Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Zdrowie 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
7 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
7 min czytania
Kryzysy klimatyczne „zmyślane” co 10 lat? To nieprawda
Fake news W sieci rozpowszechniono materiał wideo, w którym widzimy mężczyznę wyliczającego problemy klimatyczne rzekomo wymyślane co 10 lat. Jak słyszymy w nagraniu, dzieje się tak ze względu na chęć podwyżki podatków. Weryfikujemy te doniesienia.
W sieci rozpowszechniono materiał wideo, w którym widzimy mężczyznę wyliczającego problemy klimatyczne rzekomo wymyślane co 10 lat. Jak słyszymy w nagraniu, dzieje się tak ze względu na chęć podwyżki podatków. Weryfikujemy te doniesienia.
Analiza w pigułce
- Na Facebooku można zobaczyć film na temat tego, że cyklicznie co 10 lat pojawia się nowy, fałszywy problem klimatyczny wymyślony po to, aby podwyższać podatki. Stwierdzenie to ma negować zmianę klimatu oraz jej skutki.
- Wymienione w nagraniu zjawiska są potwierdzone naukowo (np. 1, 2, 3) i stanowią poważny problem wynikający m.in. ze zmiany klimatu. Nie ma dowodów na to, że są one wymyślane celowo, by zwiększać podatki.
Od lat odróżniamy fałsz od prawdy. Pomóż nam działać dalej: przekaż 1,5% podatku Demagogowi! Wpisz w PIT: KRS 0000615583
W mediach społecznościowych często pojawia się dezinformacja klimatyczna. Na łamach Demagoga wielokrotnie weryfikowaliśmy treści, które kwestionowały występowanie np. globalnego ocieplenia.
Tym razem w nagraniu na Facebooku słyszymy: „W latach 70. była to kolejna epoka lodowcowa za 10 lat. W latach 80. były to kwaśne deszcze, które zniszczą wszystkie uprawy w ciągu 10 lat. W latach 90. warstwa ozonowa zostanie zniszczona w ciągu 10 lat. W latach 2000 lodowce stopnieją w ciągu 10 lat. W 2010 wschodnie i zachodnie wybrzeże miało znaleźć się pod wodą z powodu rosnącego poziomu mórz w ciągu 10 lat. Żadna z tych bzdur nie okazała się prawdą, ale za każdym razem skutkowała wyższymi podatkami” [czas nagrania 00:02].
Źródło: Facebook.com, 07.04.2025
Materiał wideo zdobył sporą popularność. Uzyskał 59 tys. wyświetleń, 1,2 tys. udostępnień i 571 reakcji. Wśród komentarzy znajdziemy opinie zgadzające się z tezą podaną w nagraniu [pisownia oryginalna]: „Naiwni choćby żyli kolejne 150 lat i tak w te fakty nie uwierzą! TV i propaganda robi swoje..” czy „I z tym się zgodzę. Przeżyłem już wszystko. Czekam na atak kosmitów”.
Kryzysy klimatyczne tworzy się celowo? Nie, to udowodnione zjawisko
Na początku filmu słyszymy zdanie: „To nie nauka, to polityka” [czas nagrania 00:02]. Następnie osoba wypowiadająca się w materiale wymienia m.in. wzrost poziomu mórz czy topnienie lodowców jako zjawiska, które mają być wymyślane w celu podnoszenia podatków. W nagraniu zakwestionowano zmianę klimatu i wynikające z niej konsekwencje.
Według naukowców z NASA obecne ocieplenie naszej planety postępuje w niezaobserwowanym dotąd tempie od 10 tys. lat. Eksperci badają zmianę klimatyczną na podstawie naturalnych źródeł (np. rdzeni lodowych, skał czy słojów drzew), a także z wykorzystaniem nowoczesnego sprzętu (takiego jak satelity i inne instrumenty).
Zmiana klimatu zachodzi niepokojąco szybko w wyniku m.in. działalności ludzi. Mogą na nią wpływać także czynniki naturalne, jak np. aktywność wulkaniczna. Jednak to głównie działalność człowieka powoduje obecną zmianę klimatu. Liczne badania i analizy (1, 2, 3) przeprowadzone przez ekspertów potwierdzają, że postępująca zmiana klimatu jest faktem.
Epoka lodowcowa miała nastąpić w latach 70.? Wyjaśniamy, jak było naprawdę
W nagraniu słyszymy: „W latach 70. była to kolejna epoka lodowcowa” [czas nagrania 00:04], a następnie: „W roku 2000 lodowce stopnieją w ciągu 10 lat” [czas nagrania 00:25].
