jako organizacji mającej ofensywne zamiary jest elementem rosyjskiej propagandy i dezinformacji [„GLOBSEC Trends 2023: United we (still) stand”, s. 10].