Eurostat, we wstępnym szacunku z 21 czerwca 2021 roku, dokonał analizy parytetu siły nabywczej w Unii Europejskiej przy użyciu wskaźników ekonomicznych takich jak Produkt Krajowy Brutto (PKB) oraz rzeczywista konsumpcja prywatna (AIC).

W 2020 roku Luksemburg odnotował najwyższy poziom PKB w przeliczeniu na mieszkańca, wynoszący 266 proc. średniej państw członkowskich UE. Na drugim biegunie znalazła się Bułgaria z PKB per capita na poziomie 55 proc. średniej unijnej. Dziesięć państw członkowskich odnotowało poziom PKB na mieszkańca powyżej przeciętnej w UE, z kolei siedemnaście państw poniżej.

Chociaż PKB per capita jest ważnym i powszechnie używanym wskaźnikiem poziomu dobrobytu gospodarczego krajów, konsumpcja prywatna może być bardziej przydatna do porównywania względnego dobrobytu konsumentów w różnych krajach.

Rzeczywista konsumpcja prywatna jest miarą dobrobytu materialnego gospodarstw domowych. Wskaźnik odnosi się do wszystkich towarów i usług faktycznie wykorzystywanych przez gospodarstwa domowe. Obejmuje towary i usługi bezpośrednio przez nie zakupione oraz te świadczone przez instytucje non-profit oraz państwo, takie jak edukacja czy ochrona zdrowia. 

AIC per capita jest zwykle silnie skorelowany z PKB per capita, ponieważ AIC jest w praktyce zdecydowanie największym składnikiem wydatkowym PKB. 

W 2020 roku dziewięć państw UE znalazło się powyżej unijnej średniej. Najwyższą wartość wskaźnika odnotowano w Luksemburgu – 31 punktów proc. powyżej średniej, a najniższą w Bułgarii – 39 punktów proc. poniżej średniej. Na podium znalazły się także Niemcy (23 punktów proc. powyżej średniej) oraz Dania (21 punktów proc. powyżej średniej). Holandia, Austria, Finlandia, Belgia, Szwecja i Francja odnotowały AIC na poziomie od 5 proc do 20 proc. powyżej średniej unijnej.

Źródło: Eurostat

W trzynastu państwach UE wartość AIC jest do 25 punktów procentowych niższa od średniej. W przypadku Cypru, Włoch, Litwy i Irlandii odnotowano wartość AIC do 10 punktów procentowych poniżej średniej, w Hiszpanii, Czechach, Portugalii, Malcie, Polsce, Słowenii różnica wynosi od 11 do 20 punktów procentowych, natomiast w Rumunii, Estonii i Grecji od 21 do 25 punktów procentowych poniżej unijnej średniej. W pięciu krajach członkowskich UE odnotowano AIC niższe od unijnej średniej o przynajmniej 25 punktów procentowych. Wśród nich znajdują się Słowacja, Łotwa, Węgry, Chorwacja i Bułgaria.

Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.