Ostatnia epoka lodowcowa, do której odwołuje się autor nagrania, rozpoczęła się w czwartorzędzie, 2,7 mln lat temu. Średnia globalna temperatura wynosiła wówczas ok. 7,8 stopni Celsjusza. Okres ten zakończył się ok. 10 tys. lat temu wraz z ociepleniem się klimatu o około 6 stopni Celsjusza. Naukowcy podkreślają (1, 2), że za zakończenie epoki lodowcowej odpowiadał wzrost ilości promieniowania słonecznego docierającego do Ziemi, spowodowany m.in. przez zmiany orbity Ziemi wokół Słońca.
Poważnym problemem XXI wieku jest szybkie tempo topnienia lodowców, wynikające głównie z globalnego ocieplenia. Jest to proces, który zajmuje dziesięciolecia, a nie jedynie 10 lat. Topnienie lodu lądowego bezpośrednio przyczynia się do podnoszenia globalnego poziomu mórz i oceanów. Woda pochodząca z topniejących lodowców oraz pokryw lodowych zasila istniejące zbiorniki, zwiększając ich objętość poprzez dopływ dodatkowej masy wodnej. Skutkiem tego zjawiska może być podnoszenie poziomu mórz i zalewanie terenów przybrzeżnych.
Dziura ozonowa i kwaśne deszcze to nie mit
Następnie w filmie podano: „W latach 80. były to kwaśne deszcze, które zniszczą wszystkie uprawy w ciągu 10 lat. W latach 90. warstwa ozonowa zostanie zniszczona w ciągu 10 lat” [czas nagrania 00:15].
Od lat 70. do 90. XX wieku ludzie uwalniali do atmosfery znaczne ilości związków chemicznych, które przyczyniały się do degradacji warstwy ozonowej. Konkretnie chodzi o produkcję gazowych freonów, czyli głównie chloro- i/lub fluoropochodnych węglowodorów.
W 1985 roku państwa należące do Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) przyjęły konwencję wiedeńską, a dwa lata później podpisano protokół montrealski. Dokument ten ratyfikowało 197 krajów. Zawarto w nim zobowiązanie do stopniowego wycofywania się z produkcji szkodliwych substancji wpływających na warstwę ozonową. Dzięki szybkiej reakcji naukowców w latach 80. dziura ozonowa nad Antarktydą zaczęła się zmniejszać. Potrzeba jednak wielu dekad, by wróciła do swego pierwotnego stanu.
Przyczyną powstania kwaśnych deszczów są dwutlenek siarki i tlenki azotu, które są wytwarzane m.in. podczas spalania paliw kopalnych. Kwaśne deszcze w latach 80. spowodowały m.in. spadek populacji ryb w Ameryce Północnej i północnej Europie. Dzięki ograniczeniu emisji zanieczyszczeń (zwłaszcza azotu i siarki) można zapobiegać temu zjawisku.
Dziura ozonowa może nasilić promieniowanie UV niebezpieczne dla człowieka, a kwaśne deszcze mogą doprowadzić do degradacji środowiska. Oba zjawiska są poważnymi problemami klimatycznymi zagrażającymi zarówno przyrodzie, jak i zdrowiu ludzi.
Naukowcy potwierdzają — poziom mórz wzrasta
W materiale wideo zakwestionowano również wzrost poziomu mórz. Według danych NASA poziom mórz na świecie podnosi się w wyniku zmiany klimatycznej, do której w dużym stopniu przyczynia się działalność człowieka. Obecne tempo tego wzrostu jest bezprecedensowe – nie obserwowano podobnego w ciągu ostatnich 2,5 tys. lat.
Na stronie Narodowej Agencji Oceanów i Atmosfery (NOAA) możemy przeczytać:
„Od 1880 roku średni globalny poziom morza wzrósł o ok. 8–9 cali (21–24 cm). Wzrost poziomu wody wynika głównie z topnienia lodowców i pokryw lodowych oraz rozszerzania się wody morskiej w miarę jej nagrzewania. W 2023 roku średni globalny poziom morza był wyższy o 101,4 mm (3,99 cala) niż poziom z 1993 roku, co czyni go najwyższą średnią roczną w zapisie satelitarnym (od 1993 roku do chwili obecnej)”.
Zmiana klimatu to wymyślony problem?
Na końcu nagrania pojawia się wypowiedź: „Żadna z tych bzdur nie okazała się prawdą, ale za każdym razem skutkowała wyższymi podatkami” [czas nagrania 00:38].
Skutki zmiany klimatu, np. topnienie lodowców czy wzrost poziomu mórz, nie są celowo wymyślane, by zwiększać podatki. Opodatkowanie ekologiczne to mechanizm fiskalny od lat używany na całym świecie w celu m.in. ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i promowania działań proekologicznych.
Zmiana klimatu i jej skutki to potwierdzony przez naukowców problem, który jest spowodowany m.in. działalnością ludzi. Może powodować ograniczenia w dostępie do wody i żywności, wymieranie gatunków czy ekstremalne zjawiska pogodowe (jak np. fale upałów).
Przekaż nam 1,5% podatku!
Masz prawo do prawdy. Pomóż nam ją chronić!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
