Trzaskowski o wsparciu Ukrainy przez Europę i USA

Na konferencji dla dziennikarzy zagranicznych prezydent Warszawy i kandydat na prezydenta Polski mówił o wsparciu finansowym dla Ukrainy. Trzaskowski przytoczył dane o kwotach wydanych przez USA i Europę. Podkreślił, że „nie mamy się czego wstydzić”, bo pomagaliśmy Ukrainie. 

Polityk mówił o tym w kontekście zwiększania wydatków na obronność, budowania wspólnego stanowiska z partnerami w Europie w kwestiach bezpieczeństwa, a także przekonywania nowej administracji prezydenta USA Donalda Trumpa, że bezpieczna Europa i niepodległa Ukraina leżą również w amerykańskim interesie.

Europa przekazała najwięcej

Warto też spojrzeć na dane o najwyższym procencie PKB przekazanym na pomoc, ponieważ uwzględniają one wielkość gospodarek. W tej kategorii przodują Estonia i Dania, które wydały na wsparcie ponad 2 proc. swojego PKB. Polska przeznaczyła 0,8 proc. swojego PKB.

Pod względem rodzajów przekazywanej broni Polska jest krajem, który wysłał Ukrainie najwięcej czołgów (354 szt.). USA przekazało najwięcej wozów bojowych, wyrzutni rakietowych i haubic. Z Niemiec wysłano najwięcej systemów obrony przeciwrakietowej.

Wyliczenia UE

Własne statystyki podała również Unia Europejska. Całkowitą wartość pomocy od momentu rosyjskiej inwazji wyliczono na 135 mld euro. Na tę kwotę składają się: 67,7 mld euro udostępnione na cele ekonomiczne, finansowe i społeczne przez kraje członkowskie w ramach Team Europe, 49,2 mld – na wsparcie militarne i ok. 17 mld – na wsparcie dla krajów członkowskich goszczących obywateli Ukrainy.

Pierwsza grupa to głównie pomoc makrofinansowa (67,7 mld), ale też pożyczki i pomoc humanitarna. Z kwoty przeznaczonej na pomoc militarną 43,1 mld euro pochodzi od państw członkowskich w formie pomocy dwustronnej, a reszta – ze specjalnego funduszu.

Część środków na pomoc pochodzi z zamrożonych aktywów rosyjskich. W zeszłym roku UE wykorzystała 35 mld euro z tego źródła na pożyczkę dla Ukrainy.

Amerykański Kongres wylicza inaczej

Dane o pomocy udzielonej przez USA zgromadził i przedstawił Kongresowi Inspektor Generalny w Departamencie Obrony. Raport dotyczył początkowo amerykańskiej misji w Europie (Atlantic Resolve), która była odpowiedzią na rosyjską agresję wobec NATO jeszcze po aneksji Krymu w 2014 roku, a po rosyjskiej inwazji w 2022 roku cele tej misji zostały zaktualizowane (str. 3).

Kwoty podane w raporcie dotyczą okresu od 2022 roku do pierwszego kwartału 2025 roku. Co jednak istotne, amerykański raport rozlicza tu środki inaczej – uwzględniając także pieniądze, które nie popłynęły bezpośrednio do Ukrainy, ale np. zostały przeznaczone na inne cele tej misji, czyli na zwiększenie obecności militarnej w Europie (str. 30).

Według tego raportu Kongres USA przeznaczył na wsparcie Ukrainy ok. 182 mld dolarów, z czego wypłacono ok. 83 mld, ok. 97 mld jest w formie zobowiązań lub funduszy czekających na zobowiązanie (str. 29), natomiast 2,7 mld dolarów wygasło.

Większość środków (ok. 124 mld dolarów) została przeznaczonych na pomoc w ramach Departamentu Obrony, a 40 mld dolarów pochodzi z USAID, czyli z agencji rządowej zajmującej się rozwojem międzynarodowym, której budżet i personel są obecnie redukowane przez administrację Trumpa (1, 2, 3).

Co z pomocą w przyszłości?

Dane podane przez Instyt Kiloński zamykają się na 31 grudniu 2024 roku, ale w raporcie podano także zaplanowaną pomocą, która jeszcze nie została wysłana. W przypadku Europy wyliczono ją na ok. 115 mld euro, a w przypadku USA – na ok. 4,8 mld euro.

Od zeszłego roku i ostatnich deklaracji dużo się jednak wydarzyło, m.in. 13 stycznia 2025 roku Unia Europejska ogłosiła pakiet pomocy humanitarnej w kwocie 148 mln euro. Politico natomiast podało informację o planowanym pakiecie militarnym w wysokości 20 mld euro (wcześniej mówiono o kwocie 6 mld euro) – na razie są to jednak tylko spekulacje, decyzja jeszcze nie zapadła.

Jednocześnie Stany Zjednoczone 3 marca wstrzymały całą pomoc dla Ukrainy (1, 2, 3, 4), również tę, która już znajdowała się na terenie Polski i czekała na transport do Ukrainy (1, 2).

Przekaż nam 1,5% podatku!

Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583

Sprawdź jak przekazać!