Biejat: „Walka z kryzysem klimatycznym zamieniła się w walkę z lewactwem”

Magdalena Biejat gościła w podcaście „Lepszy Klimat”. Kandydatka Nowej Lewicy w rozmowie z Pauliną Górską mówiła m.in. o związku ochrony przyrody z bezpieczeństwem kraju oraz o wpływie suszy i kosztów energii na wysokie ceny żywności.

Biejat podkreśliła, że Europa jest najszybciej ocieplającym się kontynentem (to prawda), lecz wciąż wydobywa i importuje paliwa kopalne. Zdaniem polityczki doszło do sytuacji, w której jesteśmy uzależnieni od sprowadzania paliw kopalnych z państw trzecich. Według Eurostatu wskaźnik zależności energetycznej UE w 2023 roku wynosił 58 proc., a Polski: 48 proc.

Według Magdaleny Biejat zbyt mało mówi się o sytuacji, w której Europa nadal wydaje więcej środków na import paliw kopalnych z Rosji niż na pomoc Ukrainie [czas nagrania 48:40]. Najnowsze dane tego jednak nie potwierdzają, a sytuacja od wybuchu pełnoskalowej wojny się zmieniła.

Ile wydajemy na pomoc dla Ukrainy i na paliwa kopalne z Rosji?

Na to, że Europejczycy przeznaczają na import rosyjskich paliw więcej niż na pomoc Ukrainie, zwracał uwagę miesiąc wcześniej także prezydent USA Donald Trump (1, 2). 

Media przywoływały (1, 2, 3, 4) wówczas raport Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA), według którego wartość importu paliw kopalnych z Rosji do Unii Europejskiej wyniosła w 2024 roku 21,9 mld euro i przewyższyła wartość pomocy finansowej przekazanej przez UE Ukrainie, która według Kilońskiego Instytutu Badań nad Gospodarką Światową wyniosła w 2024 roku 18,7 mld euro.

Analitycy z CREA porównali jednak wydatki na import paliw kopalnych jedynie z wartością pomocy finansowej UE dla Ukrainy. Podana kwota 18,7 mld euro nie obejmuje wsparcia wojskowego ani pomocy humanitarnej. 

Ile paliwa Unia Europejska importuje z Rosji?

Jeżeli porównamy wydatki Unii Europejskiej na import paliw kopalnych z Rosji z pomocą udzieloną Ukrainie przez państwa członkowskie oraz instytucje UE od rozpoczęcia pełnoskalowej inwazji Rosji w Ukrainie, to wartość importu jest rzeczywiście wyższa. Jednak Magdalena Biejat mówi o bieżącej sytuacji, twierdząc, że nadal płacimy więcej Rosji, niż wydajemy na pomoc Ukrainie.

Według CREA do 6 kwietnia br. państwa Unii Europejskiej wydały na rosyjskie paliwa kopalne ponad 207 mld euro. Jednocześnie do końca 2024 roku, według danych Kilońskiego Instytutu Badań nad Gospodarką Światową, Europa przekazała Ukrainie pomoc o wartości 132,3 mld euro, a sama UE (bez Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Islandii i Norwegii) – ok. 113 mld euro. Z kolei zgodnie ze statystykami Unii Europejskiej wartość pomocy osiągnęła 143 mld euro.

Czy sankcje wobec Rosji są w pełni skuteczne?

Import rosyjskich paliw kopalnych do Unii Europejskiej spada i obecnie jest ponad połowę mniejszy pod względem wartości w porównaniu do poziomów sprzed inwazji. 

Nie wszyscy jednak uważają, że sankcje są wystarczająco skuteczne. Isaac Levi, lider zespołu ds. polityki i analizy energetycznej Europa–Rosja w CREA, stwierdził, że z powodu niewystarczających sankcji, braku ich egzekwowania oraz luk w prawie Rosja od początku inwazji w Ukrainie zarobiła już ponad 825 mld euro na eksporcie paliw kopalnych. 

Zdaniem badaczy z CREA kluczowe dla obniżenia dochodów Rosji z eksportu jest objęcie skutecznymi sankcjami floty cieni, czyli przestarzałych statków, które nielegalnie transportują ropę. W trzecim roku wojny odpowiadały za 61 proc. rosyjskiego eksportu drogą morską.

Unia Europejska przyjęła 24 lutego 2025 roku kolejny pakiet sankcji wobec Rosji. W jego zakres wchodzą również działania, które mają ograniczyć obchodzenie sankcji. Na listy sankcyjne dopisano m.in. 74 statki, które są częścią floty cieni, oraz 53 firmy wspierające rosyjski kompleks militarno-przemysłowy lub zajmujące się obchodzeniem sankcji.

Program Fact-Checking and Countering Disinformation: Poland’s 2025 Presidential Election jest prowadzony przez Stowarzyszenie Demagog dzięki wsparciu EMIF zarządzanemu przez Calouste Gulbenkian Foundation. Wyłączna odpowiedzialność za wszelkie treści wspierane przez European Media and Information Fund (EMIF) spoczywa na autorach i niekoniecznie musi odzwierciedlać stanowisko EMIF i Partnerów Funduszu, Calouste Gulbenkian Foundation i European University Institute.

Przekaż nam 1,5% podatku!

Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583

Sprawdź jak przekazać!