Wypowiedź Piotra Wawrzyka uznajemy za prawdziwą, ponieważ do przyjęcia Wieloletnich Ram Finansowych wymagana jest zgoda Parlamentu Europejskiego.

Wieloletnie Ramy Finansowe

Procedura uchwalenia Wieloletnich Ram Finansowych została zawarta w art. 312 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. WRF, nazywane również perspektywami budżetowymi, określają politykę budżetową Wspólnoty w dłuższym okresie. Ustalane są bowiem na co najmniej 5 lat. W ostatnim czasie praktykuje się jednak implementowanie okresów 7-letnich.

Procedura przyjmowania WRF przez unijne organy wygląda następująco:

Rada Unii Europejskiej składająca się z właściwych ministrów państw członkowskich przyjmuje rozporządzenie zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą. W wypracowaniu stanowiska Rady istotną rolę odgrywa Rada Europejska, która udziela wskazówek politycznych w sprawie najistotniejszych elementów WRF. Po ustaleniu zasobów pieniężnych Rada Unii Europejskiej stanowi jednomyślnie, lecz musi uzyskać zgodę Parlamentu Europejskiego, który z kolei podejmuje decyzje większością głosów członków wchodzących w jego skład (Rada Unii Europejskiej może stanowić większością kwalifikowaną, jeżeli uzyska zgodę Rady Europejskiej). Parlament nie musi jednak przyjmować stanowiska Rady. Może je odrzucić, lecz nie dysponuje prawem wprowadzenia poprawek. W przypadku gdy nie doszło do uchwalenia WRF (np. w wyniku sprzeciwu Parlamentu), a poprzednie postanowienie perspektywy budżetowej wygasło, wówczas stosuje się pułapy i inne przepisy dotyczące ostatniego roku tejże perspektywy do czasu uchwalania nowego aktu.

Przytoczone powyżej rozporządzenie określa wielkość środków pieniężnych, jakie może wydać UE. Poza tym państwa członkowskie podejmują także decyzję o zasobach własnych, która wskazuje źródła dochodów Wspólnoty. W tym przypadku również wymagana jest jednomyślność w Radzie, lecz Parlament tym razem wyłącznie opiniuje stanowisko Rady, co oznacza, że Rada nie ma prawnego obowiązku uwzględniać zdania Parlamentu, jednakże nie może podjąć żadnej decyzji przed otrzymaniem opinii.

Perspektywa 2021-2027

W dniach 17-21 lipca miał miejsce szczyt Rady Europejskiej. Przywódcy unijni negocjowali w tym czasie nad kształtem WRF na lata 2021-2027. Stosunkowo długie negocjacje w dobie pandemii koronawirusa skończyły się przyjęciem 7-letniej perspektywy na kwotę 1 074,3 mld euro. Poza tym, w celu łagodzenia skutków pandemii ustalono także wysokość Funduszu Odbudowy opiewającego na kwotę 750 mld. Środki te będą mogły zostać wykorzystane na wzajemne pożyczki i wydatki z programów Wieloletnich Ram Finansowych.

Wieloletnie Ramy Finansowe na lata 2021-2027 nie zostały jeszcze ostatecznie przyjęte. Sprzeciw wyraził Parlament Europejski, który wydał niewiążące rezolucje. Europosłowie nie akceptują m.in. cięć budżetowych, podkreślają znaczenie demokratycznej kontroli nad Instrumentem na rzecz Odbudowy UE, a także zwracają uwagę na przejrzystość mechanizmu łączącego finansowanie UE z praworządnością. Deputowani zaznaczają, że jeśli elementy te nie zostaną ulepszone, WRF nie zostaną przyjęte.

Wieloletnie Ramy Finansowe ≠ budżet

W debacie publicznej powyższe pojęcia są powszechnie stosowane zamiennie. Z formalno-prawnego punktu widzenia są to dwa odmienne terminy. Przede wszystkim budżet UE ustala się na okres 12 miesięcy. Roczny budżet unijny musi mieścić się w limitach WRF. Ponadto różnice znajdziemy także w samej procedurze przyjęcia budżetu. Jedną z nich jest to, że Rada podejmuje decyzje większością kwalifikowaną głosów, do życia może zostać również powołany tzw. komitet pojednawczy (art. 314 TFUE).