Aktualizacja 17.04.2025. Uzupełniliśmy listę państw, w których nie istnieje podatek od spadków o Monako i Andorę, które nie pojawiły się w poprzedniej wersji analizy. Obliczyliśmy również odsetek państw, w których dzieci nie muszą odprowadzać podatku.

Zbliżają się wybory prezydenckie

Wybory prezydenckie odbędą się już 18 maja 2025 roku. Startujący w nich Adrian Zandberg był 2 kwietnia gościem programu Godzina Zero. W rozmowie z Krzysztofem Stanowskim, jednym ze swoich kontrkandydatów w tych wyborach, polityk partii Razem stwierdził, że problemem polskiego systemu podatkowego jest wspieranie rentierstwa mieszkaniowego. 

Jego zdaniem premiowane powinny być praca i aktywność ludzi, a nie „odcinanie kuponów”, charakterystyczne dla pokolenia ludzi, którzy odziedziczyli majątki po swoich rodzicach. 

Zandberg uznał, że nie będą oni musieli już nic robić do końca życia. – Bo pozwalamy na to, jako jeden z nielicznych krajów w Europie, że te gigantyczne, wielkie majątki są przenoszone z pokolenia na pokolenie bez jakiegokolwiek opodatkowania – powiedział.

Czy w Polsce płaci się podatki od dziedziczonych majątków?

Przenoszenie majątków z pokolenia na pokolenie bez jakiegokolwiek opodatkowania jest w Polsce rzeczywiście możliwe. Chociaż konieczne jest zapłacenie podatku od spadków i darowizn, to w określonych przypadkach istnieje możliwość całkowitego zwolnienia z tego obowiązku. 

Aby uzyskać takie zwolnienie, należy zgłosić fakt otrzymania spadku do urzędu skarbowego. Trzeba to zrobić w ciągu sześciu miesięcy od jego odziedziczenia (art. 4a ust. 1 pkt 1). W przeciwnym razie konieczne będzie zapłacenie podatku na zasadach określonych w przepisach.

A jak sytuacja wygląda w innych państwach europejskich?

Informacje o tym, w jaki sposób są opodatkowane spadki w różnych państwach Europy, zebrała organizacja non profit – Tax Foundation. Z kolei to, ile wynoszą stawki podatków od spadków w państwach na całym świecie, opisuje firma PwC, zajmująca się doradztwem podatkowym.

Z najnowszego opracowania Tax Foundation (dotyczącego 2025 roku) wynika, że podatku od spadków nie trzeba płacić w 12 europejskich krajach. Potwierdzają to też rządowe źródła każdego z tych państw: Austrii, Cypru, Czech, Estonii, Gruzji, Łotwy, Malty, Mołdawii, Norwegii, Rumunii, Słowacji oraz Szwecji. Kolejnymi z europejskich państw, w których nie obowiązuje taki podatek, są Liechtenstein i Andora (1, 2).

Warto jednak zaznaczyć, że w określonych przypadkach w tych państwach obowiązują inne podatki, które mają wpływ na odziedziczony spadek. Są to np. podatek od przeniesienia nieruchomości, obowiązujący na Malcie, w Austrii czy w Rumunii, a także podatek od zysków kapitałowych wprowadzony w Szwecji oraz na Malcie.

Polska nie jest jedynym krajem, który stosuje ulgi

W zestawieniu informacji o stawkach podatku od spadków firma PwC wzięła pod uwagę także możliwości uzyskania zwolnienia z konieczności jego opłacania. W części państw stawka wspomnianego podatku zależy od stopnia pokrewieństwa pomiędzy osobą zmarłą a spadkobiercą. Oznacza to, że podobnie jak w Polsce, również w innych niektórych krajach europejskich przepisy zwalniają spadkobierców w linii prostej z obowiązku odprowadzania tego podatku.

Wśród krajów, w których dzieci otrzymujące spadek nie muszą płacić podatku, znajdują się m.in. Albania, Kosowo, Litwa, Macedonia Północna, Węgry, Szwajcaria, Słowenia czy Serbia. Z takiej ulgi potomkowie skorzystają też w Luksemburgu, w Monako oraz w Szwajcarii, przy czym trzeba zaznaczyć, że w przypadku drugiego z tych państw nie we wszystkich kantonach zapewnia się taką możliwość.

Jeśli przyjmiemy, że państw w Europie jest 47, to 19 z nich stanowi 40 proc. (bez Gruzji). W przypadku założenia, że do grona państw europejskich zaliczają się także kraje takie jak Gruzja, Armenia czy Azerbejdżan, to wraz z Polską dzieci otrzymujące spadek nie muszą odprowadzać od niego podatku w 20 z 50 krajów Europy (także 40 proc.). W tym gronie jest również 7 (czyli 29,6 proc.) z 27 państw UE.

Program Fact-Checking and Countering Disinformation: Poland’s 2025 Presidential Election jest prowadzony przez Stowarzyszenie Demagog dzięki wsparciu EMIF zarządzanemu przez Calouste Gulbenkian Foundation. Wyłączna odpowiedzialność za wszelkie treści wspierane przez European Media and Information Fund (EMIF) spoczywa na autorach i niekoniecznie musi odzwierciedlać stanowisko EMIF i Partnerów Funduszu, Calouste Gulbenkian Foundation i European University Institute.

Przekaż nam 1,5% podatku!

Masz prawo do prawdy. Pomóż nam ją chronić!

Wesprzyj nas