Kontekst wypowiedzi

Minister Michał Dworczyk uczestniczył w konferencji w Kancelarii Premiera w dniu 9 kwietnia. Odniósł się wtedy do doniesień „Rzeczpospolitej”, zdaniem której mamy w Polsce problem dużej liczby utylizowanych szczepionek przeciw COVID-19. Polityk skontrował to twierdzenie, mówiąc, że w Polsce (do dnia 9 kwietnia) utylizuje się mniej więcej jedną na 1 000 szczepionek, a ponadto jest to naprawdę dobry wynik w skali Europy.

Utylizacja szczepionek

Konkretne informacje na temat prac w ramach szczepienia populacji Polski są dostępne w codziennie aktualizowanym raporcie dostępnym w Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej. Możemy się tu dowiedzieć między innymi o ilości szczepień wykonanych danego dnia, ale również o tym, ile osób w Polsce jest już zaszczepionych – z podziałem na województwa. Dowiemy się także o zamówieniach i ilości dostępnych szczepionek, a także o tym, ile ich dotychczas musiało zostać zutylizowanych; do dnia analizy było to już 19 047, jednak nas interesują statystyki za pierwszy kwartał 2021 roku, czyli sprzed wypowiedzi Michała Dworczyka.

Niestety dane na temat utylizacji szczepionek w poszczególnych miesiącach nie są dostępne do wglądu. Z tego powodu wystosowaliśmy 13 kwietnia zapytanie do Ministerstwa Zdrowia o dostęp do informacji publicznej, w którym prosiliśmy o podanie liczby zutylizowanych szczepionek w okresie od stycznia do marca br. Odpowiedź MZ dostaliśmy z opóźnieniem z powodu intensywnych prac związanych z organizacją Narodowego Programu Szczepień, dlatego dopiero teraz możemy opublikować naszą analizę. Poniżej prezentujemy otrzymane dane:

Na podstawie otrzymanych z MZ informacji możemy dowiedzieć się, że w I kwartale 2021 roku konieczne było zutylizowanie następującej ilości szczepionek:

• w styczniu – 3 143 szczepionki, z czego 2 szt. preparatu Astra Zeneca oraz 3 141 szt. szczepionki Pfizer/BioNtech,
• w lutym – 1 857 szczepionek, w tym 810 szt. szczepionki Astra Zeneca, 50 szt. szczepionki Moderna oraz 997 szt. preparatu Pfizer/BioNtech,
• w marcu – 2 790 szczepionek, w tym 1 518 szt. szczepionki Astra Zeneca, 324 szt. szczepionki Moderna oraz 948 szt. szczepionki Pfizer/BioNtech.

Z Ministerstwa Zdrowia otrzymaliśmy również dane dotyczące szczepień wykonanych w tych trzech miesiącach, dzięki czemu możemy się dowiedzieć, że wykonano:

• w styczniu – 1 177 984 szczepień, z czego 969 674 pierwszą dawką i 208 310 drugą dawką,
• w lutym – 2 206 508 szczepień, z czego 1 196 972 pierwszą dawką i 1 009 536 drugą dawką,
• w marcu – 2 937 217 szczepień, z czego 2 085 813 pierwszą dawką i 851 404 drugą dawką.

Utylizacja szczepień w Europie

Dworczyk poruszył również w swojej wypowiedzi temat utylizacji szczepionek w kontekście innych państw, chcąc zaznaczyć, że współczynnik utylizacji w Polsce (ok. 1 szczepionka na 1 000 wykonanych szczepień) jest jednym z najniższych w Europie. Warto tu podkreślić, że odwołał się on do wszystkich państw Europy, a nie tylko Unii Europejskiej. Niestety, nie dysponujemy żadnym zestawieniem dostępnym w otwartych źródłach, które umożliwiłoby porównanie wyniku Polski do innych krajów Europy. W naszym zapytaniu do MZ zapytaliśmy również o takie informacje, jednak dostaliśmy odpowiedź, że nie dysponują takimi danymi.

Porównanie liczby utylizacji w Polsce do innych krajów było głównym punktem wypowiedzi polityka, w związku z powyższym całość wypowiedzi Michała Dworczyka oceniamy jako nieweryfikowalną.