Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
[Imponderabilia] PiS kupował haubice z Korei. Czy mógł kupić polskie?
[Imponderabilia] PiS kupował haubice z Korei. Czy mógł kupić polskie?
![]()
A co robił PiS? Kupował haubice z Korei, a miał wtedy możliwość, bo tutaj prawo europejskie na to pozwala, do tego, żeby kupować haubice KRAB, które są nasze i jeszcze są do tego lepsze, robione w Stalowej Woli.
- W okresie rządów PiS podpisano trzy umowy (1, 2, 3) na armatohaubice KRAB, produkowane w Hucie Stalowa Wola. Ich produkcja jest obecnie możliwa dzięki wykorzystaniu koreańskich podwozi do armatohaubic K9.
- W lipcu 2022 roku ówczesny wicepremier Mariusz Błaszczak zatwierdził też umowę ramową na koreańskie armatohaubice K9. Jak tłumaczył, Huta Stalowa Wola nie miała wystarczających możliwości produkcyjnych, by zaspokoić potrzeby polskiej armii. Ostatecznie dostawa armatohaubic KRAB dla polskiego wojska opóźniła się, ponieważ Stalowa Wola zaczęła produkować haubice KRAB dla Ukrainy.
- Błaszczak zapowiadał również, że od 2026 roku K9 będą produkowane w Polsce. W 2023 roku zawiązało się w tym celu polsko-koreańskie konsorcjum. W maju 2024 roku przedstawiciele polskich i koreańskich firm podpisali list intencyjny przewidujący ocenę możliwości wykorzystania podwozia haubicy KRAB do nowych wersji K9.
- Rafał Trzaskowski pominął fakt, że choć w okresie rządów PiS podpisano umowę na armatohaubice K9, to rząd kupował także armatohaubice KRAB i zakładał na przyszłość produkcję K9 w Polsce. Dlatego jego wypowiedź oceniamy jako manipulację.
Polskie armatohaubice na koreańskich podwoziach
Pierwsze wyprodukowane w Stalowej Woli haubice KRAB zostały uroczyście, lecz tylko symbolicznie, przekazane Wojsku Polskiemu w 2016 roku. Kontrakt na opracowanie prototypu zawarto osiem lat wcześniej. Podpisany w 2012 roku aneks do umowy sprawił, że objęła ona nie tylko testy broni w wojskowych ośrodkach badawczych, ale po akceptacji ich wyników – także dostarczenie pierwszych pojazdów. Doszło do tego w 2017 roku. Realizacja tego etapu pozwoliła przejść do seryjnej produkcji wspomnianych armatohaubic.
Co istotne, wyprodukowane pojazdy zostały ostatecznie wyposażone w koreańskie podwozie z armatohaubicy K9. W trakcie przeprowadzonych w 2013 roku testów pierwszych egzemplarzy broni wykryto, że na wytworzonych w Polsce podwoziach pojawiły się mikropęknięcia. Dlatego też rok później zdecydowano się podpisać ze spółką Samsung Techwin (obecnie Hanhwa) umowę na zakup armatohaubic z Korei, a następnie – na produkcję tego elementu w Polsce.
PiS równocześnie zamawiał haubice KRAB i K9
Pierwszą umowę na seryjne dostawy armatohaubic KRAB podpisano w 2016 roku, gdy władzę w Polsce sprawował rząd Zjednoczonej Prawicy. Zamówiono wówczas 96 szt. tej broni. Umowę na kolejne 48 pojazdów podpisano w 2022 roku. Rok później zatwierdzono z kolei umowę ramową na kolejne 152 haubice KRAB. Już po zmianie rządów, na podstawie tej umowy, w 2024 roku zawarto kontrakt na dostawę 96 wozów.
Równolegle, w lipcu 2022 roku, kilka miesięcy po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, ówczesny wicepremier Mariusz Błaszczak zatwierdził umowę ramową na dostawę dwóch rodzajów koreańskich armatohaubic K9. W ramach tej umowy polskie wojsko ma łącznie pozyskać 672 pojazdy.
Miesiąc później podpisano umowę wykonawczą na 212 haubic K9, z których do końca marca 2025 roku otrzymano już ponad 120 egzemplarzy. Kolejna umowa wykonawcza, tym razem na 152 haubice, została podpisana w grudniu 2023 roku.
Dlaczego zdecydowano się na zakup koreańskich haubic?
Po podpisaniu umowy ramowej na zakup koreańskiego sprzętu Mariusz Błaszczak zaznaczył, że niezwykle istotny jest krótki czas realizacji dostaw zamówionego uzbrojenia. Zapowiedział także, że zakupi w Polsce tak dużo haubic KRAB, jak tylko jest to możliwe. Powiedział przy tym, że zapotrzebowanie armii jest jednak większe niż możliwości produkcyjne Huty Stalowa Wola (HSW).
W tym samym okresie doszło do opóźnienia w dostawie armatohaubic KRAB zamówionych przez Polskę. W związku z pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę HSW wykorzystywała swoje moce przerobowe do wyprodukowania 54 pojazdów zamówionych dla ukraińskiego wojska.
W związku z tą sytuacją podpisano aneks do umowy na dostawę haubic KRAB dla Wojska Polskiego. Zgodnie z aneksem dostawy pierwotnie planowane na okres do 2024 roku przesunięto na lata 2025–2027.
