Analiza w pigułce

Temat żywności zawierającej owady już w przeszłości wywoływał wiele kontrowersji. Wokół niego pojawiały się też fałszywe treści, m.in. o tym, że Unia Europejska rzekomo planowała zmusić konsumentów do spożywania takiego jedzenia (1, 2) lub nie informowała o tym, że takie produkty wprowadzono na rynek (1, 2). W sieci natknęliśmy się na kolejną informację na ten temat.

„Unia Europejska zezwoliła na zmielone robaki w żywności!” – możemy przeczytać w jednym z postów opublikowanych na facebookowym profilu StopTrzaskowski. Podobną informację przekazuje tiktok, w którym doprecyzowano, że chodzi o „sproszkowane larwy mącznika”. Film zakończono słowami [pisownia oryginalna]: „smacznego rodacy, europa obfitości”.

Źródło: TikTok.com, 28.01.2025

Unia zezwoliła na dodanie zmielonych owadów do żywności? To nic nowego

Po przeczytaniu posta na Facebooku czy obejrzeniu tiktoka można odnieść wrażenie, że kwestia dopuszczenia proszku z owadów do wykorzystania w żywności dystrybuowanej w UE to przełomowe wydarzenie. 

Obecnie Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) analizuje 5 wniosków o dopuszczenie do sprzedaży różnego rodzaju produktów z owadów.

Czego dotyczyło rozporządzenie o mączniku młynarku zatwierdzone w styczniu br.?

Jak już wspomnieliśmy, w 2022 roku zezwolono na wprowadzenie na rynek mrożonej, suszonej i sproszkowanej postaci mącznika młynarka. Dlaczego zatem informacje o tym pojawiły się w mediach społecznościowych w ostatnim czasie?

20 stycznia 2025 roku Komisja Europejska zatwierdziła kolejne rozporządzenie zezwalające na wprowadzanie na rynek proszku z całych larw mącznika młynarka – tym razem poddanego działaniu promieniowania UV. Jak poinformowano, „ma być on sprzedawany jako składnik żywności w wielu produktach spożywczych dla ogółu społeczeństwa”.

Jak wyjaśnił Bartosz Ochapski, polski rzecznik prasowy Parlamentu Europejskiego:

Żywność, w składzie której są owady, musi być odpowiednio oznakowana

Jak wspomniano w omawianym tiktoku, żywność zawierająca owady musi być odpowiednio oznakowana. Zwraca na to uwagę również Bartosz Ochapski, w komentarzu dla Demagoga.

Podobne adnotacje znalazły się również we wcześniejszym rozporządzeniu – w tym dotyczącym odtłuszczonego produktu ze świerszcza domowego.

W związku z możliwym występowaniem reakcji alergicznych po konsumpcji jadalnych owadów Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) wskazała, że osoby uczulone na skorupiaki powinny uważać na tego typu produkty oraz że żywność zawierająca owady wymaga dalszych badań. 

Czy taka żywność jest bezpieczna? Aby trafić na półki, musi przejść testy

Jak możemy przeczytać w rozporządzeniu, zezwolenie na użycie proszku z larw poddanego działaniu promieni UV wydano na bazie opinii naukowej, według której jest on bezpieczny dla zdrowia. Jak możemy przeczytać:

Potwierdza to w komentarzu dla Demagoga Bartosz Ochapski:

Uwaga! Informacje o owadach w jedzeniu mogą być częścią antyunijnych narracji i walki politycznej

Fałszywe treści nt. zastosowania owadów w produktach spożywczych pojawiały się już w przeszłości. Część z nich przekazywała informację, że Unia Europejska planuje zmusić konsumentów do spożywania takiej żywności (1, 2) lub że takie produkty nie będą oznaczone (1, 2).

Jak już wspomnieliśmy, post opublikowano na facebookowej grupie StopTrzaskowski. „Daj znać w komentarzu co o tym myślisz i powiedz co sądzisz o Rafale Trzaskowskim” [pisownia oryginalna] – zachęcają autorzy. 

Temat mączki z owadów może być wykorzystany w walce politycznej podczas kampanii prezydenckiej. Można też założyć, że w nadchodzących miesiącach podobnych informacji negatywnych w stosunku do kandydatów będzie więcej i mogą być one połączone z innymi fałszywymi lub wyrwanymi z kontekstu doniesieniami.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam