Zmiana władzy pretekstem do wypłaty środków?

„Szantaż polityczny” – tak działanie Unii Europejskiej wobec Polski określił Patryk Jaki. 21 listopada w Parlamencie Europejskim toczyła się debata na temat łamania praworządności oraz naruszeń niezależności wymiaru sprawiedliwości na Węgrzech. W trakcie dyskusji głos zabrał europoseł Jaki, który zestawił sytuację Warszawy i Budapesztu. Fragment przemówienia polityk zamieścił na TikToku, gdzie materiał zyskał ponad 270 tys. wyświetleń.

Zdaniem Jakiego UE bezpodstawnie szantażowała Węgry i uzależniała wypłatę środków z Funduszu Odbudowy od wprowadzenia zmian z zakresu praworządności. Identyczny przypadek szantażu ma dotyczyć Polski. 

Jaki sugeruje, że UE pod płaszczykiem praworządności wstrzymywała wypłatę środków dla Polski. W jego przekonaniu to nie o praworządność toczy się spór. Chodzi o kwestie stricte polityczne. W Polsce w połowie grudnia najprawdopodobniej do władzy dojdzie Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga i Lewica. Na czele nowego rządu ma stanąć Donald Tusk.

Państwa wnioskowały o dodatkowe środki. Wśród nich Polska

Zmiana polityczna ma stanowić rzekomy pretekst do wypłaty środków. Czy aby na pewno? Zbieg wydarzeń w czasie nie oznacza automatycznie zależności przyczynowo-skutkowej. Zacznijmy od początku.

To unijny projekt mający na celu uniezależnienie państw od paliw kopalnych z Rosji oraz wsparcie zrównoważonej transformacji energetycznej. Wniosek o dodatkowe wsparcie w tym obszarze złożyła również Grecja, Portugalia i Słowenia.

Państwa członkowskie mogły wnioskować o dodatkowe środki do 31 sierpnia. Zobowiązania zawarte we wnioskach muszą zostać podjęte do końca tego roku.

Wypłata środków dla Polski to efekt starań PiS

Wypłata zaliczki w wysokości 550 mln euro z dodatkowej puli środków nie była w tym przypadku zależna od osiągnięcia przez Polskę kamieni milowych. Informację tą przekazał korespondent TVN24 w Brukseli. 

Podana wówczas informacja pochodziła z nieoficjalnych źródeł. Wiemy, że jest to prawda. 21 listopada – w dniu debaty w PE – ministerstwo funduszy i polityki regionalnej poinformowało, że Polska otrzyma środki z Funduszu Odbudowy, niezależnie od spełnienia kamieni milowych.

Stało się tak na skutek decyzji KE. Zmieniła się jednak kwota. Polska otrzyma nie 550 mln euro, a 5,1 mld euro zaliczki. Pieniądze zostaną wypłacone, gdy zgodę na wypłatę wyrazi Rada Unii Europejskiej.

Praworządność odchodzi w niepamięć? To nieprawda

Rozmowy w sprawie przyznania środków prowadziło ministerstwo pod kierownictwem Grzegorza Pudy z PiS. „Wypłata tych środków to przede wszystkim efekt wielomiesięcznej pracy oraz bardzo skutecznych działań urzędników Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej” – zaznaczył minister.

Wypłata pozostałych środków będzie zależeć od realizacji przez Polskę kamieni milowych. Donald Tusk po spotkaniu z szefową KE podkreślił, że kamienie milowe pozostają do wypełnienia, a „nowy rząd będzie musiał wykazać się zdolnością do przywracania praworządności w Polsce”.