Huta w Stalowej Woli reaguje na doniesienia medialne
Do doniesień na temat niewystarczających mocy produkcyjnych huty w Stalowej Woli odniósł się w 2023 roku prezes zarządu spółki. Podkreślił, że stanowczo dementuje takie informacje.
Zwrócił uwagę na inwestycje Huty Stalowa Wola w infrastrukturę i w maszyny produkcyjne oraz na wzrost zatrudnienia. „[Huta – przyp. Demagog] przygotowała się do realizacji ogromnych kontraktów zbrojeniowych, przekraczając zdolności produkcyjne innych oferentów w tym samym czasie” – oświadczył niedługo po tym, jak Agencja Uzbrojenia złożyła kolejne zamówienie na koreańskie haubice.
Agencja odniosła się do słów prezesa zarządu HSW i zaprosiła przedstawicieli spółki na spotkanie. W opublikowanym później oświadczeniu podkreślono serdeczne i partnerskie relacje panujące pomiędzy tymi podmiotami.
Spotkanie w Agencji Uzbrojenia z Hutą Stalowa Wola S.A.
1 grudnia br., w Agencji Uzbrojenia, odbyło się spotkanie z przedstawicielami Huty Stalowa Wola S.A.
„Moją intencją nie było w jakikolwiek sposób podważenie bardzo dobrych relacji między #HSW S.A. a #AgencjaUzbrojenia.… pic.twitter.com/bb2CO3orBR
— Agencja Uzbrojenia (@AgencjaUzbr) December 1, 2023
Ministerstwo zapowiada produkcję koreańskich haubic w Polsce
Docelowo nie tylko serwis haubic K9, lecz także ich produkcja mają odbywać się w Polsce. Po podpisaniu umowy ramowej na zakup koreańskich haubic Ministerstwo Obrony Narodowej zapowiedziało, że pierwsze ich egzemplarze mają powstać w Polsce już w 2026 roku. W tym celu w 2023 roku zawiązało się polsko-koreańskie konsorcjum.
Rok później przedstawiciele obu stron podpisali list intencyjny przewidujący m.in. ocenę możliwości wykorzystania podwozia haubic KRAB do nowych wersji K9. W kwietniu 2025 roku podpisano umowę na dostawę do Polski koreańskich zespołów napędowych do haubic.
W 2022 roku MON zapowiedziało, że w dalszej perspektywie planowane jest opracowanie polsko-koreańskiej haubicy samobieżnej nowej generacji.
Jak powstawały armatohaubice KRAB?
Pierwsze przygotowania do produkcji polskich systemów artyleryjskich rozpoczęły się na początku lat 90. ubiegłego wieku. Miały być one opracowane we współpracy z zagranicznym producentem. Dlatego też w następstwie przetargu, przeprowadzonego pod koniec dekady, podpisano umowę z brytyjską firmą, która udzieliła polskiej stronie licencji na produkcję wież strzelniczych.
Na kolejnym etapie brytyjskie wieże osadzono na polskim podwoziu, w wyniku czego w 2001 roku w Stalowej Woli powstał pierwszy prototyp armatohaubicy KRAB. Po 2013 roku podwozie polskiej produkcji zastąpiono koreańskim odpowiednikiem. Pierwsze dostawy tego uzbrojenia dla wdrożeniowych oddziałów polskiego wojska zakończono w 2017 roku.
Armatohaubice KRAB są wykorzystywane także przez wojska ukraińskie do obrony przed rosyjską agresją. Pojazdy zostały Ukrainie częściowo sprzedane, a częściowo przekazane w ramach pakietów pomocowych. Broń ta zebrała pozytywne opinie wśród korzystających z niej żołnierzy (np. 1, 2, 3, 4), a ukraińskie ministerstwo obrony narodowej określiło ją mianem „koszmaru dla okupantów”.
Ukrainian Advent Calendar: Day 2
Today, we want to express our gratitude to Polish partners at @MON_GOV_PL for their constant support and, in particular, for providing us with AHS Krab self-propelled howitzer.
Krab became one of the first 155mm artilleries in service with… pic.twitter.com/xU70Hm5ApP
— Defense of Ukraine (@DefenceU) December 2, 2023
Demagog współpracuje z kanałem „Imponderabilia”
W ramach współpracy z Karolem Paciorkiem, prowadzącym kanał „Imponderabilia”, sprawdzamy wypowiedzi kandydatów na prezydenta – gości jego kanału. Skróty naszych analiz zobaczysz w nagraniu rozmowy z kandydatem. Ich pełne wersje przeczytasz na naszej stronie.
Program Fact-Checking and Countering Disinformation: Poland’s 2025 Presidential Election jest prowadzony przez Stowarzyszenie Demagog dzięki wsparciu EMIF zarządzanemu przez Calouste Gulbenkian Foundation. Wyłączna odpowiedzialność za wszelkie treści wspierane przez European Media and Information Fund (EMIF) spoczywa na autorach i niekoniecznie musi odzwierciedlać stanowisko EMIF i Partnerów Funduszu, Calouste Gulbenkian Foundation i European University Institute.
Przekaż nam 1,5% podatku!
Masz prawo do prawdy. Pomóż nam ją chronić!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter